'THE LONGEST DAY'
(De Langste Dag)

(Click for English version)

Deze pagina is onderdeel van de website 'Slagveld Normandië'.

'Geloof me, Lang, de eerste 24 uur van de invasie zullen beslissend zijn,...
het lot van Duitsland hangt van de uitslag af,... en zowel voor de
geallieerden als voor Duitsland zal het DE LANGSTE DAG zijn.'
(Veldmaarschalk Erwin Rommel, tot zijn adjudant, op 2 april 1944.)

Werner Hinz als Veldmaarschalk Erwin Rommel

OPENING CREDITS

Als Cornelius Ryan zijn boek 'The Longest Day' (De Langste Dag) de bestsellerslijst bestormt, besluit Darryl F. Zanuck dat het verfilmd moet worden. Helaas waren de rechten al verkocht aan de Franse producer Raoul Levy. Maar als Levy het budget voor de productie niet rond krijgt, weet Zanuck alsnog de rechten te verkrijgen voor 175.000 dollar. Tevens zal Ryan het scrip schrijven. Maar dan beginnen de problemen, Ryan en Zanuck kunnen niet met elkaar overweg. Er worden twee andere schrijvers James Jones en Romain Gary aangetrokken om de finesses aan te brengen. Een ander groot probleem diende zich aan,... hoe komt Zanuck aan al het materieel. Vooral Duitse wapens waren moeilijk te vinden. Een buitgemaakt 20 mm kanon wordt in Engeland gevonden. Ook een aantal 50 mm luchtdoelkanonnen wordt veiliggesteld uit een aantal bunkers nabij La Rochelle in Frankrijk. Uit een Londens museum wordt een PIAT geleend. Ook andere musea lenen verschillende Duitse wapens uit aan Zanuck. Rollend materieel is nog moeilijker te vinden en wat er gevonden wordt, moet gerestaureerd.

Richard Burton, als Fl.Off. Richard Campbell, een gefrustreerd RAF Spitfire piloot

Er is één scène waarin een aantal Spitfires een Duitse colonne beschieten. Via een ex-Franse RAF piloot, Pierre Laureys, worden er drie Spitfires (de MH415, MK297, en MK923) gevonden en onder zijn leiding gerestaureerd. In de 'beschieting' scène vliegt Laureys zelf de Spitfire zoals hij dit ook deed bij 340 Squadron op 6 juni 1944, snel en vooral heel laag! Gelukkig had Zanuck geen grotere luchtvloot nodig. De droppings waren onder een zwaar wolkendek bij nacht. Dus geluidseffecten van overvliegende toestellen was voldoende. Wel moesten er twee zweefvliegtuigen gebouwd worden, een Britse Horsa en een Amerikaanse Waco CG4A. Ook waren er enkele grote modellen van Lancaster bommenwerpers gebouwd die als zweefvliegtuig sleper dienst deden. Er werden ook een paar na-oorlogse Skyraider vliegtuigen gebruikt die voor Tempest jachtbommenwerpers konden doorgaan.

Major 'Pips' Priller (Heinz Reincke), de heethoofdige Duitse aas in een Bf 108

De Duitse luchtmacht wordt in de film uitgebeeld, door gebrek aan 'echte' gevechts-vliegtuigen, door twee Bf 108 Taifuns (wat helaas de authenticiteit niet ten goede kwam, in het echt waren het Fw 190's). Maar als eenmaal het materieel en kostuums bij elkaar gescharreld zijn en de sterrencast aangetrokken, kan dan eindelijk in de zomer van 1961 begonnen worden met het filmen van ‘The Longest Day’.

'ACTION !'

Al vroeg in ‘The Longest Day’ verschijnt Veldmaarschalk Erwin Rommel (een rol van Werner Hinz) in beeld om aan te geven dat hier in Normandië, de Geallieerde landing zal plaatsvinden. Duidelijk staat Hinz voor een achtergrondprojectie. Midden in de dialoog verdwijnt ‘Rommel’ plots, terwijl de achtergrond onverstoorbaar doorgaat (en zijn dialoog). Is dit een experiment van de producent, of een slordigheidje dat men heeft laten zitten omdat het iets ‘artistieks’ heeft?

