Hawker Tempest
De evolutie van een schroefjager

Introductie

De storinggevoelige Hawker Typhoon had zijn slagkracht bewezen en een verbeterde opvolger was wenselijk. Er werd een nieuwe dunnere vleugel ontworpen die een elliptisch vorm kreeg. De oorspronkelijke spanwijdte van de Typhoon 13.10 m werd afgeknot tot 12.50m (zie de tekening hieronder). De radiatoren voor de Napier Sabre motor werden in de vleugelvoorrand aangebracht wat ten koste ging van de brandstof tanks in de toch al dunne vleugel. De romp werd met 53 centimeter verlengd waardoor extra brandstofruimte werd gecreëerd. Wel moest hierdoor een groter kielvlak aangebracht worden.

Van de nieuwe jager, in eerste instantie Typhoon II genoemd, werden twee prototypen gebouwd, de HM595 en de HM599. Ondanks dat het toestel in grote lijnen erg leek op de oude Typhoon werd in januari 1942 besloten de nieuwe jager de Tempest te noemen. Er werden vijf extra prototypes besteld, namelijk de:
LA594; gecancelde Typoon Mk II, met Centaurus motor
HM595: Tempest Mk V, met Sabre motor, gelijkende op de Typhoon
HM599: Tempest Mk I, Sabre IV en vleugelradiatoren
LA602 & LA607: Tempest Mk II, met Centaurus motoren
LA610: Tempest III, met Griffon IIB motor
LA614: Tempest IV, met Griffon 61

De Hawker Tempest

De LA594 werd niet gebouwd en de LA610 en LA614 werden doorgesluisd naar het latere F.2/43 programma. De eerste dat als prototype voor de Tempest V opgebouwd werd, was de HM595 die zeer dicht bij de oude Typhoon bleef, alleen de vleugel was nieuw. Met haar ‘autodeur’ in de cockpit, vloog ze voor het eerst op 2 september 1942. Hawker had ondertussen een contract voor 400 Tempest Mk I’s in de order pocket. Er werden verbeteringen aangebracht zoals een druppelcockpit en werd het kielvlak verlengd.

Prototype Tempest Mk I, HM599 tijdens een testvlucht
(foto via Ton van Geldrop)

De HM599, het echte prototype van de Tempest Mk I voorzien van de Sabre IV, maakte haar eerste vlucht op 24 februari 1943. De prestaties waren geweldig met de snelheid van 750 km/u., maar het Air Ministry vond de radiators aan de voorzijde van de vleugel erg kwetsbaar voor grondvuur. Een ander probleem voor de nieuwe Tempest was het gebrek aan Sabre IV leveranties. Dit noopte Camm om de HM595 verder als Tempest V te produceren.

Late versies van de Tempest in produktie

Vanaf 21 juni 1943 begon de productie van de Tempest V op gang te komen. De eerste 100 toestellen waren voorzien van de Hispano Mk II kanonnen (bekend als de Tempest V Series 1), daarna werd de Hispano Mk V gebruikt waarvan de monding binnen de voorrand van de vleugel lagen. In totaal werden 800 Mk V’s afgeleverd waarvan de eerste machines onder de Newchurch Wing (No.3, 486 en 56 Squadron) werden gestationeerd vanaf begin 1944, geleid door R.P. Beaumont. Later zou de Wing nog uitgebreid worden met No.501, 80 en 274 Squadron.

Tempest Mk V Series 2 toestellen van het 501 Squadron

De Tempest Mk V was verantwoordelijk voor één derde van de vernietigde V-1’s die naar Engeland werden geschoten. Van de 1771 vliegende bommen die tussen 13 juni en 5 september 1944 werden vernietigd, werden 638 stuks verschalkt door de Tempest. Met extra brandstoftanks konden ze tot viereneenhalf uur in de lucht blijven. Op een hoogte van 3000 meter wachtte de piloot dan op zijn prooi, die gewoonlijk op een hoogte van 300 meter tot 2400 meter aan kwam brommen. In duikvlucht was de Tempest snel op zijn doel om deze te kunnen uitschakelen met haar boordkanonnen.

Tempest Mk V, JN766 uit de eerste produktie serie behoorde tot het 486 Squadron

Niet alleen werd er met de enorme kinradiator gevlogen als de Sabre motor was aangebracht. Als experiment werd er ook een prototype gebouwd met een Sabre II van de Tempest (NV768) en uitgerust met een grote ronde radiator direct achter de spinner van de propeller. Ondanks dat het toestel een fraaiere gestroomlijnde vorm kreeg (en op de Tempest II leek), werd de met de Sabre uitgeruste Tempest, alleen met de kinradiator geproduceerd.

