Op de klif van Pointe du Hoc staan een aantal interessante kazematten en bunkers.
Naast deze betonnen onderkomens, zijn er ook zes open geschutsopstellingen waarop 15,5cm
K418 kanonnen konden worden geplaatst. Deze werden reeds in 1942 aangebracht. Op de kaart
hieronder zijn alle van belang zijnde bunkers, kazematten en geschutsopstellingen aangegeven.
Niet op de kaart is de meest linkse geschutsopstelling (een L 409a) voor een 2cm Flak kanon.
Maar daar kom ik later, lager op de pagina, op terug.
Op de bovenstaande kaart zijn de open geschutsplateaus
aangegeven van 1 tot
en met 6. Hier stonden dus de enige kannonen van Pointe du Hoc opgesteld. Deze werden op 3 juni,
1944 een kleine kilometer naar het zuiden verplaatst, in een boomgaard, waar ze op 6 juni werden
vernietigd door de Rangers.
Hierboven een 15,5cm kanon in geschutsopstelling #3.
Hieronder de situatie tegenwoordig
Ieder voordeel heeft ook zijn nadeel,… De kanonnen op de open plateaus konden 360 graden
ronddraaien. Nadeel was dat ze, en hun bedieners, onbeschermd tegen luchtaanvallen waren en
daardoor erg kwetsbaar. De bombardementen dwongen de Duitsers tot het bouwen van kazematten.
Nadeel werd automatisch dat het schootsveld beperkt werd tot 60 graden naar links en rechts en
35 graden in hoogte. Er werden twee R 694 gebouwd. Hiervoor werd 550 m³ beton gestort per kazemat.
In de kazematten was ruimte voor 186 kartetsen en 186 granaten.
Hierboven de meest noordelijke R 694 (met uitkijkplateau voor het publiek).
Hieronder de achterzijde van de zuidelijke R 694
Anders dan op de open plateaus, zouden in de R 694 15,5cm kanonnen geplaatst worden op een draaisokkel omdat
de affuitsteunen van de kanonnen voor de open plateaus nooit in de kazematten pasten. In de nabijheid
van de geschutsopstellingen werden in totaal vier R 134 munitiebunkers gebouwd.
De wanden waren twee meter dik en bestonden uit twee kamers voor granaten voor de kanonnen
en patronen voor machinegeweren.
In sommige publikaties worden de R 694's aangemerkt als 'R 679'. Op het eerste gezicht lijkt er ook
weinig verschil, maar de 'R 679' is veel minder diep dan de meer vierkante R 694.
Boven de schematische indeling en maatvoering van de doorsnee R 134.
Hieronder een totaal verwoeste en onherkenbare munitiebunker R 134
Op Pointe du Hoc werden ook twee R 502 bunkers gebouwd. Dit type, een ‘Doppelgruppenunterstand’
had zijn oorsprong uit de bouw van de Westwall (Siegfriedlinie). Zoals ‘Doppelgruppenunterstand’ al
aangeeft was het een dubbele van de R 501 (waarin ruimte was voor 10 man). De R 502 was ontworpen om
eventueel een stalen uitkijkklok op het dak ingebouwd te krijgen. Op Pointe du Hoc is daar geen (meer)
van te vinden.
De schematische indeling van
de R 502 met de S-35 koepel
Bij bestudering van de film ‘The Longest Day’ is op een gegeven moment te zien dat er
op een bunker een S-35 geschutskoepel van een Somua tank staat. De bunker figureerde op de achtergrond
als de Ranger Robert Wagner gewond is en geholpen wordt door een andere Ranger. Deze Ranger schiet
even later enkele Duitsers neer die uit de R 502 komen (waarna hij zich afvraagt wat 'Bitte, Bitte' betekent).
Deze R 502 is te vinden
tussen de open geschutsplateau's 4 en 5 (de koepel is nu verdwenen).
Boven: De R 502 in de speelfilm 'The Longest Day'
Hieronder: Dezelfde bunker vandaag (de S-35 tankkoepel is nu verdwenen)
Iets ten zuiden van Colonel James Rudder zijn hoofdkwartier was een R 621. Dit type was
een ‘Gruppenunderstand’ voor 10 man. Met 1415 gebouwde exemplaren was het een veel voorkomende
manschapbunker. Aan een buitenzijde was een Tobruk ingebouwd die alleen via de buitenkant toegankelijk was.
De enige R 621 van Pointe du Hoc (rechtsboven de Tobruk).
Hieronder een schematische indeling van de R 621
Naast de R 621 was er een R 661 'Understand für Verwundetensammelstelle' voor 20 man (zieken of gewonden) gebouwd. Dit was
in principe een met twee kamers uitgeruste R 621. Als zodanig was dit type enkele meters groter, maar
voor de rest nagenoeg identiek aan de R 621. Er werden in de Atlantic Wall 63 stuks van de R 661 gebouwd.
In het zuiden van het complex Pointe du Hoc ligt een R 661 die nog redelijk onbeschadigd is.
