ER'VARING' MET DE DUKW
Een persoonlijk verslag

Voorwoord

In 1980 heb ik voor het eerst een tochtje gemaakt met een DUKW op het eiland Jersey, naar Elizabeth Castle in de baai van St. Aubin. Maar dit was in een verbouwde DUKW en was als zodanig slecht te herkennen. Ook was ik in die periode nog weinig op de hoogte van het belang van dit voertuig die het speelde in de bevrijding van Europa. Door de jaren heen kwam ik regelmatig, meestal in musea, de DUKW tegen. Ook het feit dat mijn schoonvader tijdens de watersnoodramp van 1953 in Zeeland met een DUKW daar opereerde bracht de fascinatie op gang.

26 juli 2008

Mijn website, strijdbewijs.nl, werd ontdekt door Ton van Geldrop. Deze introduceerde mij bij iemand die genegen was met zijn DUKW mij en enkele anderen rond te rijden en te varen. Op 25 juli 2008, voorspelde Peter Timofeef dat het op zaterdag 26 juli ontzettend slecht weer zou gaan worden, donder en bliksem zou ons deel worden. Bij dit voorspelde weer kon een vaartocht niet doorgaan. Toch de dijk Enkhuizen-Lelystad maar over en richting Harderwijk. Timofeef kreeg gelijk, onderweg hevige regen en bliksemflitsen. Maar opeens brak de wolkenbrij open, verscheen blauwe lucht en brak de zon door. Ik melde me met Ton en enkele anderen bij Goossen, de eigenaar van de DUKW, die mij uitnodigde om ook zijn andere geweldig gerestaureerde voertuigen te bewonderen. Ik was terecht gekomen in het hart van de vereniging ‘Keep them Rolling’. De vereniging die tot doel heeft oude legervoertuigen in stand te houden als eerbetoon voor de veteranen die met deze voertuigen de bevrijding brachten. Likkebaardend zag ik verschillende zaken die zijn weg naar mijn site zouden gaan vinden.

Ton is als eerst in de DUKW

Rond 10.00 uur werd de motor gestart van de DUKW en werd het groene gevaarte naar buiten gereden. Ton was als eerste aan boord voor het maken van foto’s. Even later stegen allen die mee zouden gaan in het voertuig via een kleine ladder aan de zijkant. Sommigen namen plaats op een paar bankjes, anderen op kisten. Wat gelijk opviel aan deze DUKW was de aandacht die de eigenaar aan het detail had besteed. Niet alleen het nodige gereedschap op en aan het voertuig, ook de mechanische kant was perfect, bijvoorbeeld; het systeem om de bandenspanning te reguleren was werkende. Aan het kleinste detail was gedacht, zoals een kompaskaartje aan het dashboard.

De DUKW gaat het water in
(foto; Ton van Geldrop)

Bij de jachthaven ‘De Knar’ aangekomen werd een laatste check uitgevoerd en werd de schroefaandrijving in werking gezet. En daar reden we het water in. Het viel op hoe rustig en stabiel de DUKW het water in ‘gleed’. De wielen draaiden niet mee in het water, al deden sommige andere bestuurders van DUKW’s dit schijnbaar wel, volgens Goossen. ‘Onze’ DUKW was aangepast om te rijden op gas. Dit was een stuk veiliger omdat er geen brandstofpomp en carburateur nodig was, die dus dan ook geen storingen konden veroorzaken. Mocht de DUKW watermaken en de motor zou uitvallen, dan werkten de flenspompen ook niet meer en zou ze zinken als een baksteen. Maar daar maakten wij ons geen zorgen over (er waren zwemvesten aan boord). Ton was de eerste die achter het stuur plaats nam en de DUKW op koers moest zien te houden (ik moet hem nog steeds vragen of hij een groot rijbewijs heeft).

Ton realiseert zich amper dat hij een DUKW bestuurt

Iedereen aan boord was vol lof over de vaarprestaties van de DUKW. Tijdens deze pleziertocht met mooi weer en vrolijke mensen aan boord was het lastig inbeelden om decennia terug te gaan in de tijd en zich voor te stellen hoe DUKW’s naar een strand koersten met goederen of manschappen, onderwijl bestookt met granaten en andere projectielen terwijl een woeste zee over de gangboorden sloeg. Ik verplaatste me naar het achterdek waar de schroef een wit spoor achterliet in het rustige water.

