Begin 1941 waren de Britse geleerden op de hoogte van het Duitse radarnetwerk ‘Freya’. Aan het einde van het jaar waren er 27 stations in kaart gebracht die in de 125 megahertz opereerden. In diezelfde periode werden ook signalen opgevangen in de 570 megahertz band, maar de posten die deze uitzonden konden maar niet gelokaliseerd worden. Aangezien de radar van de Duitsers grote nadelige invloeden uitoefenden op Bomber Command door deze vroegtijdig aan te ‘stralen’. In november 1941 kreeg Dr. Charles Frank, werkzaam bij de British Scientific Intelligence (Britse wetenschappelijke inlichtingendienst) van de luchtverdediging, een foto onder ogen genomen door de fotoverkenningseenheid van de RAF (zie boven). De foto was genomen ten noorden van Le Havre, bij het plaatsje Bruneval. Men wist dat hier op een 130 meter hoge klif, Cap d’Antifer, een Freya station gevestigd was. Dr Frank ontdekte een klein platgetreden paadje dat zomaar stopte aan de rand van de klif met in het midden een klein ‘pitje’.

Piloot Fl-Lt A.E. ‘Tony’ Hill die een Spitfire PR IVD, fotoverkenner vloog voor No. 1 Photographic Reconnaissance Unit bood aan om te proberen een foto te nemen van lage hoogte. Op 4 december ondernam hij een poging vanaf Benson met Spitfire R7044 en wist rakelings het object te passeren. Helaas bleek de camera geweigerd te hebben. Maar het ooggetuigen verslag van Hill was overtuigend genoeg om te vragen of hij nogmaals een poging wilde wagen. De volgende dag kwam Hill met twee foto’s terug die als de klassieke luchtverkenningsfoto’s uit de Tweede Wereldoorlog te boek staan. Op de foto is een mooie villa te zien met op de voorgrond, halverwege een onverhard pad, een ongeveer drie meter brede schotel. Was dit de oorzaak voor het 570 megahertz signaal? Om elektronische tegenmaatregelen te nemen was het noodzakelijk deze schotel te bemachtigen.

Een commando aanval vanuit zee alleen was onmogelijk in verband met de steile klif. Lord Louis Mountbatten, marine Commodore, stelde voor een parachute team te gebruiken en deze via zee weer te repatriëren. Op 21 januari 1942 kreeg het plan groen licht van de Chiefs of Staff en onder de codenaam ‘BITING’ ging ‘C’ Company onder leiding van Major John Frost van het 2de Parachute Battalion in training. De Compagnie werd in drie delen opgesplitst, 'DRAKE', 'NELSON' en 'RODNEY', vernoemd naar drie beroemde namen uit de Britse maritieme geschiedenis.

De Franse spion, kolonel Andre Neufinck en verzetstrijder Charles Chauveau wisten meer gegevens door te spelen over de radarpost van Bruneval. Onder andere dat de radarschotel bekend stond als Würtzburg. Dr. R.V. Jones hoofd van de British Scientific Intelligence (BSI), waar Dr. Charles Frank zijn eerste ontdekking maakte van de Würtzburg, stelde een lijst op van wat er buitgemaakt diende te worden. In ieder geval de antenne uit de schotel, de ontvanger (om te zien of er anti-storings mechanisme in zat), de zender (om er achter te komen hoe ver de Duitsers waren met hun frequentie techniek), zoveel mogelijk labels, inspectie stempels en wat maar van waarde bleek. Ook vroeg hij om twee gevangenen, als het kon radarbedieners. Zeven man, onder leiding van Lieutenant D. Vernon, werden aangewezen om deze taak te volbrengen. Eén van hen was geen soldaat, maar een radartechnicus van de RAF, Flight-Sergeant C.W.H. Cox, die als specialist op zou treden ter plekke. Er werd een maquette vervaardigd waarmee de paratroepers zich vertrouwd konden maken met het object.