Links Dwight Eisenhower en rechts Henry Grace als Ike Eisenhower

Producer Zanuck had aan de opperbevelhebber Dwight Eisenhower gevraagd of hij zijn rol opnieuw wilde spelen voor de speelfilm. Daar had Eisenhower wel oren naar. Maar de tijd had, 17 jaar na D-Day, zijn tol geëist, en hoe de schmink afdeling ook haar best deed, de jeugdige Ike konden ook zij niet herscheppen. Eisenhower zijn rol was maar klein, want het zou uiteindelijk draaien om de landingen, en waren maar enkele regels dialoog voor de acteur. Dus werd er dicht bij huis gezocht, en werd Henry Grace gevonden, geen acteur maar een zogenaamde ‘set decorator’ (inrichter van de filmsets). Wellicht wordt Eisenhower wat stijfjes neergezet, maar naast de vele bravoure makende acteurs, doet de amateur Grace echt zijn best en komt er goed mee weg.

OMAHA BEACH

Met de heuvels van Corsica op de achtergrond wordt 'Omaha' bestormd

Over 'echt' gesproken, de locatie van OMAHA Beach bleek niet meer geschikt om daar de Amerikaanse amfibische landing na te spelen. Gelukkig voor Zanuck was de 6de Vloot op manoeuvre nabij Corsica. Vijfentwintig schepen waren beschikbaar en 1600 marines bestormden het Corsicaanse zand. De opnames dreigden in gevaar te komen in augustus 1961 toen de Russen de Berlijnse Muur optrokken. De medewerking van het Amerikaanse leger stond op de tocht, de soldaten gingen liever de Russen te lijf dan het 'Normandische' strand! Dit leidde zelfs tot een onderzoek en een verandering van het beleid tussen het Pentagon en Hollywood. Een andere locatie waar een groot deel voor 'OMAHA' werd geschoten, was het eiland Île de Ré. Hier is een prachtige baai, Conche des Baleines, dat ongeveer dezelfde curve heeft als OMAHA Beach (en die van Corsica).

Het strand Conche des Baleines gezien vanaf La Solitude op Île de Ré

Robert Mitchum en Darryl F. Zanuck op 'Omaha Beach' (locatie: Île de Ré)

Hoofdrol in de sector OMAHA was weggelegd voor Robert Mitchum als General Norman Cota. Hij spreekt hier de legendarische woorden ‘Rangers, you lead the way’. In het echt zou zijn opdracht verloren zijn gegaan in de herrie, maar er zijn verschillende versies van getuigen dat deze door Cota uitgesproken zin, nu het motto rechtvaardigt om trots gedragen te worden door de Rangers (Rangers lead the way).

Links, Jeff Hunter (Fuller) en rechts Eddie Albert (Col. Thompson)

Een ‘sidekick’ naast Mitchum is Eddie Albert in de rol van Colonel Thompson. Deze stelt op een gegeven moment aan Cota voor om toestemming te vragen om terug te trekken vanaf OMAHA Beach. Hij zal korte tijd later ‘dramatisch’ sterven (na het fluiten, als een cowboy die zijn vee gaat opdrijven), wanneer hij getroffen wordt door een kogel. Een heldenrol is hier ook weggelegd voor Sgt. John H. Fuller (rol van Jeff Hunter) die zorgt dat de bangeloors (pijpmijnen) op hun plek komen om een doorbraak te forceren.

Ste-Mère-Eglise

De eerste echte lokatie waar 'geschoten' zou worden was in Ste-Mère-Eglise. Hier werd de para-drop van het 82ste Airborne Division nagespeeld. Achter de kerk werd een huis nagebouwd dat ook in die nacht in brand stond (alleen stond dat bewuste huis op de plek waar nu het Airborne museum is gevestigd). Het is één van de meest dramatische scènes uit 'The Longest Day', zoals de para's in het flikkerende licht van de brand neerkomen rond het kerkplein.