Vanaf het achterdek

Er werd door bijna iedereen foto‘s genomen, van supersnelle digitale camera‘s (Ton) tot mobiele telefoontjes aan toe (dochter van Ton). De sfeer was gemoedelijk op het stille water. Andere water recreanten keken met enige verbazing naar die groene lage boot die hen voorbij kwam (of anders om, want de snelheid lag slechts rond de 5 kilometer per uur schat ik). Soms werd het handgas iets verder uitgetrokken om de stroming beter de baas te kunnen. De DUKW reageerde niet direct op een stuurrichting en het was uitkijken geblazen door goed in te schatten wat de reactie van de DUKW zou zijn op de handeling van de chauffeur.

Een glunderende schrijver op het achterdek
(foto; Wim Paulus)

Ook anderen mochten even voelen hoe de DUKW door het water gleed. En langzaam aan koersten we weer richting de jachthaven. Maar eerst maakten we nog even een rondje door de oude haven van Harderwijk. Sommige jachtbezitters hier keken met verbaasde ogen naar die vreemde eend, anderen zwaaiden hartelijk naar ons. Toch liep de pleziertocht naar haar einde en werd weer koers gezet naar jachthaven 'De Knar'.

Pieter naast Joop die ook even mag sturen
(foto; Ton van Geldrop)

Ik maakte nog wat foto‘s van de gedetallieerde bestuurderscabine, maar toen was het echt afgelopen. Goossen nam het stuur weer over voor het laatste stukje. Zonder enige moeite reed de DUKW de helling van 'De Knar' weer op. Dit trok veel bekijks van volk dat in deze jachthaven vertoefde. Menigeen maakte foto‘s van het voertuig dat met een dik waterspoor de kant op kwam. Ton en ik stegen uit, want de DUKW zou nogmaals even een plons maken met een rondje door de haven,… speciaal voor ons!

De DUKW rijdt de helling af de haven weer in

De DUKW koerst weer op de helling aan

De DUKW is weer op het droge

Toen de DUKW voor de tweede maal druipende op het droge stond werd besloten om nog even naar een recreatiestrandje te rijden. Het was nu later op de dag en de wegen rond Harderwijk waren al druk van verkeer naar het Dolfinarium. Sommige automobilisten toeterden en staken hun duim omhoog,… deze mensen realiseerden zich dat er anderen waren die recente geschiedenis bewaarden voor toekomstige generaties. Voertuigen die geholpen hadden de Geallieerden naar de overwinning te helpen en de wereld vrij te maken van Nazi dictatuur.

Dieper dan dit kwam de DUKW nu niet, we reden over de bodem!
(foto; Ton van Geldrop)

En zo kwam het einde dan toch echt in zicht van deze geweldige ervaring. Het is voor weinigen weggelegd om eens mee te kunnen met een DUKW. Het is voor nog minder mensen weggelegd om er één te bezitten. Dankzij deze enthousiaste verzamelaars en restaurateurs kunnen wij, mensen van na de oorlog een nostalgische trip maken. Maar je kunt tijdens zo'n trip ook even stil staan bij die jonge jongens die er mee door weer en wind (soms storm) goederen en soldaten aan land brachten die essentieel waren om strijd te voeren opdat wij in vrijheid van zo’n vaartochtje nu kunnen genieten.

Hieronder nog enkele foto's die getuigen van een geslaagde dag met de DUKW

Detail van de lier achterop de DUKW

Niet alleen een kompas aan boord, maar ook een originele 'berekenaar'

Over detail gesproken,... een kleine oliespuit onder het dashboard
en een origineel reservewiel op het achterdek

Detail van het wiel waarin het slangetje van de bandenspanningregeling is te zien
(en stukjes wier uit het water bij Harderwijk)

'Issut wat?'... Alles voor een goede foto,... en daarna ervaringen delen!
(foto's; www.legervoertuigen.com)

Tot slot is het belangrijk om enkele mensen te bedanken, ten eerste natuurlijk Goossen en Mario, die dit alles picobello voor elkaar maakten. Ook Ton krijgt een vet bedankje omdat hij zo slim was vorig jaar het waterspoor te volgen toen de DUKW aan hem voorbij kwam. Dankzij het opvolgende contact was deze reportage mogelijk.

Ook mocht ik gebruik maken van foto's van Ton, Wim en Henri, waarvoor dank!

Om weer terug te keren, klikt u hieronder op de DUKW.