TORA! TORA! TORA!
De enige echte speelfilm over
PEARL HARBOR, 7 DECEMBER 1941

Zondagochtend, 7 december 1941; rond 07.30 uur kwam Lieutenant Commander Mitsuo Fuchida er achter dat de aanval geheel onopgemerkt was door de Amerikanen. Hij schoof het dak van zijn cockpit iets open, en schoot een lichtkogel af, ten teken dat de torpedobommenwerpers, zoals gepland als eerste zouden aanvallen. Maar toen Fuchida merkte dat de jagers escorte niet reageerde, schoot hij nog een lichtkogel af. Twee lichtkogels betekende dat de verrassing er af was, en nu schoven de duikbommenwerpers naar voren. Fuchida beet op zijn tanden, door deze stomme fout. Maar achteraf maakte het geen verschil, het bleef toch een verrassingsaanval.

'Tora! Tora! Tora!'; Lt. Commander Mitsuo Fuchida (een rol van Takahiro Tamura)

- DE AANVAL OP PEARL HARBOR -

Lt. Commander Fuchida zag Ford Island centraal in het glinsterende water van Pearl Harbor. Eromheen kon hij de slagschepen waarnemen. De verrassingsaanval was compleet. Fuchida gaf om 07.41 uur de opdracht aan zijn radioman, aan boord van zijn Kate, de boodschap uit te zenden naar de wachtende vloot,… ‘Tora, Tora, Tora’,… *

*De betekenis van de code 'Tora! Tora! Tora!' zou driemaal het Japanse woord voor ‘Tijger’ zijn. Formeel klopt dit, maar de letters 'To' en 'Ra' zijn samengevoegd uit de eerste twee letters van de woorden ’TOtsugeki’ en ’RAigeki’, welke staan voor 'bliksem aanval'.

Ford Island met er omheen de doelwitten eerste aanvalsgolf:
1. USS California, 2. USS Maryland/USS Oklahoma, 3. USS Tennssee/USS West Virginia
4. USS Arizona/USS Vestal, 5. USS Nevada, 6. USS Detroit, 7. USS Raleigh
8. USS Utah, 9 USS Tangier, 10. USS Oglala/USS Helena, 11. USS Pennsylvania
(samen met USS Downes en USS Cassin in dok), 12. USS Shaw. A. USS Neosho
Witte lijnen: torpedo bommenwerpers, gele lijnen: I-16tou

Captain Logan Carlisle Ramsey kreeg rond 07.30 uur een telefoontje dat een BPY Catalina een onderzeeboot tot zinken zou hebben gebracht bij de havenmond van Pearl Harbor. Hij vroeg om een bevestiging, want het zou best een verwarring kunnen zijn, omdat er ergens een oefening gaande zou kunnen zijn. Terwijl hij stond te wachten in het Commando centrum, samen met een andere officier, zag hij door een raam een vliegtuig een duik op Ford Island maken. Denkende dat een jonge vlieger even stoer een zogenaamde 'flathatter' (een duikvlucht) maakte, probeerden de beide officieren naar het nummer op het vliegtuig te kijken, om hem aan te geven voor het breken van de veiligheidsprocedures. Maar het was niet te zien, en toen even later de bom ontplofte die het vliegtuig had afgeworpen, merkte Ramsey op; 'Nevermind, it's a Jap' ('laat maar, het is een Jap'). Hierop rende Ramsey de hal door naar de radiokamer om een boodschap uit te zenden op alle frequenties; 'Air Raid on Pearl Harbor. This is no drill' ('luchtaanval op Pearl Harbor. Dit is geen oefening').

De boodschap welke Captain Ramsey deed uitzenden,...

Bovenstaande scčne is bijna zo nagespeeld in 'Tora! Tora! Tora!', met het enige verschil, dat de twee officieren buiten staan, te salueren voor het hijsen van de Amerikaanse vlag, als het Japanse vliegtuig overvliegt en de bom laat vallen. De opmerking van Ramsey om 'zijn nummer op te nemen', ('Get that guy's number, Dick. I'll report him voor saftey violations!'), heeft ondanks het drama een komisch effect.

Ramsey: 'Get that guy's number, Dick. I'll report him voor saftey violations!'


De posities van de USS Oklahoma en de USS Maryland

Eén van de eerste doelwitten voor de Japanse vliegtuigen, was de USS Oklahoma welke aan de bakboord zijde lag van de USS Maryland, die afgemeerd was aan aanlegplaats F-5. Het eerste wat de bemanning opmerkte dat er iets aan de hand was, waren explosies om 07.50 uur op Ford Island. Om 07.52 werd de USS Oklahoma direct achterelkaar getroffen door een torpedo, beide aan de achterzijde. Dit was het startsein voor de dwergonderzeeër I-16tou om de eerste torpedo te lanceren, welke de USS West Virginia zou treffen om 07.53 uur.

De enorme waterfontein zou op een zware torpedo kunnen duiden

Hierboven is een foto te zien die vanuit een Japans vliegtuig is genomen, in de eerste minuten van de aanval. Nergens zijn nog brand of rook te zien, maar wel een enorme waterfontein. Dit zou kunnen duiden op de torpedo van de tweemans Ko-hyoteki Ko Gata dwergonderzeeër I-16tou die enkele seconden na de eerste torpedo inslagen van Kate torpedo bommenwerper kunnen zijn (die waterfonteinen zijn al ingezakt). Welk schip hier getroffen is, is niet 100% duidelijk, het lijkt de voorzijde te zijn van de USS West Virginia. Na de treffer op de USS West Virginia verlegde de I-16tou haar neus iets naar bakboord, en vuurde haar tweede torpedo af, deze trof de USS Oklahoma om 07.54 uur. Wat opvalt is dat de I-16tou op een gevaarlijke positie lag, direct ook in het lanceer gebied van deKate torpedo bommenwerper.