Er werd getraind op een Britse radar met in het achterhoofd dat men binnen een half uur de zaak moest hebben ontmantelt. In februari 1942 waren de mannen gereed voor de operatie. Deze werd gepland op de 24ste, mede door de volle maan, maar slecht weer verhinderde de operatie voor enkele dagen. De 27ste was de uiterste datum, aangezien ook de zee hoog genoeg moest zijn om de landingsboten die de groep terug moest halen niet zouden vastlopen. Die avond leek het weer prima te worden en werd besloten ‘Operation BITING’ uit te voeren.

Om 22.00 uur waren alle twaalf aangepaste Whitley bommenwerpers van No.51 Squadron, van RAF Thruxton, in de lucht voor een vlucht van twee uur. Aan boord waren 119 paratroepers. Kwart over twaalf in de nacht van de 28ste februari sprong de eerste stick naar buiten. Binnen tien seconden waren deze geland in een dun laagje sneeuw, slechts 600 meter ten oosten van de radarpost. In de verte dreunde het geluid van de Whitley’s langzaam aan weg.

De para's ontdeden zich van hun parachutes en renden naar het rendez-vous punt. Wapens werden doorgeladen en men verwachtte ieder moment dat het vuurgevecht zou losbarsten, maar alles bleef stil.

Major John Frost, leider van de gehele operatie kon niet direct ten aanval, eerst moest hij wachten tot de meeste van zijn mannen hun blaas hadden geleegd,… er was teveel hete thee met rum gedronken om bestand te zijn tegen de ongemakkelijke koude vlucht in de Whitley’s. Ondanks dat de mannen nu het kwetsbaarst waren zag Frost er ook een daad van uitdaging tegen de Duitse bezetter in.

De operatie begon met de tegenslag dat de sectie ‘NELSON’, onder commando van Lt. E.C.B. Charteris niet bij het rendez-vous punt aankwam. Deze waren verantwoordelijk om het terugtrekken naar het strand te dekken. Ook een klein deel van 'RODNEY' was neer gekomen nabij de sectie 'NELSON', drie kilometer ten zuiden van de officiele 'Drop Zone'.

Op het rendez-vous punt gaf Major Frost de opdracht door aan Captain John Ross, commandant over de zware wapens, om zich van deze taak te kwijten. De tweede sectie, ‘DRAKE’ splitste zich in drie groepen, ‘JELLICOE’ ging onder leiding van Lt. Peter Young naar de radarinstallatie (codenaam HENRY) met het ontmantelingsteam in het kielzog. Toen deze groep de omgeving veilig in handen had, kwamen de Royal Engineers om de installatie te ontmantelen. ‘HARDY’ groep werd geleid door Major Frost. Deze gingen naar de villa (codenaam LONE HOUSE) om deze in te nemen. Commandant van de ‘DRAKE’ sectie, Lt. Peter Naumoff, nam met zijn groep positie in tussen de villa en La Presbytere, een rechthoekig gebied van een boerderij omzoomt door bomen (codenaam RECTANGLE). Hier zaten ongeveer 100 Duitsers. De sectie ‘RODNEY’, onder commando van Lt. John Timothy, was verantwoordelijk om eventuele aanvallen op de flanken af te houden. De meeste van commando's van 'RODNEY' namen positie op de noordelijke flank om 'DRAKE' te ondersteunen. Verder was een klein detachement van vijf 'RODNEY' para's, aangewezen om de zuidelijke flank van ‘JELLICOE’ te beschermen.

Major Frost zijn ‘HARDY’ groep bereikten de villa waarvan de deur open stond. Toen iedereen in positie was, blies Frost viermaal op zijn fluitje. Hij stormde het huis binnen en hoorde schieten van de bovenverdieping. Hier zag hij een Duitser schieten op de ‘JELLICOE’ groep bij de radar. Met een snelle actie wist hij de Duitser, de 19 jarige Paul Käfferbitz, uit te schakelen. Lt. Young had met zijn groep weinig tegenstand gevonden bij de radarpost. Eén Duitser, Johannes Senge, werd gedood en de anderen vluchtten alle kanten op. Hierbij werd Unteroffzier Gerhard Wenzel aangeschoten en gewond, hij stierf ten zuiden van 'Lone House'. Vijftig meter ten zuiden van de radar was Gefreiter Funker Heller, en deze probeerde ook naar het noorden voorbij de radar weg te komen. Maar vanwege de oprukkende Britse commando's kwam hij te dicht aan de rand van de klif waar hij pardoes over heen viel,... gelukkig voor hem op een uitstekende rots. Heller werd door de para’s naar boven gehaald en gevangen genomen.

