DE SPITFIRE ALS HOBBY
EEN PERSOONLIJKE ERVARING

Ik heb persoonlijk nooit het aantal sites geteld die er aan de Supermarine Spitfire zijn gewijd,... (volgens Google meer dan 292.000 hits!). En dit is er weer één! Waarom de Spitfire,...? Er zijn meer geweldige vliegtuigen te bedenken, zoals de P-51 Mustang , of de Hawker Hurricane. Voor mij begon het 'vliegtuig-virus' al op jonge leeftijd. Als er een vliegtuig voorbij trok, keek ik omhoog, en wilde die piloot zijn. Op een gegeven moment kreeg ik er steeds meer een gevoel voor en begon de vliegtuigen op soort en ras te scheiden. Al snel begon ik, met hulp van boekjes, namen te geven aan de overvliegende toestellen, je vriendjes verbaasd en hoofdschuddend achterlatend. Wanneer het precies gebeurde, dat weet ik niet meer, maar opeens werd ik geconfronteerd met een geweldig mooi vliegtuig,... de Spitfire. Ze is een held uit menig boek en film, en sprak tot de verbeelding door haar oorlogsverleden. Alles wilde ik weten over dit magische toestel. Bouwde ik eerst lukraak plastic modellen van vliegtuigjes, nu ging ik op zoek naar Spitfires. Op een langspeelplaat vond ik een 'oorlogsopname' van een voorbij scheurende Spitfire. In mijn jongenskamer ging het volume tot het maximum open, de Rolls-Royce Merlin deed de modelvliegtuigjes schudden op de planken. Mijn moeder riep vanonder aan de trap: 'Hoorde je dat vliegtuig ook zo laag overkomen?'

De LP uit 1975 met de 'geluiden' (klik erop voor de achterzijde)

Uiteindelijk kreeg ik de kans de speelfilm 'Battle of Britain' te zien. Spitfires tollend en draaiend,... de verslaving woekerde voort. Elk boek over de Spit waar ik de hand op kon leggen, moest ik hebben. In het Militaire Luchtvaart Museum te Soesterberg blikte ik in de cockpit van de Mk IX (MJ143) die daar stond, en droomde weg hoe ik de 'throttle' bediende, de 'spadegrip' bewerkte en het voetenstuur schopte. Maar een echte vliegende Spitfire had ik nog nooit gezien.

Eén van de vele Spitfires uit de film 'Battle of Brittain'

Dan eindelijk, begin jaren tachtig, van de vorige eeuw, kwam op de televisie de mededeling dat op het vliegveld van Hilversum een Spitfire zou verschijnen. Ter illustratie liet men een foto zien van een in camouflage gestoken type. Vol verwachting en behoorlijk zenuwachtig togen we naar Hilversum. Als ik de Spitfire dan zie, blijkt het niet de 'stereotype' uitvoering te zijn, maar de knalrode FR Mk XIVe, NH904 van Spencer Flack. Maar wat een ervaring toen die enorme Rolls-Royce Griffon tot leven kwam! Een geluid en aanblik dat voor de rest van mijn leven in mijn hoofd is blijven zitten. Brullend vloog het langs de flight-line om daarna met een fluitend geluid weg te draaien,... wat een geweldige belevenis.

FR.Mk XIVe van Spencer Flack start de Griffon op,...

Die dag begreep ik nog beter waarom de Spitfire op een voetstuk staat. Op het beton of in het gras lijkt er al leven in te zitten, zonder dat de propeller draait,... alleen al die vorm! Maar dan,... als de Merlin (of Griffon) hoest en schreeuwend haar ziel begint uit te brullen,... dan staan de haren recht op je huid! Steeds meer toeren,... en daar rolt ze wankel door het gras,... sneller en sneller,... en dan opeens is ze los,... in een oneven beweging verdwijnt het landingsgestel netjes in de vleugels. Ze is klaar voor wat ze het beste doet. Een rustige roll, een klim, een duikvlucht,... een perfect silhouet met die elliptische vleugel afgetekend tegen de lucht. De landing komt altijd te snel en is ietwat wiebelig vanwege het smalle onderstel. Met een grove pruttel komt ze naar de rand van het veld. En als de piloot dan de motor uitzet en zich uit de cockpit wurmt met een lach van oor tot oor, dan is het jaloerse gevoel compleet,..... DAT WIL IK OOK!