Boven de setting in Ste-Mère-Eglise (het is echt uit de film),
en onder de situatie vandaag de dag.

De acteur Red Buttons speelt de Private John Steele, een para van de 2nd Platoon van F Company, 505th PIR. Deze paratroeper werd door de kerktoren gegrepen en bleef daar uren hangen, terwijl het gevecht onder hem zich afspeelde. Het filmen in Ste-Mère-Eglise had heel wat voeten in aarde. Rond het plein werd een grote chaos gemaakt door de set aankleders; brandende wrakken, poppen die voor paratroepers moesten doorgaan, werden aan telegraafpalen, gevels en in bomen gehangen. Het grote monument, op het kerkplein, verdween onder een berg zandzakken.

Achter de twee GI's is het, in zandzakken verpakte, monument te zien

Om de onrust van de burgerbevolking van Ste-Mère-Eglise weg te nemen bij het aanschouwen van zoveel Duitse uniformen (het is nog maar 17 jaar na dato) riep een luidspreker dat het hier om Franse acteurs en stuntmensen ging!

John Wayne als Lt.Col. Benjamin Vandervoort

Voor de gevechten rond Ste-Mère-Eglise is een hoofdrol weggelegd voor, de toen 54 jarige, John Wayne in de rol van de 27 jarige Lt.Col. Benjamin Vandervoort, commandant 2nd Battalion, 505 PIR van de 82ste Airborne Division. Charlton Heston was in de race voor deze rol, maar deze ging uiteindelijk toch naar Wayne. Producer Zanuck had voor elkaar gekregen dat iedere ster in de film genoegen zou nemen met slechts 25.000 dollar aan salaris. Maar toen Wayne in een interview las hoe Zanuck over Wayne zijn flop 'The Alamo' sprak, was zijn ongenoegen zo erg dat hij alleen nog aan Zanuck zijn project wilde meewerken als hij 250.000 dollar zou krijgen en een aparte vermelding op de titelrol. Knarsetandende ging Zanuck over stag. Het voorval maakte Wayne verre van populair op de set en werd nagenoeg genegeerd door de andere acteurs.

John Wayne als Lt.Col. Vandervoort, rechts de echte Vandervoort
(zoek de verschillen,...)

Lt.Col. Vandervoort brak zijn linker enkel tijdens de parachutesprong. Wat opvalt is dat John Wayne zijn verkeerde enkel heeft gebroken in de film,... zijn rechter! Verder speelt Wayne de rol zoals hij die in iedere western speelt, als een traag bewegende karikatuur die de gehele wereld aan kan. Eerst een dramatische zwaai met zijn armen en dan zijn one-liner uitsprekende. Wayne zijn naam verscheen apart op de titelrol,... geheel achteraan (waarmee Zanuck aan Wayne zijn eis had voldaan).

De 'klikker' werd niet door de 82nd Airborne Division gebruikt
(Steve Forrest (Captain Harding) achter John Wayne)

Een terugkerend opvallend detail is het gebruik van de 'klikker', een speelgoed dingetje dat de 101st Airborne Division gebruikte tijdens de sprong over Normandië. Dat manschappen van Lt.Col. Vandervoort, van de 2nd Battalion, 505th PIR, 82nd Airborne de klikker ook zouden hebben gebruikt is een misverstand. In een 'after action report' wordt het volgende geschreven:
'The cricket signal was the most helpful instrument in the built-up (of the 101st AD)'. Waarbij als voetnoot wordt aangehaald:
'In the same operation 82nd Div did not use the cricket. Its officers said it was an 'amateur's device' and not needed by battle-trained paratroops' (de 82nd Div. had gevochten op Sicilië en in Italië, voor de 101st Div. was het de eerste actie). De foto hierboven is dus niet correct te noemen,...

Voor het vervolg
KLIK HIERONDER OM
NAAR DE PEGASUS BRUG TE GAAN