Rond de radar was de omgeving veilig gesteld en de ontmanteling kon beginnen. Als eerste nam Lt. Vernon een foto. Het flitslicht trok gelijk vuur naar de radarschotel. Vernon gaf opdracht aan Stanley Halliwell om direct de antenne af te zagen. Andere mannen waren al bezig in de bedieningscabine om verschillende zaken los te breken, onder andere met behulp van koevoeten. Er was een klein karretje meegekomen en deze diende nu om de radaronderdelen op te laden. Onder hevig vuur werd soldaat McIntyre dodelijk getroffen nabij de villa. Major Frost was bang dat de Duitsers ieder moment mortieren in zou zetten en gaf de order terug te trekken naar het strand.

De mannen trokken langs een verlaten geschutsbunkertje (codenaam REDOUBT) maar toen de mannen over de heuvel verschenen staken ze af tegen de sneeuw. Direct kwam er machinegeweervuur vanuit de bunker (codenaam BEACH FORT) die aan de overkant op een heuvel lag (waarop tegenwoordig het monument is aangebracht). Soldaat Strachan raakte gewond door dit Duitse vuur. Terwijl Frost de gewonde Strachan zijn wonden aan het verbinden was, hoorde hij Captain Ross roepen dat het strand niet veilig was en nog in Duitse handen. Ondertussen was Lt. Charteris met zijn mannen aan een speedmars bezig om het strand te bereiken. Doordat de twee Whitleys met zijn eenheid ('NELSON') van koers waren geraakt, was zijn stick ongeveer drie kilometer zuidelijker neergekomen. Terwijl de groep op Bruneval aanging voegde zich opeens een Duitse soldaat tussen hen in, denkende met eigen troepen van doen te hebben, hij werd snel het zwijgen opgelegd. Er werd vuur gewisseld met een Duits reserve peloton van het 1ste Comp. 658ste Inf. Reg. dat in Bruneval gelegerd was.

Major Frost was juist bezig zijn eigen aanval in te zetten met de DRAKE sectie, toen de oorlogskreet opklonk uit de sectie 'NELSON'. De twee groepen vielen BEACH FORT aan. Deze overmacht deed de Duitse bemanning op de vlucht slaan. Hier werd Gefreiter Tewes gevangen genomen. Aan het strand stond de villa Stella Maris, hier werd de Duitse telegrafist Georg Schmidt gevangen genomen. Onderhand was het kwart over twee in de nacht. Het strand was in Britse handen, er waren drie Duitse gevangenen, onderdelen van de Würtzburg waren in hun bezit, en Frost meende aan de opdracht voldaan te hebben. Hij gaf opdracht de boten aan te roepen voor de terugtocht.

Major Frost zijn ordonnans Taylor hanteerde een lantaarn, voorzien van een blauw filter, en zond de letter 'F' in morse ('punt', 'punt', 'streep', 'punt') richting zee. Het werd ook tijd dat de boten kwamen,... van alle kanten kwamen nu Duitse eenheden hun richting op. In het vuurgevecht sneuvelde soldaat Scott. Op de oproepen aan de boten werd niet gereageerd. Er werden twee groene lichtkogels afgeschoten. Major Frost vreesde het ergste nu. Hij gaf opdracht het strand te verlaten en een betere verdediging te maken. Maar het was niet nodig, want juist op dat moment kwamen zes landingsboten uit het donker het strand opgeschoven.

