DE M4 SHERMAN IN ACTIE

IN DE TWEEDE WERELDOORLOG

Shermans komen aan land,...

Op deze pagina gaan we de stranden van Normandië op
en trekken westwaarts op met de Sherman DD tank richting Berlijn.

Een M4 DD tank tijdens een oefening in rivier de Neckar, 13 april 1945

Introductie

De geschiedenis van de DD tank is vrij duidelijk, ook tijdens de landingen in Normandië op 6 juni 1944. Maar de DD uitvoeringen op Omaha Beach waren in dikke vraagtekens gehuld. Deze zoektocht naar antwoorden leverden een facinerende uitkomst op. Zozeer zelfs dat dit een nu al enkele jaren durende informatieve ontdekkingsreis is geworden. Dit resulteerde in een aantal pagina's op www.strijdbewijs.nl op die reacties opriepen uit de gehele wereld,... Voor meer hierover, klik op onderstaande foto,... (vergeet niet hier weer terug te keren).


De eerste Sherman tanks die West-Europa zouden binnen trekken waren speciaal geprepareerd voor een invasie vanuit zee. Ervaringen opgedaan tijdens Operation Jubilee, een kleinschalige landing bij Dieppe op 19 augustus 1942, vroegen duidelijk om een goede eerst druk van een zwaar kanon dat fortificaties kon aanvallen. Eigenlijk was de Sherman met haar licht 75mm kanon niet echt geschikt voor onbeschermde aanval vanuit zee, maar bij gebrek aan beter, werd dit de voorhoede bij de aanval tijdens D-Day op 6 juni 1944.

De allereerste DD tank, een Tetrarch met canvas scherm en buitenboordmotor

Nicolas Straussler, Hongaar van geboorte maar in Groot-Brittannië neergestreken vlak voor de Tweede Wereldoorlog, ontwikkelde als eerste een idee uit om een tank te voorzien van een canvas scherm dat het moest beschermen tegen de golven. Hij mocht gebruik maken, om zijn theorie te testen, van een Light tank Mk VII ‘Tetrarch’. In juni 1941 werd de eerste proef gedaan met deze DD-tank. De DD stond voor Duplex-Drive, een tank die zich normaal via tracks over land kon bewegen, maar ook via een schroef in het water, dit door gebruikmaking van de zelfde motor. Iets wat nog niet mogelijk was bij de Tetrarch, waarbij gebruik gemaakt werd van een buitenboordmotor.

De DD Valentine prototype

Aangezien de eerste testen succesvol waren, kreeg Straussler de beschikking over een Infantry Mark III Valentine tank. Deze werd aangepast voor het echte DD werk, een inklapbaar versterkt mechanisme om het scherm stevig te houden en een overbrenging op de schroef via de eigen motor. Op 21 mei 1942 werd de eerste test gedaan, waarbij geconstateerd werd dat de tank nogal lekte, maar goed kon varen. Tijdens een test waarbij met twee Bren machinegeweren op de tank werd geschoten, zonk deze. Na het testen met een tweede prototype gaf het Ministry of Supply opdracht tot de bouw van 450 Valentine DD tanks.

Een Valentine DD tank verlaat een LST (Landing Ship Tank)

Straussler kwam met voorstellen voor de Cromwell DD en de Churchill DD die beide dubbele schroeven zouden krijgen. In april 1943 werd Major-General Percy Hobart, commandant van de Britse 79th Armoured Division, op de hoogte gebracht dat deze divisie de ‘specials’ zou gaan bedienen, de zogenaamde ‘Funnies’. Vanaf mei dat jaar begonnen de eerste trainingen met de Valentine DD’s. Dit werd in eerste instantie gedaan in Fritton Lake, maar later ook vanuit zee in het noordwesten van Schotland en het zuiden van Engeland. Maar de Valentine was ondertussen niet geschikt meer voor haar taak en diende vervangen te worden.

Een Sherman DD tank van het 781st Tank Battalion gaat de rivier de Neckar in

Omdat de Valentine zijn beste tijd had gehad adviseerde Hobart dat de Sherman tank de beste opvolgende optie was. Rond de romp, juist boven de tracks, werd een stalen rand gelast waarop het canvas scherm werd geplaatst. Dit scherm werd omhoog gepompt door middel van 36 rubber slangen en geborgd met 13 staken zodat de zaak niet in elkaar zakte. Voorop de tank lagen twee flessen met samenperste lucht om de rubber slangen op te pompen. Drie frames van buizen gaven de vorm aan het canvas scherm. De bovenste bestond uit één laag canvas, de middelste uit twee lagen, de onderste uit drie lagen. Om het scherm te laten zakken werd hydraulisch de scharnierende staken losgekoppeld en werd de lucht uit de rubber slangen uitgeblazen. De aandrijving van de twee schroeven was doormiddel van een koppeling met de achterste track wielen.

