De Japanse task force, of aanvalseenheid, vertrok uit de baai van Hittokappu, Japan, om 06.00 uur, op 26 november 1941. Als ‘X’ dag, de aanval op Pearl Harbor, was 8 december (Japanse tijd) gepland. Veel hing af van het bijtanken onderweg van de schepen onderweg. Als het door bijvoorbeeld zwaar weer niet mogelijk was onderweg brandstof in te nemen, dan zou de beschermende vloot aan 2 slagschepen, 3 kruisers, en 11 torpedobootjagers terugkeren naar Japan. Twee torpedobootjagers van de Japanse task force, de Akebono en de Usio hadden de taak om de vliegbasis op Midway Island onder vuur te nemen, gelijk met de aanval op Pearl Harbor. Naast deze beschermende vloot waren er 8 bevoorradingschepen op de route te vinden. Maar het tanken op 28 november was een succes, ondanks dat er enkele bemanningsleden overboord sloegen en verdronken (er kon niet gestopt worden om ze op te pikken).

Verdere factoren die tot terugkeren konden leiden, waren de onderhandelingen tussen Japan en Amerika. Bij een positief resultaat werd de tocht naar Hawaii afgebroken. Mocht de vloot ontdekt worden 2 dagen voor ‘X’, dan moest de vloot terugkeren. Mocht dit één dag voor ‘X’ zijn, dan moest de commandant van de aanvalseenheid, Vice-admiraal Chuichi Nagumo, de beslissing nemen. Ontdekking binnen 24 uur voor de aanval, dan werd de aanval doorgezet.

Een aparte opdracht had de onderzeebootvloot welke voor ondersteuning moest zorgen gedurende de aanval op Pearl Harbor. Op 11 november waren deze al reeds vooruit gereisd. Tussen de 10 á 12 Type ‘I’ aanvalsonderzeeërs werden ingezet (al spreken sommige bronnen over 27 stuks, zoals ‘Pearl Harbor door A.J. Barker, 1969). Op kop voerden I-19, I-21 en I-23 om als uitkijk te fungeren voor de aanvalsvloot. In de achtervolgende groep onderzeeërs waren er vijf die dwergonderzeeërs bij zich droegen op het achterdek. Deze dwergonderzeeërs werden bemand door twee man, en hadden tot taak om te proberen de haven van Pearl binnen te komen en ook torpedo’s af te vuren op de schepen aldaar. De bemanningen waren er van overtuigd hun vaderland nooit meer terug te zien.

Op 2 december 1941 ontving Vice-admiraal Chuichi Nagumo de boodschap; 'Beklim de berg Niitaka', hiermee was er de bevestiging dat, mits niet ontdekt, de aanval werd voortgezet. In Amerika ontdekten de code-brekers diezelfde dag dat de diplomaten van Japan op hun consulaire posten alle codemateriaal en vertrouwelijke documenten moesten vernietigen. Tevens kwamen berichten voorbij over vragen of er sperballonen (tegen vliegtuigen) boven Pearl Harbor hingen, en vragen naar vlootbewegingen. Maar de berichten kregen niet de hoogste urgentie van codering, en werden pas vier weken na de aanval gedecodeerd, toen het van generlei nut meer was.

De vijf dwergonderzeeërs hadden de opdracht om niet eerder in actie te komen, als de vliegtuigen gereed waren met hun taak, en dan met name tegen zonsondergang. Maar tijdens een feestje aan boord van moederonderzeeër Katori drong de bemanningen bij amiraal Mitsumi Shimizu er op aan om gelijk met de aanval ook te mogen opereren, want ze vreesden dat ze niet aan bod zouden komen als de vliegtuigen eenmaal klaar waren met hun taak, en daar het waarschijnlijk toch een zelfmoordmissie betrof, wat maakte het uit. Er werd toestemming verleend, maar beslist niet eerder de actie beginnen dan de vliegtuigen. En zo kozen de vijf dwergonderzeeërs positie om de natuurlijke haven van Pearl Harbor binnen te sluipen. Op gezette tijden was de doorvaart vrij, als Amerikaanse schepen de haven in en uitgingen, in deze periode kon een onderzeeër binnen sluipen. Vanaf middernacht op 7 december, werden de vijf type-A dwergonderzeeërs (tou) losgekoppeld van de moederschepen; de I-16, de I-18 , de I-20, de I-22, en de I-24. De eerste Type-A, was de I-16tou, welke op 13km afstand werd ‘uitgezet’ om 00.42 uur.