Vanuit de boten werd machinegeweervuur afgegeven op de kliffen als dekkingsvuur. Binnen enkele minuten waren de boten met hun kostbare lading weer op zee. Het bleek dat de landingboten niet eerder naar de wal konden vanwege het passeren van een Duitse torpedoboot en een aantal E-boten, deze hadden gelukkig niets gemerkt. Toen het daglicht werd waren de landingsboten nog maar 25 kilometer vanaf de Franse kust. Vanuit de lucht werd het laatste stuk gedekt door een aantal Spitfires.

De paratroepers likten hun wonden. Zes gewonden en zes vermisten. Later bleek dat vier van de vermisten vrijwel direct opgepakt waren door de Duitsers. De andere twee werden door het verzet opgevangen maar alsnog gepakt toen ze trachtten te ontsnappen naar Engeland toen ze de Demarcatielijn wilden oversteken nabij Blere.

De twee omgekomen soldaten Hugh McIntyre en Alan Scott werden begraven door de Duitsers op de begraafplaats St Marie te Le Havre (Division 67, rij E, graf 3 en 4). Ondanks deze verliezen werd de aanval als een groot succes gezien. Aan alle opdrachten was voldaan. Aan boord van de MS Prins Albert, waar de radar onderdelen overgedragen waren aan Donald H. Preist, een radar specialist van Telecommunications Research Establishment, bleek men de juiste stukken mee gebracht te hebben. Het enige dat ontbrak was de weergaveappartuur van de Würtzburg. Het koste teveel tijd deze te ontmantelen.

Eén van de Duitse gevangenen verklaarde dat hij thuis, tijdens een verlof, over het eenzame huis had gesproken en wat voor een makkelijk doelwit het zou zijn voor de Britten. Hij vroeg zich openlijk af, of zij wellicht niet een Britse spion was?

De Duitsers begonnen na Operation ‘BITING’ het gebied rond de Würtzburg beter te verdedigen. Er werden loopgraven aangelegd, alles omzoomd met prikkeldraad. De villa, die zo prominent op de klif stond, werd gesloopt. Er werden enkele bunkers toegevoegd op deze plek. Een nieuwe Würtzburg werd iets noordelijker herbouwd. Naar aanleiding van de Britse commandoaanval werden ook andere radarstations van een betere periferieverdediging voorzien. Hierdoor werden ze voor de Britse verkenningvliegtuigen nog beter te vinden.

Bruneval ligt tussen Le Havre en Étretat. Op ongeveer 30 kilometer ten noorden van Le Havre. Volg de bordjes ‘Bruneval Monument’. Via een korte slingerweg komt men op het smalle strand, nu afgeschermd door een betonnen golfbreker. Aan de linkerkant verschijnt het afgetakelde huis Stella Maris. Naast dit huis is een trap, de General de Gaulle, die naar het monument leidt. In het tweede stuk van deze trap is een opvallende inscriptie in een trede aangebracht met de letters Mauthausen. Boven aangekomen is een monument te vinden aangebracht op de voormalige Duitse bunker, door de Britten ‘BEACH FORT’ genoemd. Hiervandaan heeft men een mooi uitzicht op het strandje en de klif aan de overzijde waar bovenop de andere bunker (REDOUBT) nog te zien is.

Om bij het voormalige Würtzburg radarstation te komen moet men rondrijden naar het noorden, naar la Poterie en daar de afslag linksaf nemen. Helaas mag men niet verder dan een stukje van de weg naar de boerderij La Presbytere. Toen wij er waren heb ik de auto geparkeerd bij het ‘rendez-vous’ punt, naast de DZ (Drop Zone). Hiervandaan getracht lopend naar de verdwenen villa te komen. Jammer genoeg was het niet mogelijk daar te geraken. Op de plaats van de villa waren wel drie bunkers te zien, maar ook een kudde stieren achter prikkeldraad.