De Mk XIV, NH904 (G-FIRE) op Hilversum

Wel,...ik kreeg mijn kans. Ik werd één van de kleine sponsors van de Dutch Spitfire Flight. Deze groep zette zich in om de Spitfire Mk IX, MK732 weer vliegwaardig te maken. Ik werd zo enthousiast, ik werd huis-illustrator voor de nieuwsbrief, er verschenen cartoons over de Spitfires en van 'alles weter' 'Goggles' en ik waagde me soms om een stukje te schrijven. Via één van de mannen van het eerste uur, Hans Norden, kreeg ik de kans om eens in onze eigen 'Dutch' Spitfire plaatst te nemen. Die dag, op luchthaven Lelystad, had ik 'MY FINEST HOUR !'

In MK732 op luchthaven Lelystad, 24 juli, 1993 (16.45 uur)

Maar,... helaas, in de club waren grote mensen, die weinig moesten hebben van de kleine mensen. Dus, toen de Spitfire eenmaal vloog, werd al snel duidelijk dat de kleine man de MK732 zou verliezen aan de Koninklijke Luchtmacht.

Klik hier voor de gehele geschiedenis van de MK732.

De Spitfire 'fanaat' gaat ook altijd op zoek naar alles wat met de Spitfire van doen heeft. Tijdens vakanties naar musea, of naar vliegvelden waar ze opgeslagen staan, zoals Duxford, in Engeland. Bij het betreden van een luchtvaartmuseum blijf je uitkijken naar 'waar staat de Spitfire', of het nu in het Smithsonian in Washington DC is, of gewoon in het Nationaal Militair Museum in Soesterberg, de drang blijft er altijd. We gingen naar Santa Monica, naar het Museum of Flying aldaar bij het vliegveld, want daar was ook een Spitfire. Maar die stond niet op zijn plaats. Bij navraag bleek deze in onderhoud te staan in een hangaar verder op het veld. Maar als ik hem wilde zien, geen probleem. Er werd een golfkarretje geregeld, en daar gingen we, exclusief voor ons ging de restauratie afdeling open! Hier stond Spitfire Mk IXe, MA793 te glimmen. Het was eind jaren 90 van de vorige eeuw, en korte tijd later zou het toestel naar Brazilië vertrekken, waar het tegenwoordig (2020) luchtwaardig is.

Spitfire Mk IXe, MA793 in het Museum of Flying, Santa Monica

VERZAMELEN

Je bent gek van Spitfires, maar waar moet je beginnen met verzamelen. Hier zijn een aantal tips om een leuke verzameling aan te leggen.

De meeste enthousiastelingen beginnen bij die zaken die het gemakkelijkst zijn te krijgen en ook nog eens te voorzien van een persoonlijk tintje, de modelbouwdozen.

'Verbouwde' modelbouw, een Mk IX floatplane en een Seafire L.III

Ik zal er alleen al van de Spitfire tientallen hebben gebouwd. Eerst nog zonder te schilderen (ik bouwde de eerste zelfs met Bizonkit!), maar al snel moest er een kleurtje op. En voor je het weet begin je eigen bouwsels te maken omdat het type dat jij zoekt er niet als bouwdoos is.

Ruimtegebrek,...? Ga voor mini-Spitfire modellen,...

Maar als 'Spitfire-gek', wil je meer en waar ga je dan verder met het verzamelen?

Als eerste zijn daar de boeken. Het belangrijkste boek voor de Spitfire enthousiast is ‘DE BIJBEL’: SPITFIRE The History door Eric B.Morgan & Edward Shacklady. Hierin vind men elk geconstrueerde Spitfire van mark tot serienummer, overladen met prachtige tekeningen en foto's, elke cent waard (in ponden) £ 39.95! De eerste druk verscheen in 1987, maar de herdruk is nog uitgebreider met een extra 40 pagina's, en 125 extra illustratie. De laatste druk bevat 888 foto's!

Als je echt voor schitterende foto's gaat van Spitfires,... check it out, SPITFIRE-flying legend- (The Fighter and 'The Few'), machtige foto's door John Dibbs (ISBN 1-84135-012-5). Het beste boek aangaande de Spitfire in Nederland is geschreven door 'Mister Spitfire', Harry van der Meer. 178 pagina’s vol fantastische foto’s en verhalen. En dat is nog niet alles, in het laatste katern, 130 pagina’s lang, een zeer groot deel opgenomen van het ‘Operation Record Book’ van het 322 Squadron, beginnende op 12-6-1943 en eindigende op 6-10-1945.

Links, een goedkope reproductie van 'Pilot Notes' en rechts,...
... Ik kan er niks van lezen (Grieks), maar wel met een Spitfire!