Om 01.16 uur werd de tweede dwergonderzeeër, de I-22tou op bijna 17km ten zuiden van de haveningang van Pearl Harbor losgekoppeld, gevolgd door de andere dwergonderzeeërs. Om 03.42 uur zagen bemanningsleden van de mijnenveger, USS Condor een verdachte ‘staaf’ uit de zee steken. De USS Condor seinde de torpedobootjager USS Ward (DD-139) dat het een periscoop waarnam. De USS Ward stoof in volle vaart op het doel af. Op een afstand van 100 meter opende de USS Ward het vuur, maar leek geen doel te treffen, hierop werden dieptebommen afgeworpen, welke ook geen effect hadden, de I-22tou dook dieper en sloop de haven binnen.
De versperring in de havenmond, bleef open tot 08.40 uur, niet alleen voor de Amerikaanse marineschepen, zoals de USS Condor, maar ook voor, zo bleek later, vier Japanse dwergonderzeeërs.

Sloop de I-22tou de haven binnen, minder geluk had de I-20tou. De USS Ward patrouilleerde nog steeds voor de haveningang, toen deze een seintje kreeg van de USS Antares, welke een doelmarkeringvlot achter zich sleepte, en de haven van Pearl wilde binnenlopen. De USS Ward opende wederom het vuur, en trof deze keer haar doel. Ook een BPY-5 Catalina vliegboot wierp rond 06.49 uur dieptebommen op de I-20tou, welke het lot bezegelde. De eerste doden van de aanval op Pearl Harbor waren aan Japanse zijde toen Akira Hiro-o en Yoshio Katayama omkwamen voor ze haar dodelijke lading kon afleveren. In 2001 werd het wrak gevonden, met aan boord nog steeds de twee 450mm torpedo’s.

Onderwijl was de I-16tou positie aan het kiezen. Hiertoe was het om 04.29 uur aan de zuidzijde van Ford Island, over bakboord gegaan en het eiland geheel rondgevaren, en manoeuvreerde rond 07.00 uur in positie tegenover ‘Battleship Row’. Om 07.50 uur perfect in positie, recht tegenover de USS Oklahoma. De I-22tou was over stuurboord om Ford Island gevaren, enkele minuten nadat I-16tou over links was gegaan. Maar de I-22tou kon schijnbaar geen goede positie vinden en was weer op de zuidpunt van Ford Island rond 05.30 uur, waarna het keerde en richting het westen in de haven koerste.

In de speelfilm ‘Tora! Tora! Tora!’ wordt de eerste aanval op de dwergonderzeeër I-22tou niet behandeld, alleen die op de I-20tou. De USS Ward opent het vuur als de bemanning een periscoop ontdekken achter de USS Antares. Wat wel in het midden wordt gelaten is of de dwergonderzeeër tot zinken werd gebracht. Verder komt er geen referentie naar dwergonderzeeërs meer voor in de film (of het moet zijn van Captain John Earle die het pas geloofde dat er een aanval op een 'dwerg' was, als hij een bevestiging ervan kreeg. Een bevestiging die hij kreeg op het kantoor van Lieutenant Kaminsky, met uitzicht op de brandende vloot).

Zondagmorgen, 7 december 1941, Hawaii tijd; op 200 nautische mijlen (370km) ten noorden van Oahu draaiden de Japanse vliegdekschepen tegen de wind. Om 06.00 uur stonden de vliegtuigen met denderende motoren op het dek, toen de eerste Kate vertrok vanaf de Akagi, met aan boord de commandant van het eskader vliegtuigen, Mitsuo Fuschida. In de recordtijd van 15 minuten (tijdens oefeningen werd krap de twintig minuten gehaald) waren alle vliegtuigen in de lucht. Deze Eerste aanvalsgolf bestond uit 183 vliegtuigen, welke samengesteld was uit 50 Kate’s met een 800 kg bom (49 vertrokken), 40 Kate’s met Type 91 torpedo, 54 Val duikbommenwerpers met 249kg bommen (51 vertrokken) en 43 Zero jagers (41 vertrokken). Vier toestellen bleven achter vanwege technische problemen, en twee, een jager en een bommenwerper, crashten in zee.