De Tempest NV768 met de experimentele spinnerradiator voor de Sabre II

Op 28 juni 1943 ging de LA602, het prototype van de Tempest II, voor het eerst de lucht in. Mede dankzij het bestuderen van een buitgemaakte Fw 190A-3, werd voor het eerst efficiënt een stermotor in een Brits ontwerp ingebouwd. Door het gebrek aan Centaurus motoren werd de LA602 vooral gebruikt om de verschillende types motoren van Bristol te testen. De eerste 30 productie Tempest II toestellen verlieten het vliegveld van de Bristol fabriek bij Weston-super-Mare vanaf 4 oktober 1944. Voordeel van de Centaurus motor was vooral dat het een stuk stiller in de cockpit was en de prestaties waren beter.

Een Hawker Tempest Mk II, MW742

De Tempest bleek een formidabel wapen en als het met raketten was uitgerust, verspreide het grote ravage. In het begin waren de raketten, net als bij de Typhoon, aan rails bevestigd. Piloten klaagden met regelmaat dat de rails de luchtstromingen langs het toestel verstoorden. Hierop werden later (na de oorlog) de raketten aan valhaken gehangen. Met het afvuren werden de raketten tegelijk ontstoken en losgekoppeld.

Tempest II met raketten aan rails, en onder aan de valhakken

Was de Tempest II met de Centaurus motor wellicht de beste versie, ook de met een Sabre motor uitgeruste versie van de Tempest werd verder geproduceerd, waarvan de Tempest VI de beste was met een Sabre V. De Mk VI was te onderscheiden van de Mk V door de radiatoren in de vleugelwortel bij de eerste (welke bij de Mk IV niet werden geaccepteerd door Air Ministry). Toch werden er slechts 142 van de Tempest VI gebouwd omdat de oorlog ten einde liep. De laatste Britse Mk VI werd pas eind 1953 uit dienst genomen die tot dan als doelsleper werd gebruikt vanaf Sylt, West-Duitsland.

Een Tempest Mk VI

Hieronder is een foto afgebeeld van een Tempest VI van No.8 Squadron welke tussen april 1947 en maart 1949 ingezet werd om het Aden Protectoraad te handhaven. In deze periode kwamen 2 vliegers om het leven, en een derde werd neergeschoten. Op onderstaande foto, in de silverkleurige Tempest VI, is 8 Squadron Squadron Leader Frank Jensen de piloot. De silverkleurige machine (NX131) was later in gebruik tijdens het Protectoraad toen het squadron Italiaanse kolonisten moest beschermen in Somaliland. De kolonisten werden bedreigd door de oorspronkelijke inwoners die genoeg hadden van de Italiaanse inmenging.

Een Tempest Mk VI van No.8 Squadron (let op de radiatoren in de vleugels)

Was de vroege versie van de Tempest duidelijk een toestel dat in de jaren dertig haar oorsprong had, de volgende generatie werd voorzien van alle laatste moderne ontwikkelingen. In september 1942 werd de zogenaamde Tempest Light Fighter (TLF) voorgesteld met een vleugel zonder middenstuk en een kortere spanwijdte. Camm stelde drie prototypen voor, uitgerust met de P.1018 (Sabre IV), de P.1019 (Griffon 61) en de P.1020 (Centaurus IV). Via specificatie F.2/43, dat een ‘High Performance Fighter’ beschreef, diende Hawker haar nieuwe jager aan. Ook de marinestaf kreeg voor haar specificatie N.7/43 van Hawker de TLF voorgesteld als dekjager voor vliegdekschepen. De RAF bestelde vanaf de tekentafel 200 stuks, net als de Fleet Air Arm die hetzelfde aantal bestelde.

Het N.7/43 ontwerp zou uiteindelijk leiden tot de
Sea Fury
(klik hier)

Onderstaande gegevens hebben betrekking op de Hawker Tempest Mk V

Fabrikant Hawker Aircraft Co. Ltd.
Gebruik jachtbommenwerper
Motor Napier Sabre II 24 cilinder H-motor
Vermogen 2180 pk
Spanwijdte 12,50 m
Vleugeloppervlakte 28,06 m²
Lengte 10,26 m
Hoogte 5,16 m
Klimvermogen 914 m/per min.
Plafond 11.100 m
Gewicht leeg 4195 kg Geladen 6123 kg
Snelheid max. 702 km/u op 5640 m
Bereik zonder externe brandstoftanks; 1320 km, met tanks: 2500 km
Bewapening 4 x Hispano Mk V 20mm kanonnen, 2 x bommen 454 kg of 8 raketten
Bemanning 1
Eerste vlucht 2 september 1942 (Mk V), 24 februari 1943 (Mk I), 28 juni 1943 (Mk II)
Aantal gebouwd 800+ Mk V, 764 Mk II, 142 Mk VI

BRONNEN

Klik hieronder om naar de homepage te gaan

OF GA TERUG