Torpedo baansporen zijn nog te zien die naar de schepen lopen

Een opvallende foto,... duidelijk zijn de 'plonsplekken'
waar de Kate bommenwerpers hun torpedo lieten vallen,...
maar die middelste, dat is een totaal andere 'vorm'...

In de kaders zouden de neus en de toren van I-16tou te zien zijn

De gele lijn is de veronderstelde route van de I-16tou

Er was trouwens een wezenlijk verschil in de types torpedo's welke gebruikt werden door de dwergonderzeeër en de Kate bommenwerpers. De dwergonderzeeër had twee 450mm Type 97 torpedo's aan boord van 980 kg elk, en een explosieve lading van 350 kg. De torpedo voor de Kate, was een 450mm Type 91 met een gewicht van 835 kg met een explosieve lading van 205 kg.

'Battleship Row' na de eerste treffers van torpedo's, de USS Oklahoma helt al over.
Zware stookolie loopt de haven in vanuit de getroffen schepen
(KLIK op de foto voor een vergroting)

Na de derde treffer van een torpedo, de eerste twee door Kate bommenwerpers, en één door de I-16tou, begon de USS Oklahoma slagzij te maken. Om 07.57 uur werd de USS Oklahoma nogmaals getroffen door twee torpedo's. Het was de genadeklap, het schip kapseisde snel naar bakboord. Om 08.16 uur was het omslaan compleet, en was alleen de kiel nog boven water van het enorme slagschip. Twintig officieren en 395 bemanningsleden werden meegesleurd naar de dood.

De USS Maryland drijft nog, kameraden zoeken naar
overlevenden van de omgeslagen USS Oklahoma

De USS Maryland met rechts de omgeslagen USS Oklahoma
(onder: let op de drijver van de Kingfisher op toren #3 van de USS Maryland)

Omdat het schip zo snel omsloeg, zaten veel mannen opgesloten in het schip. In de twee dagen na de aanval werd er met man en macht gewerkt om de nog vastzittende mannen eruit te krijgen. Door gaten in de romp te maken konden er drieëndertig mannen op tijd gered worden.

Ensign F.C. Flahery, Ensign J.C. England en Seaman First Class J. R. Ward

Er werden drie Medal of Honors uitgereikt aan bemanningsleden van de USS Oklahoma. Ensign Francis C. Flahery bleef op zijn post in een geschutstoren toen de USS Oklahoma begon te kapseizen, om met een zaklamp collega’s bij te schijnen die zich uit de geschutskoepel wilden bevrijden. Flahery redde zo verschillende levens, maar het koste wel het zijne. Ensign John Charles England werkte in de radiokamer van de USS Oklahoma toen deze begon over te hellen. In eerste instantie wist England weg te komen, maar keerde vervolgens drie keer terug om collega’s naar buiten te leiden. Bij de derde poging verdween England om nooit meer teruggevonden te worden. Seaman First Class James Richard Ward was net als Flahery werkzaam in een geschutstoren toen de USS Oklahoma begon over te hellen. Ook hij gebruikte een zaklamp om collega’s te assisteren eruit te komen. Toen het schip helemaal kantelde raakte Ward opgesloten en kwam om het leven.

De USS Oklahoma wordt met kabels vanaf de kade weer rechtgetrokken

De eerste aanzet tot het bergen van de USS Oklahoma werd vastgelegd op 15 juli 1942 met de aanstelling van een team onder leiding van Captain F.H. Whitaker. Een acht maanden durende voorbereiding om het enorme schip weer om te draaien, leidde tot het aantrekken van de kabels vanaf 8 maart 1943. Het draaien van de USS Oklahoma duurde tot 16 jui 1943, waarna eerst specialisten aan boord gingen om de resten van slachtoffers te bergen. Hierna werd een dam geslagen rond het schip. Deze werd leeggepompt zodat de eerste reparaties uitgevoerd konden worden. In november was dit gereed, en op 28 november werd de USS Oklahoma in droogdok No.2 geplaatst.

De USS Oklahoma ligt bijna weer horizontaal

In het dok werd ze ontdaan van haar kanonnen en machinerieën. Maar ze zou nooit meer opgebouwd worden, en na enkele maanden verplaatst naar een ligplaats in Pearl Harbor. Op 5 december 1946 werd de USS Oklahoma verkocht aan Moore Drydock Company in Oakland, Californië. Op 17 mei 1947, terwijl ze werd versleept naar Californië, stak er een storm op toen de sleep zo’n 800 km van Pearl Harbor waren. De USS Oklahoma maakte snel slagzij, en verdween niet veel later onder de golven. Hierbij werden de twee sleepboten, de Hercules en de Monarch achteruit gesleurd. Deze wisten net op tijd hun 430 meter lange kabels te lossen, anders waren ze wellicht meegesleurd de diepte in.

De USS Maryland vaart naar de Puget Sound Navy Yard voor reparaties

De USS Maryland, waarvan de Japanners dachten dat deze ook gezonken was, kon vrij vlot gerepareerd worden. Op 30 december voer het slagschip de Puget Sound Navy Yard, Washington, binnen voor reparaties, direct achter de USS Tennessee. In de volgende maanden werd de USS Maryland gemoderniseerd. Deze waren op 25 februari al afgerond. Na grondig testen, kwam de USS Maryland in juni 1942 weer in dienst, het eerste beschadigde slagschip uit Pearl Harbor welke weer operationeel was.

Op de volgende pagina, gaat de aanval verder,...
op de USS West Virginia en de USS Tennessee
KLIK HIERONDER