De Eerste golf van Japanse vliegtuigen werd even na 07.00 uur opgemerkt door de Privates George Elliot Jr. en Joseph Lockard, die de US Army SRC-270 radar post bemanden op Opana Point, op de noordelijke punt van Oahu. Nog niet officieel in bedrijf, maar nog in training, besloten de mannen het toch te melden. De boodschap werd aangenomen in het Intercept Center door Lt. Kermit A. Tyler, die de jongens vertelde ‘zich geen zorgen te maken’. Tyler verwachtte dat de radaroperators de vlucht van 12 B-17 bommenwerpers hadden gezien, wat hij, vanwege veiligheidsmaatregelen, niet aan hen vertelde.

In de speelfilm 'Tora! Tora! Tora!' is dit als volgt weergegeven:
Private George E. Elliott beldt met Lt. Kermit A. Tyler: 'Sir, this is Private Elliott at Opana Point. There's a large formation of planes coming in from the north - 140 miles, 3 degrees east.'
Lieutenant Kermit A. Tyler: 'Yeah? Well... Don't worry about it.' (en hangt op)

Op bovenstaande kaart is niet het vliegveld John Rodgers aangegeven (het ligt ten westen van Ewa), aangezien dit geen doelwit voor de Japanse aanvallers was, want dit was een burgerluchthaven. Ondanks dat, zou het met machinegeweervuur van een 'Zero' bestookt worden, waarbij minimaal één dode viel (een vlieginstructeur). Toch is voor het verhaal van 'Tora! Tora! Tora!' van belang hier meer over uit te wijden,... de ontmoeting tussen Cornelia Fort en de Japanners wordt hieronder uit de doeken gedaan, en hoe dit uiteindelijk in de speelfilm werd uitgebeeld,...

Ondanks dat het drama rond de aanval op Pearl Harbor afschuwelijke gevolgen zou krijgen, in de vorm van duizenden doden, en het daadwerkelijk betrokken raken van de Verenigde Staten in de Tweede Wereldoorlog, waren de makers van ‘Tora! Tora! Tora!’ realistisch genoeg te beseffen dat niet alleen droge feiten en bombardementen de bioscoopbezoekers konden bekoren, er moest ruimte zijn voor een lach, ondanks de ellende.

Eén van de leukste scènes, in ‘Tora! Tora! Tora!’, is de ontmoeting tussen een lesvliegtuig en een deel van de Japanse aanvalseenheid over Oahu. Dit segment heeft zich daadwerkelijk afgespeeld, al was het iets anders dan 30 jaar later uitgebeeld.
In alle vroegte op 7 december 1941 vloog instructrice Cornelia Clark Fort (23 jaar) in een Interstate Cadet lesvliegtuig met de student Suomala over Oahu. Ze waren opgestegen vanaf het burgerluchtvaart vliegveld John Rodgers, en oefenden het ‘touch and go’ (landen en doorvliegen). Op ongeveer 5 kilometer konden ze de Amerikaanse vloot in Pearl zien liggen, glinsterend in zon.

Maar de vloot van Pearl was niet het enige wat glinsterde in de zon, Fort ergerde zich aan een vliegtuig dat snel op de Cadet aankwam. Ze vroeg wat die in haar circuit deed, zo buiten de militaire zone. Ze nam de controle van het toestel over van de student, duwde het gas vol open, en trok het toestel op. Het andere vliegtuig schoot onder de Cadet door, waarbij de kracht van de propeller de ramen deed ratelen van de Cadet. Ze keek het toestel na, en zag de rode cirkels op de vleugels en romp, het was een Japans vliegtuig. Toen ze weer keek richting Pearl Harbor, zag ze daar ook Japanse vliegtuigen en dikke rook opstijgen vanaf de vloot. Een Zero jager schoot op de Cadet, maar miste, de Zero vloog door richting Pearl Harbor. Fort landde snel op John Rodgers en taxiede naar een hangaar, een andere Zero begon op haar toestel te schieten, de kogels sloegen voor het vliegtuigje in de grond. Zodra de Cadet stil stond, renden Cornelia Ford en haar student er van weg om dekking te zoeken. De Japanse jager schoot ook nog op een andere Cadet waarbij een instructeur omkwam.