De DD tank wordt gestuurd met een hendel vanaf een klein platform
(links een steunstang, rechts de besturingshendel)

Als de DD niet in het water was, werd het scherm vastgezet met elastieken. De schroeven, van 66 cm in diameter, werden losgekoppeld en omhoog gedraaid om genoeg ruimte met de grond te krijgen. Als de DD het water in ging was het zicht naar voren belemmerd. De besturing, door de commandant, werd dan gedaan met een hendel vanaf een klein platform dat aan de koepel was aangebracht. De chauffeur, in de romp, kon een kleine pomp bedienen om eventueel binnendringend water weg te pompen.

De oever van de Neckar is nogal steil om tegenop te klauteren
(maar dat het gelukt is bewijst de foto boven dit artikel)

Tot de Sherman DD in genoeg aantallen voorhanden was, werd door General Hobart de Valentine gebruikt als training DD. Een demonstratie op 27 januari 1944 voor General Eisenhower resulteerde dat deze ook DD’s wilde hebben voor de Amerikaanse troepen als de invasie van start zou gaan. Hobart gaf aan dat er te weinig Sherman tanks voorradig waren. De volgende dag werd een DD expert overgevlogen naar Amerika. Binnen zes weken kwamen de eerste 100 DD tanks uit de Verenigde Staten aan in Liverpool. Dit waren M4 en M4A1 tanks, terwijl de Britten hoofdzakelijk gebruik maakten van de M4A2 en de M4A4.

Een Britse M4A4 in DD uitmonstering

Naast de Britse 4/7 Royal Dragoon Guards, 13/18th Royal Hussars en de Nottingham Yeomanry, de Canadese 1st Hussars en de Fort Garry Horse, werden ook het U.S. 70th, 741st en het 743rd Tank Battalion uitgerust met de Sherman DD tank en begonnen aan hun training. Zij zouden de voorhoede vormen bij de landingen op 6 juni 1944 op de stranden van Normandië.

Voor de bemanning aan boord van een DD tank,
was deze voorziening aanwezig, een zuurstofvest, voor als de DD zou zinken

De eerste Geallieerde troepen die zouden landen op de Normandische kust op 6 juni 1944, waren de bemanningen in hun DD tanks. Door het slechte weer, harde wind en hoge golfen, werden in de Britse en Canadese sector de meeste DD tanks dichter op de kust in het water gelaten of direct op het strand gezet, waardoor relatief weinig DD tanks werden verzwolgen door de golven. In plaats van de afgesproken afstand van ongeveer 5 km, werden de DD tanks in deze sectoren, als ze al niet rechtstreeks op het strand werden gezet, tussen de 3 kilometer en 800 meter, vanaf het strand, de LCT afgereden.

Leo Gariepy behaalde met zijn DD tank
de eerste overwinning voor de 1st Hussars

Tegenover Courseulles-sur-Mer, in de JUNO sector, werden de Canadese Sherman DD tanks van 'B' Squadron, 1st Hussars op drie kilometer uit de kust te water gelaten. Twee tanks voeren iets verder naar voren gevolgd door de rest. De eerste DD, onder commando van Major Duncan, zonk, maar de tweede DD, van Leo Gariepy bereikte het strand. Zodra de romp de zee uit kwam, liet Gariepy het canvas scherm zakken en begon naar doelen te zoeken. Zijn eerste doel was een kazemat iets ten westen van de havenmond. Parallel rijdende langs de duinen schot de tank constant op deze versterking waarbij een machinegeweer post werd uitgeschakeld. Korte tijd later bestormden de infanteristen het Duitse complex waarbij 33 Duitsers gevangen werden genomen. Deze actie was de eerste overwinning voor de 1st Hussars.

6 juni 1944, Sherman DD tanks van 'B' Squadron, 13/18th Royal Hussars
steunen de No 4 Commando wanneer deze oprukken naar Ouistreham

In de Amerikaanse sector liep het uit op een drama. Bij Omaha Beach werden de 32 tanks van het 741st Tank Battalion op zo'n 10 tot 12 km uit de kust te water gelaten vanaf 8 LCT’s. Binnen enkele ogenblikken waren daar al 27 van gezonken. Lt.Col John Upham, commandant van het 743rd Tank Battalion, kreeg te horen wat er gebeurd was met het 741st, en gaf het bevel zijn tanks direct op het strand te zetten, dit onder felle protesten van de schippers van de LCT’s.