Voor meer boeken:
KLIK HIER

Om nog even bij de boeken te blijven, tweedehands is er nog wel wat te vinden, ga naar luchtvaartbeurzen en luchtshows. Zoek naar onderhoudsboeken en handleidingen. Deze naslagwerken zijn vaak mooi geïllustreerd. Helaas worden deze boeken steeds schaarser en daardoor duurder. Maar er zijn ook goede herdrukken van handboeken, zoals ‘Pilot Notes’, kleine handleidingboekjes voor de piloot.

Om op de hoogte te blijven van het laatste nieuws,... koop Flypast magazine,...of kom af en toe eens op deze pagina's.

Heel mooi (maar duur) verzamelspul, zijn de onderdelen die echt in Spitfires hebben gezeten. Mooie objecten zijn instrumenten uit de cockpit. Een startknop gaat voor ongeveer £ 15 (25 euro), andere instrumenten zijn er vanaf £ 10 tot £ 50 en hoger. Een 'spadegrip' (de stuurring boven aan de stick) kost u ongeveer 500 euro, terwijl een compleet uitgevoerd instrumenten paneel rond de 1200 euro ligt. Barst u van het geld,... Kijk dan eens op www.spitfirespares.com, zij hebben een hele grote verzameling van prachtige spullen, niet alleen van Spitfires, maar ook andere 'Warbirds'.

Wel een WAARSCHUWING; Bij oudere instrumenten (tot 1942) zijn de wijzers en aanduidingen radioactief, en mogen niet ingevoerd worden in Nederland (de douane pikt ze eruit).

brake-indicator (Seafire FR MK XVII), fuel-indicator (Mk XIX), en oxygen regulator (Mk IX)

Wat ik tevens leuk vind om te verzamelen, is iets persoonlijks van de piloten die de Spitfire vlogen, zoals handtekeningen.

Als u het geld er voor heeft,... ga voor persoonlijke spullen, zoals logboeken, brieven etc,...

Als u alleen maar naar handtekeningen op zoek bent van 'The Few',... er zijn gesigneerde 'firstday-covers' (eerstedag enveloppen), deze hebben vaak een vlucht gemaakt in het toestel dat het vliegtuig vertegenwoordigd,... Veel beroemde vliegers hebben hun handtekening gezet op deze enveloppen. Denk daarbij aan,... Johnnie E. Johnson (de hoogst scorende Britse ace met 34 victory's (sommige publicaties spreken van 38) of van de flamboyante Robert Stanford Tuck. U zoekt het,... het is er allemaal, en nog tegen redelijke prijzen. Helaas gaan de prijzen nu snel omhoog, want steeds meer piloten ontvallen ons. Een goed adres is Wingfields, P.O box 1, Thetford-Norfolk, U.K.. Hier zijn nog gesigneerde Johnnie Johnson's te vinden voor £10/£15. Een Tuck kost ongeveer £20/£25. Of kijk eens op www.ebay.co.uk

Gesigneerd door testpiloten van de Spitfires: Jeffrey Quill en Alex Henshaw
(de enveloppe van Quill is ook gesigneerd door Spitfire piloot Sir Hugh Dundas)

Zoekt u iets goedkoper, er zijn eerste dag enveloppen die in Spitfires van 'The Battle of Britain Memorial Flight' hebben gevlogen, en gesigneerd zijn door deze piloten, en kosten ongeveer £5. Wilt u meer weten aangaande boeken of over de enveloppen, vraag maar,... (zie mijn gastenboek op de homepage),... ook op- of aanmerkingen zijn welkom.

Een leuk 'stuk' uit mijn collectie is een ansichtkaart van de legendarische Douglas Bader aan zijn secretaresse (zie hieronder).

Hij schrijft: "Calgary 16/9/76, Splendid time in Winnipeg. It is high summer here (75°/80°).
Golf, riding, swimming. Ottawa 21st London 24th. Both well! Douglas"

De achter-en de voorzijde van de ansichtkaart van Bader
Rechts postzegels van Bader (onder) en Johnnie E. Johnson

De handtekening van Johnnie E. Johnson

Er zijn nog vele andere zaken die men kan verzamelen die in verbinding staan met de Spitfire. Laat uw fantasie de vrije loop, want zelfs voor de kleinbehuisden onder u kunt u zich nog altijd toeleggen op het verzamelen van foto's van deze schitterende jager. Tot slot wil ik u opmerkzaam maken op drie boekjes die mooi verzorgd zijn door uitgeverij Osprey. Ze zijn geschreven door Dr. Alfred Price en behandelen de piloten die de Spitfire Mk I/II, V en IX vlogen en er topscoorder mee werden.

Klik op het onderstaande logo om terug te keren naar de homepage.

GA TERUG