TOUR DE SLAGVELDEN VAN DE ARDENNEN
DE AANVAL OP BASTOGNE

Le Mémorial du Mardasson ten noord-oosten van Bastogne

Voor een uit te printen, verkorte,
versie van deze pagina's:
'KLIK HIER'

Omdat Bastogne het meest tot de verbeelding spreekt in de 'Slag om de Ardennen', start onze tour in deze stad. De stad is na de zware gevechten in december 1944 geheel herbouwd. Toch zijn er nog voldoende kenmerkende punten te bezoeken die herinneren aan de strijd. Wat opvalt als u Bastogne nadert (uit welke richting dan ook), is het gebrek aan goede bewegwijzering naar het belangrijkste museum en monument van Bastogne, Memorial de Mardasson. Om het voor u gemakkelijk te maken, volg de borden vanuit Bastogne richting Clervaux (de N 874). Iets buiten Bastogne ziet u dan op een heuvel het enorme monument staan. Het bestaat uit enorme pilaren in de vorm van een ster, waartussen op grote plakkaten (in het Engels) een uitleg wordt gegeven over het verloop van de strijd. Nabij het monument is het belangrijkste museum gevestigd, het 'Bastogne War Museum'. Na een grote opknapbeurt ging de nieuwe tentoonstelling op 16 mei 2014 weer open.

De introductie tot het 'Bastogne War Museum', een M4(105mm)

Het 'Bastogne War Museum' is geheel aan de moderne tijd aangepast. Dus alles is verspreid en overzichtelijk opgezet. Om de zaak te verduidelijken heeft de bezoeker een hoofdtelefoon waarin men in verschillende talen, ook Nederlands, uitleg krijgt. Om ook de jeugd inzicht te geven in het verleden van Bastogne, is er de stem van 'Emiel', die vertelt over zijn jeugd. Er zijn drie virtuele 'kamers' ingericht. De eerste is een 3D film over het Ardennen Offensief. De tweede virtuele ruimte is gesitueerd in een bosperceel waarin tussen mistflarden filmfragmenten worden vertoond. De derde ruimte is nog spectaculairder, daar deze bestaat uit een café welke beweegbaar is en als een lift verandert in de kelderruimte.

De zeer fraai gerestaureerde Kubelwagen

Rode draad is steeds het verhaal van een jeugdige 'Emiel' uit Noville die naar Bastogne is gevlucht, een Amerikaanse paratroeper en zijn Duitse gevangene en andere personages uit december 1944. De tentoongestelde zaken zijn overzichtelijk en goed geëtaleerd. Ook verschillende voertuigen zijn in de tentoonstelling opgenomen, zoals een M4(105mm) Sherman tank, een Jagdpanzer Hetzer 38 (een Zwitserse G-13) en een zeer fraai gerestaureerde Kubelwagen.

Het museum is beslist de moeite waard, ook al is de toegangsprijs vrij fors te noemen, 16€ per volwassene (65+ 13€), tot 18 jaar 8.50€ (onder de 6 jaar gratis). Stonden vroeger enkele tanks aan de buitenzijde van het museum, deze zijn daar verdwenen naar de tentoonstelling binnen, zoals de Hetzer, of naar andere locaties, zoals de M10 Wolverine, welke nu in de Bastogne Barracks staat (zie later op de extra pagina over Bastogne).

DE EERSTE VERDEDIGING

Eisenhower, opperbevelhebber van de geallieerde strijdkrachten, kreeg in zijn hoofdkwartier te Versailles in de loop van zaterdag 16 december te horen van de Duitse aanval. Eisenhower realiseerde zich gelijk dat dit geen kleine lokale schermutseling was. In het noorden was de 7th Armored Division in reserve gelegen, deze werd gelijk naar St.Vith gestuurd. In het zuiden verplaatste het Combat Command B van de 10th Armored Division, onderdeel van Patton's 3rd Army zich naar Bastogne.

Bastogne was een knooppunt van wegen. Als hier de stormloop van de Duitsers vertraagd of gestopt kon worden, dan zou het succes van de Duitsers gereduceerd worden en wellicht de kansen keren ten voordele van de geallieerden. Op de 17de werden de 82nd en 101st Airborne Division naar Bastogne gestuurd. Omdat de 82nd Airborne voor lag op de 101st, werd de 82nd doorgestuurd naar het noorden, richting Werbomont om de route naar Luik veilig te stellen. Was dat achteraf verstandig? Als de 82nd rond Bastogne was gebleven, dan hadden deze meer tijd gehad om zich voor te bereiden op de komst van de Duitse troepen. De 101st kwam laat aan en had weinig tijd om zich in in te graven.