Achter ons drong een kudde koeien ons in een kleine cirkel. De combinatie stieren en koeien bracht iets op gang in de hormoonhuishouding van de dieren dat ons deed besluiten terug te trekken naar het rendez-vous punt. Door de vele hekken met prikkeldraad (ook nog oude Duitse), schrikdraad en koeienvlaaien die als landmijnen op onze schoenen lagen te wachten, was het niet mogelijk om dichter bij La Presbytere te komen. Wel zijn nog verschillende bunkers te zien in de bosjes van dit boerenbedrijf.

Jammer dat deze historische plek niet beter toegankelijk is. In februari 2014 kreeg ik van Koos ...... enkele foto's die hij in 2012 gemaakt had van de plek waar eens 'Lone House' gestaan had. Met toestemming is hierboven er één van afgebeeld.

Operatie ‘BITING’ was een kleine actie maar van groot belang voor de verdere oorlogsvoering. Niet alleen werd er een beter inzicht in de Duitse radar verkregen, ook de maatregelen om deze te storen kwam voort uit deze overval.

Later in de oorlog werd ‘Window’ ontwikkeld. Smalle stroken aluminiumfolie werden in grote bundels door bommenwerpers uitgeworpen om de Duitse radar te doen geloven met een enorme grote aanvalsmacht van doen te hebben. Deze afleiding zorgde dat de ware hoofdmacht via een andere route vloog, niet onopgemerkt, maar wel verwarrend voor de Duitsers,… welke echo was de ware golf bommenwerpers.

Major John Dutton Frost ontving voor zijn leiderschap gedurende de raid het Militairy Cross. Zijn inzet in Tunesië, Sicilië en Italië in 1943 leverde hem het Distinguished Service Order op.

Later gepromoveerd tot luitenant-kolonel, maakte John Frost nog meer naam door als één van de eerste de brug te bereiken van Arnhem tijdens operatie Market-Garden op 17 september 1944. Hij voerde het commando over 2nd Battalion van de 1st Para Brigade, 1st Airborne Division. Met slechts 740 man wist hij drie dagen en vier nachten de brug te bewaken. Dankzij de inzet bij de brug van Arnhem kon de brug bij Nijmegen ook gepakt worden, want er konden geen Duitse versterkingen vanuit het noorden worden aangevoerd. Was de brug van Nijmegen niet in geallieerde handen gevallen, dan was de hele 1st Airborne Division afgesneden en was er geen mogelijkheid geweest de terugtocht te blazen. John Frost raakte gewond in Arnhem en werd krijgsgevangen gemaakt. In maart 1945 werd hij door Patton’s 6th US Army ontzet toen hij in het krijgsgevangenkamp hospitaal lag van Obermassfelt. Hij ontving een extra ‘balk’ aan het DSO.

In 1968 gaat Frost met pensioen in de rang van Major-General. In 1967 was hij een adviseur toen 'A Bridge Too Far' werd verfilmd. Kort daarop bereikte hem het bericht dat de brug bij Arnhem naar hem vernoemd zou worden. Hij was eerst nogal terughoudend om die eer te krijgen, maar op aandringen van Freddie Gough accepteerde hij het met graagte. John Frost schreef een boek over zijn escapades; A Drop Too Many dat in 1980 verscheen. In 1988 verscheen een boek van zijn hand dat nogal controversieel was, 2 PARA Falklands: The Battalion At War. De kritiek die hij daarin uitte was vooral gericht op het kader en dat viel slecht. Ook was de defensie slecht te spreken dat Frost namen onthulde die eigenlijk geheim dienden te blijven. Frost trok zich terug om aan zijn laatste boek te werken, 'Nearly There', dat in 1991 verscheen. Op 21 mei 1993 overleed John Dutton Frost op tachtigjarige leeftijd.

In 2012 verscheen een geweldig boek over deze raid: 'Raid De Bruneval Et De La Poterie-cap D'antifer' (Heimdal isbn 978-2-84048-315-1). Het is geschreven door Alain Millet en alleen in het Frans verkrijgbaar. De enorme hoeveelheid foto's zijn wel voorzien van Engelse vertaling. In Nederland (nog) niet verkrijgbaar, maar klik op het boek voor een leverancier.