Hierboven de R 661, met hieronder een blik op het schietluik
dat de toegangsdeur beschermde tegen indringers
Er zijn twee L 409a luchtdoelgeschut bunkers te vinden op Pointe du Hoc. Deze waren helemaal links en
rechts van het complex gebouwd. Op de positiekaart (bovenaan de pagina) is de ene helemaal rechts
afgebeeld en werd na de landing
van de Rangers gebruikt als tijdelijk hoofdkwartier door Colonel Rudder. Tegenwoordig is hier een uitzichtplateau
aangebracht om een goed zicht te hebben op de uitstekende rots in zee waaraan Pointe du Hoc haar naam dankt.
Vroeger was de vrijstaande rots verbonden met het land, maar de bommen en erosie hebben de verbinding verbroken.
Lieutenant Commander Knapper van USS Texas (BB-35), bekijkt de schade aan de L 409a bunker,
het tijdelijke hoofdkwartier van Colonel Rudder (Toen & Nu)
Door het plateau op de bunker is de harmonie verstoort van dit deel van Pointe. Om een goed beeld
te krijgen van een L 409a moet u helemaal naar het westen lopen, een meter of driehonderd. Hier ligt de
andere L 409a waarop ooit een 37mm Flak 36/37 luchtdoelkanon het de Rangers zeer lastig
maakte en veel slachtoffers eiste.
Het 37mm Flak 36/37 luchtdoelkanon op de L 409a bunker,... Toen & Nu
Was de L 409a Flakbunker waar Rudder zijn hoofdkwartier had nagenoeg onbeschadigd door de bommenregen
die Pointe Du Hoc heeft getroffen, deze bunker L 409a heeft, door enkele zware bommen, toch
de nodige schade opgelopen aan de buitenzijde. Het is zekere de moeite
waard om naar deze bunker te wandelen, mede omdat vanaf dit punt de andere zijde van ‘De Rots’ goed is te zien.
De schade aan de L 409a Flakbunker
door een bominslag
De Leitstand R 636
De indrukwekkendste betonnen constructie van Pointe du Hoc is de vuurgeleidingsbunker, een Leitstand R 636
(met onderdelen van de grotere R 636a ingebouwd).
Helaas
was deze Leitstand de laatste jaren niet meer te bereiken, laat staan van binnen te bezoeken. De erosie knabbelde steeds
verder aan de klif waar de Leitstand op geplaatst was. Maar in 2010 werd een grootscheepse actie op touw gezet
om de vuurgeleidingsbunker van een zekere ondergang te redden. En met succes. In 2011 werd de Leitstand weer opengesteld voor het
publiek.
de Indeling van de R 636
De standaard R 636, waarvan 66 stuks werden gebouwd, was 6.20 m hoog, waarvan
slechts 1.10 m boven het maaiveld uitstak. Het was 15,10 m breed met een lengte van 18.30 m.
Er was gemiddeld 960 m³ beton nodig met 48 ton aan bewapeningstaal en 8 ton aan verstevigingstaal.
Het voorportaal van de R 636
In de voorste onderste ruimte, de 'Beobachtungsraum' met de bolle halve koepel,
zaten de observatoren te speuren
naar doelen door de smalle spleet aan de voorzijde. Bij deze R 636 is de observatie ruimte
iets verder naar voren uitgebouwd (standaard bij de R 636 was dat 180°), zodat de hoek van speuren groter was (210°).
Waren doelen gelokaliseerd, dan werd dit
doorgegeven aan de telemetrie post op de bovenste verdieping. Deze begonnen dan de afstand te berekenen
tot het doel en gaven deze coördinaten door aan de achtergelegen batterij.
De standaard R 636 in doorsnede,
(de stippellijn geeft de R 636a aan)
Tevens was er een extra Tobruk aan de rechterzijde aangebracht
voor verdediging van deze Leitstand. Indien gewenst kon een Leitstand R 636 voorzien
worden van een betonnen afdekplaat op dunne pootjes die de telemetrie post beschermde.
Een kleine variant van de vuurgeleidingsbunker is te vinden bij de batterij van
Longues-sur-Mer waar een Leitstand M 262 te vinden is.
De observatiekoepel, Toen & Nu
Menige publicatie en websites beweren dat het een 636a betreft op Pointe du Hoc, ook ik was van die gedachte.
Maar nu lijkt het er op dat de
juiste type aanduiding van deze Leitstand bewezen is. Via Theo Vervloet werden de afmetingen bekend, en deze waren van de
R 636. De 636a bleek ook pas na de bouw van deze Leitstand te zijn ontworpen.
Theo wist zelfs een Duits document te produceren waarin aangegeven dat er een extra zware fundering aan de voorzijde
van de R 636 werd aangebracht tot een diepte van 2,70,... ook toen had men al in de gaten dat de rots waarop gebouwd werd niet van
al te beste kwaliteit was.
Het in het oogspringende monument voor de Rangers, een ruw gehakte naald, was dus ook jarenlang niet te bezoeken.
Maar dat is sinds 2011 ook weer mogelijk.
Het monument op de R 636
Ter verdediging van het complex waren verschillende mitrailleurnesten en mortierputten
aanwezig, sommige in eenvoudige putten, anderen in de zogenaamde Tobruks. Op verschillende
plekken waren loopgraven aanwezig die verdedigingspunten verbonden. Er waren mijnenvelden,
maar veel mijnen waren door de aanhoudende bombardementen ontploft of weggeslagen.
Tot zover de indeling van Pointe du Hoc.
U kunt nu weer terugkeren naar de reguliere OMAHA Beach pagina
door op onderstaande Tobruk te klikken.
|