Easy Company, 501st PIR, 101st Airborne vertrekken richting Bastogne

Tijdens een radio uitzending werd melding gemaakt dat de 101st naar Bastogne onderweg was. General der Panzertruppe Heinrich Freiherr von Lüttwitz, commandant van het 47. Panzer Korps hoorde deze mededeling voldaan aan. De 101st Division was zeker 160 kilometer verwijderd van hun doel, terwijl Panzer Lehr's 26. Volksgrenadiers op nog geen 40 kilometer van Bastogne waren. In de ogen van Von Lüttwitz was duidelijk wie als eerste in Bastogne waren. Maar hij had buiten de gevechtsgroepen gerekend die rond Bastogne gelegerd waren, zoals Combat Command B, 10th Armored Division. Drie onderdelen die wegversperringen oprichtten ten noordoosten en ten oosten van Bastogne.

Lt.Col. Henry Cherry en zijn tegenstander General Von Lüttwitz

Eén team, Team Desobry, ging naar Noville in opdracht van Colonel Roberts. Team O'Hara ging oostwaarts naar Wardin en Team Cherry zat daar tussen richting Longvilly. Elk team droeg de naam van hun commandant. Lt.Colonel Henry Thomas Cherry, commandant van de 3d Tank Battalion, 10th Armored Division, plaatste een versperring een kilometer ten westen van Longvilly nabij de handgemaakte grot langs de kant van de weg (N 874) ter ere van Sint Michael. Verder naar het oosten trachtte Task Force Rose en Harper de Duitsers te stoppen, maar ze moesten terug vallen naar Longvilly. De wegen raakten verstopt met Amerikaanse voertuigen.

De grot ten westen van Longvilly (N 874) ter ere van Sint Michael

Maandagmiddag, 18 december, bleek dat de Task Force Rose en Harper uitgeschakeld waren door 2 Panzer Division, en deze eenheid zwenkte nu af richting Noville. De Duitsers waren nog maar 23 kilometer van Bastogne verwijderd. Maar de wegen waren volgepakt met voertuigen en Generalleutnant Fritz Bayerlein, commandant van Panzer Lehr, besloot een weg te nemen vanaf Nieder-Wampach en Longvilly en Mageret rechts te laten liggen. Hopeloos liep hij vast in de smalle boeren paden en was toch gedwongen richting Mageret te gaan, waar hij na middernacht arriveerde. Daar hoorde hij van een konvooi Amerikaanse voertuigen nabij Longvilly en hij besloot deze van achteren aan te vallen. En nu kwam een cruciale fout aan het licht, de Duitsers verspeelden kostbare uren aan het uitschakelen van Team Cherry.

Deze tankkoepel staat in Champs waar de 506th PIR, 101st Airborne arriveerde

Vanwege dat de 101st Airborne Division zo'n grote rol speelde in de TV serie 'Band of Brothers', blijkt er veel vraag naar de positie van deze eenheid, en met name de Easy Company van de 506th PIR. Om de 'zoeker' hier en daar tegemoet te komen, is daar dan ook iets meer aandacht voor. In de nacht van 18 op 19 december, en later gedurende deze dag, arriveerde de 101st Airborne Division nabij Bastogne. De 506th PIR klom uit de trucks nabij Champs, enkele kilometers ten westen van Bastogne. Ter herinnering aan de gevechten om en rond Champs is hier een bord te vinden met uitleg nabij het kruispunt richting Mande St.Étienne, waar ook een Sherman tankkoepel is geplaatst.

Oberst Meinrad von Lauchert en Generalleutnant Fritz Bayerlein

Ondertussen had Combat Command B opdracht gekregen zich terug te trekken naar Bastogne, maar door de puinhoop op de weg zou dit pas gedaan worden in het ochtendlicht. Maar het zou niet ver komen. Dinsdagmiddag, rond de klok van 14.00 uur opende het Panzer Lehr het vuur op Team Cherry. Door een toeval was ook 2. Panzer Division in deze strijd betrokken. Oberst Meinrad von Lauchert, commandant van de Duitse 2. Panzer-Division ergerde zich aan het beschieten op zijn eenheid door Team Cherry en deze besloot een eenheid terug te sturen naar Longvilly (Von Lauchert werd gezien als één van de beste Panzer commandanten, en zou in 1965 adviseur worden bij de film 'Battle of the Bulge', waarbij Robert Shaw zijn rol baseerde op de persoon Von Lauchert). Naast de inzet van Von Lauchert zijn troepen had ook een getergde Von Lüttwitz de 26 Volksgrenadiers ingezet. Het was hel op aarde nabij Longvilly, de terug trekkende manschappen van de Task Force lieten hun voertuigen in de steek, te moe om terug te vechten.

Paratroepers van de 101st Airborne Division onderweg naar hun posities
om de Duitsers uit Bastogne te houden.

Team Cherry verdedigde zich zo dapper mogelijk, maar na anderhalf uur was het gebeurd. Nabij de grot van Sint Michael waren bijna 200 Amerikaanse voertuigen vernietigd en lagen her en der gedode Amerikaanse soldaten. Maar de Duitsers hadden een dure prijs betaald, het oponthoud kostte hen waarschijnlijk Bastogne. Want het gaf de 101st Airborne Division net die extra tijd om Bastogne binnen te trekken.

Voor het beleg van Bastogne,
klik hieronder,...

GA TERUG