Cornelia Fort trad in september 1942, samen met 24 andere vrouwen, toe tot de Women’s Auxiliary Ferrying Service (WAFS). Ze bracht vliegtuigen van fabrieken naar vliegvelden. In maart 1943 kwam ze om het leven toen ze een BT-13 trainer overbracht naar een basis in Texas. Ze werd 24 jaar, en was de eerste Amerikaanse vrouw die het leven liet als piloot in dienst van het Amerikaanse leger.

Voor de speelfilm ‘Tora! Tora! Tora!’ werd uitgeweken naar een dubbeldekker als trainer, een Boeing Stearman PT-17 (met de nep registratie 'NC 34307') in plaats van de Interstate Cadet. Voor het effect was dit een stuk effectiever, vanwege dat het fraai contrast tussen de 'moderne' Japanse marine luchtmacht en het opleidingtoestel opleverde. Tevens bevond de trainer zich opeens midden tussen de aanvalsgolf van de Japanners, iets wat niet gebeurd was (het was 'slechts' één Japanse jager).

Verder constateren we nog een vreemde situatie; we zien de Stearman rustig vliegen en op de achtergrond met grote snelheid de Japanse vliegtuigen naderen. Even later hangen die massaal rond de Stearman, waarbij de instructrische (een rol van Jean 'Jeff' Donnell als Cornelia Fort) en de Japanners enkele blikken wisselen,... hierbij vliegen de Japanners geruime tijd net zo snel als de Stearman, zonder dat deze er sneller voorbij zouden moeten vliegen,... Maar het is een leuke scène en fraai in beeld gebracht is hoe de Stearman in een duikvlucht wegdraait van de Japanners.

De aanval op Oahu en met name Pearl Harbor speelde zich af binnen twee uur. Er zijn ongelooflijk veel boeken en artikelen verschenen over de aanval, maar ieder voor zich spreekt zich tegen, allen hebben een andere tijdstabel. De ene bron spreekt over dat de eerste bom viel om klokslag 08.00 uur, andere bronnen hebben het over 07.51.50 toen de eerste torpedo de USS Oklahoma trof (zoals het Franse magazine ‘Navires & Histoire, #60’). In het schade rapport van de USS California staat de volgende tekst:
Enemy action began with dive-bombing over the Air Station, Ford Island, just before 0800. Torpedo plane attack, with the line of battleships as the principal objective, followed immediately from the southeast and continued for about 15 minutes. Bombing attacks on battleships began prior to completion of torpedo plane attack and continued until about 0920. Both dive and high altitude tactics were used’.
Hiermee wordt klip en klaar aangegeven dat het dus nog voor 08.00 uur was toen de eerste bom viel, en dat was over Ford Island. Direct gevolgd door de torpedo aanvallen vanuit het zuidoosten.

Dus voor acht uur in de ochtend van 7 december 1941, werd de haven van Pearl Harbor al opgeschrikt door explosies door vallende bommen en inslaande torpedo’s. In de film 'Tora! Tora! Tora!' staat, even voor acht uur op het achterdek van de USS Nevada (welke direct achter de USS Arizona lag) het 23 man tellende orkest gereed om het volkslied, ‘Star Spangled Banner’, te spelen terwijl de vlag werd gehesen. Volgens getuigen speelde het orkest het gehele volkslied voor het op de vlucht sloeg voor de aanvallende Japanners. Volgens sommige bronnen liep de eerst torpedo om 07.58 uur naar de USS Vestal, een onderhoudschip, welke naast de USS Arizona lag. Deze miste de USS Vestal, en miste de USS Arizona op een haar. Als dit voor 08.00 uur afspeelde, is het dan niet meer dan vreemd dat het orkest te vroeg ‘Star Spangled Banner’ inzette, zoals gesuggereerd in 'Tora! Tora! Tora!'? (In de film wordt zelfs het volkslied afgeraffeld uitgespeeld). In werkelijkheid speelde het orkest op de USS Nevada vóór acht uur, als opwarmer, eerst 'Morning Colors', voor men over zou gaan op ‘Star Spangled Banner’, maar daar zou het orkest dus niet aan toekomen. Hoe dubieus dit er ook uitziet, in de film wordt het fraai overgebracht,… voor het Amerikaanse publiek een opsteker om te laten zien dat ondanks alles, ‘Amerika laat zich niet van de wijs brengen, wij staan achter ons volkslied en de vlag,…’ In Japan en de rest van de wereld werd het als een komisch startschot gezien voor de aanval,…

KLIK HIERONDER

---