MEDIUM TANK M4 SHERMAN
'KWETSBAAR MAAR DAPPER'

De M4 Series Modellen


M4A1

De productie van de M4A1 begon in februari 1942 met een contract van de Britten. De eerste tanks werden gebouwd bij de Lima Locomotive Works en een maand later ook bij de Pressed Steel Car Company. De eerste modellen hadden nog verschillende overeenkomsten met de prototypen.

M4A1 prototype, gebouwd door de
Pacific Car and Foundry Company, in juni 1942

Gedurende de productie werden aanpassingen gedaan. Zo vervielen de vaste .30 machinegeweren in de romp en verviel de pistoolpoort aan de rechterzijde van de koepel. Ter bescherming van de luchtinlaat werd een stalen plaat aangebracht 7.6 cm boven op het motordek. Een geheel herzien model werd gebouwd door de Pacific Car and Foundry Company. Deze werd in Aberdeen Proving Grounds getest in mei 1942.

Deze M4A1 is gepreserveerd in Overloon

De aandrijving van de M4A1 was doormiddel van de Continental R975 C1. Het type ontbeerde in het begin nog het romppantser uit één stuk voor de transmissie aan de voorzijde. Latere modellen kregen ook extra pantserplaten opgelast aan de zijkant, daar waar de granaten opgeslagen waren. Deze zouden later weer verdwijnen met de komst van de 'Wet Storage' (zie de M4A3). Latere modellen werden tevens uitgerust met een zogenaamd 'gun traveling lock' om het kanon vast te zetten tijdens verplaatsen. De sirene die bij eerste modellen op het linkerspatbord zat, werd verplaatst naar het midden van de rompplaat. Met de komst van de 'traveling lock' kreeg het een plekje aan de bestuurderskant met een beschermbeugel.

Totaal aantal gebouwde M4A1 medium tanks: 9707
6281 met 75mm (Sherman II), gebouwd van februari 1942 - december 1943
3426 met 76mm(W) (Sherman IIA), gebouwd van januari 1944 - juli 1945

Een latere M4A1, Musée Memorial de la Bataille de Normandie, Bayeux

In augustus 1943 begon men in Canada ook met de productie van de M4A1, onder de naam Grizzly I Cruiser tank bij de Montreal Locomotive Works. In januari 1944 werd de productie gestopt na 188 gebouwde Grizzly’s. Na de oorlog werden hiervan 55 aan Portugal geleverd. Toen deze in 1980 werden afgeschreven, kwamen er verschillende bij verzamelaars terecht. Hiermee is de Grizzly van de M4A1 tank in percentages (ten opzichte van de in de Verenigde Staten 6281 geproduceerde M4A1’s) de meest voorkomende nog rijdbare versie van dit model.

Een bewaard gebleven Grizzly I (let op de tracks, dit zijn Canadian Dry Pin tracks)
(Foto: Zala Photos, via http://silverhawkauthor.com/

De M4A1 bleef een goede basis voor verschillende aanpassingen. Ook na de oorlog werd dit type door veel legereenheden aangekocht. Frankrijk was de grootste afnemer van de M4A1 76mm met 1254 stuks. Met het uitbreken van de oorlog in Korea, bleek Amerika een tekort aan 76mm export tanks te hebben. Er werden daarop M4A1 en M4A3 tanks met het 75mm kanon omgebouwd met het 76mm kanon. Pakistan was de grootste afnemer met 547 van deze opgewaardeerde M4's.

Deze ex-Franse M4A1(W)76 werd in Nederland gerestaureerd

Na de oorlog in Europa bleven honderden M4's achter die een weg vonden op de zwarte wapenmarkt. Israël was een afnemer uit deze dubieuze bron. Met hulp van Frankrijk werden deze opgewaardeerd en werden bekend als de M50 en M51 Super Sherman. De M50 was uitgerust met een verbeterd Frans 75mm kanon gebaseerd op de Duitse Panther en de M51 was uitgerust met een D1504 105mm kanon. Deze deden dienst tot in de jaren negentig van de vorige eeuw, om vervolgens doorverkocht te worden aan Zuid-Amerikaanse landen en Afrika (waar ze waarschijnlijk nog steeds rondrijden). Een hele prestatie voor een ontwerp van meer dan 60 jaar oud!

De uiteindelijke standaard versie van de M4A1E8 met het 76mm kanon
(Bij het tankmuseum in Saumur, Frankrijk)

Voor een vergelijking tussen de M4A1(W)76 en de Panzer IV Ausf.H

KLIK HIER


M4

Een midden productie model van de M4
(uitgerust met de terugloop wielen aan de bovenzijde)

De M4 was de originele uitvoering met de Continental R975 motor en de gelaste romp zoals men die voor ogen had. De productie begon in juli 1942 bij de Pressed Steel Car Company. Vanwege de gelaste romp was er iets meer ruimte aan de binnenzijde. Er was meer ruimte voor munitie, 97 granaten tegen de 90 in de M4A1. Hadden de eerste modellen nog de wielophanging van de M3, in de zomer van 1942 werden ook de zwaardere 'bogies' aangebracht met de terugloop wielen aan de bovenzijde.