De paar DD tanks die het strand haalden van Omaha Beach, werden bijna allemaal binnen enkele minuten uitgeschakeld. In de sector Fox-Green, nabij Exit E-3 kwam de Sherman DD onder commando van Staff Srgeant Turner Sheppard uit zee gekropen. Dit was één van de vijf overgebleven tanks van het 741st Tank Battalion. De commandant gaf direct opdracht om een gevaarlijke 8,8cm kanon in een zware kazemat van Wn 61 uit te schakelen. Met enkele schoten werd dit doel bereikt.

Het horloge van Staff Sergeant Glen E. Gibson

Op Utah Beach gingen slechts vier DD tanks verloren. In het Utah Beach museum is nog een klein relikwie te vinden dat hieraan herinnert. Vier DD tanks op een LCT gingen verloren toen deze op een Duitse mijn liep. Alle bemanningen van deze tanks kwamen daarbij om, op één na. Staff Sergeant Glen E. Gibson van het 70th Tank Battalion overleefde de ramp en doneerde zijn horloge aan het museum. De wijzers zijn in de tijd bevroren, 05.45 uur, de tijd dat de explosie plaats vond.

Een DD tank twee maanden na de landing in Normandië
(alles is bijna verdwenen dat nog herinnert aan de DD,
behalve de koppelingen waar de schroeven zaten)

De paar DD tanks die werden ingezet in de Amerikaanse sectors deden wat ze konden, maar het plan om voor de infanterie het strand op te komen was nergens gelukt. De functie van Duplex Drive was hier, door het slechte weer, hoge golven en te ver op zee uitgezet, niet tot haar recht gekomen. De DD’s werden naast hun standaard collega tanks verder ingezet tijdens de gevechten in Normandië. In de strijd werden de kenmerken van dit type langzaam van de tanks gesloopt. Hier en daar komt men nog foto’s tegen van DD tanks die nog sporen rond de romp hebben waar het canvas scherm ooit zat en aan de achterzijde de koppelingen waar eens schroeven zaten.

Bemanning van een DD tanks kijkt naar het uitladen van een LST in Zuid-Frankrijk

Niet alleen werden de DD tanks ingezet in Normandië. Een enkele werd ook ingezet tijdens de landing bij Anzio op 22 januari 1944 om te zien hoe deze zich zou gedragen onder gevechtsomstandigheden. Ook werd de DD tank gebruikt tijdens Operation Dragoon, de landingen in Zuid-Frankrijk.

Een DD tank is uitgeschakeld nadat het in maart 1945 de Rijn is overgestoken

Ook tijdens de oversteek van verschillende rivieren werd de DD ingezet, waarvan die over de Rijn in maart 1945 de belangrijkste was. Voor deze oversteek, werd naast voornoemde Amerikaanse eenheden, ook Company C van het 736th Tank Battalion opgeleid. De laatste inzet van de DD was op 29 april 1945 toen een aanval door de Staffordshire Yeomanry werd ingezet over de rivier de Elbe.

Deze DD tank is ook uitgeschakeld nadat het de Rijn is overgestoken (26 maart 1945)
De foto is genomen in de buurt van Frankenthal door J.A. Bowen van de Signal Corps.

Niet alleen werd geëxperimenteerd met opblaasbare tubes om een canvasscherm omhoog te brengen, ook was daar het zogenaamde Yagow Device. Dit systeem was er op gericht om via een mechanisch systeem het canvasscherm omhoog te takelen.

Deze Sherman heeft het zogenaamde 'Yagow Device'

Hiermee is niet alles verteld over de DD Sherman tanks. Tijdens de landing op Omaha Beach op 6 juni 1944 gebruikten de Amerikanen hier de M4A1 Sherman tank als DD variant. Op de beroemde foto's van Robert Capa zijn deze te zien. Wat opvalt aan die foto's is de hoge schoorsteen die boven het canvasscherm uitsteekt. Dit was zo facinerend dat ik er een aparte pagina aan wijde:

KLIK HIER
Bent u via die pagina hier gekomen, klik dan op:
GA TERUG

VERDER EUROPA IN
MET DE SHERMAN TANK
(klik hieronder)

GA TERUG