Totaal aantal gebouwde M4 medium tanks: 8389
6748 met 75mm (Sherman I), gebouwd van juli 1942 - januari 1944
1641 met 105mm (Sherman IB), gebouwd van februari 1944 - maart 1945

Een M4 105mm is te vinden in het 'Bastogne War Museum', België

Aangezien de transmissie aan de voorkant vrij kwetsbaar was, werd er bij de latere geproduceerde M4 een extra gegoten rompstuk aangebracht (zoals te zien op onderstaande foto).

Een laat model M4 met 75mm kanon als monument te zien in Wiltz, Luxemburg

Bij de Britten stond de M4, bekend als de Sherman I (met een 'B' toegevoegd betrof het een Sherman met een 105mm houwitser). Er was ook een later model M4 met gegoten voorstuk van de romp, en een gelast achterdeel. Deze zogenaamde Sherman Hybrid I, werd geproduceerd bij de Detroit Tank Arsenal.

Een gerestaureerde M4 Sherman Hybrid I van de Detroit Tank Arsenal
(met de rompvoorzijde gegoten en gelaste achterromp)


M4A2

Deze versie met de gelaste romp maakte gebruik van een General Motors 6046 diesel motor. Origineel bestemd voor de M3A2 medium tank bleek deze geschikt voor de M4. De opstelling van de motoren bestond uit twee naast elkaar geplaatste GM vrachtwagen motoren. De motoren waren wel superieur aan de Continental, maar waren erg gevoelig voor vuil wat veel storingen gaf.

Prototype van de M4A2, nog met de vaste machinegeweren in de romp

Een prototype van de M4A2 was gereed in april 1942 en verscheept naar Aberdeen voor testen. Gelijk begon de productie bij de Fisher Tank Arsenal en de Pullman Standard Car Company. Het was de eerste productie van gelaste rompen (net iets eerder dan de M4).

Een vroeg productiemodel van de M4A2

Deze eerste modellen waren ook nog de uitgerust met vroegere wielophanging en de twee extra vaste machinegeweren in romp. Verdere testen brachten veranderingen aan de M4A2. Om de productie te vereenvoudigen werd de frontplaat voorzien van gelaste zaken zoals de gelaste uitstulpingen voor de chauffeur en assistent. Ook de antennevoet werd nu op de romp gelast.

Detail van de opgelaste stukken bij de M4A2

Was het oorspronkelijke idee om aan beide zijden van de koepel van de M4 pistoolpoorten aan te brengen, tijdens de later productie werd dit teruggebracht tot slechts één aan de linkerzijde. Bij de M4A2 werd in februari 1943 besloten geen enkele pistoolpoort meer aan te brengen. Maar rapporten uit het veld gaven aan dat de pistoolpoorten gemist werden. In juli 1943 werden er instructies gegeven om de poorten weer aan te brengen. Vanaf begin 1944 verschenen deze dan weer in de productie tanks. Een voorbeeld van een M4A2 zonder pistoolpoorten zie hieronder; het verhaal over de M4A2 'Massaouah' in Ecouché.

De M4A2 'Massaouah' in Ecouché

Ook het Franse leger maakte volop gebruik van de M4A2 tijdens de opmars door Frankrijk in 1944. Van veel monumenten die uit tanks bestaan is er maar weinig geschiedenis van te achterhalen. Van één, van de weinig bekende M4A2’s, in Europa is dat wel bekend. Op 13 augustus 1944 rolde de 1ste Compagnie van de 501ste Régiment de Chars de Combat (RCC) van de 2de DB, Ecouché binnen, een stadje 7km ten westen van Argentan. Onder de Sherman tanks is ook de M4A2 ’Massaouah’. De tank neemt positie in het westen van de stad om terugtrekkende Duitse troepen te onderscheppen. Op een gegeven moment krijgt de ‘Massaouah’ een Duitse Pz.Kpfw.IV in het vizier van de 116de Pantzer die zich in een positie aan het manoeuvreren is om de ‘Massaouah‘ onder vuur te nemen. Maar het zal nooit tot een schot komen, vanaf 800 meter schakelt de ’Massaouah’ de Duitser uit.

De 'Massaouah' met vier treffers

Op 15 augustus is de ‘Massaouah’ nog steeds in de buitenwijken van Ecouché. De mannen van de compagnie hebben hun kwartier gemaakt om tot rust te komen na enkele dagen zware gevechten. De ’Massaouah’ en de M4A2 ’Bir Hakeim’ houden de wacht terwijl aan de andere tanks onderhoud wordt gepleegd. Plotseling openen Duitse tanks verscholen aan de overzijde van de Orne in de bossen, ten noord-oosten van Ecouché, het vuur. Het eerste schot wat binnen komt mist de tanks, maar de tweede slaat in de ’Bir Hakeim’. Een derde granaat dringt de ’Massaouah’ binnen ter hoogte van waar de munitie is opgeslagen en raakt in brand. Andere tanks proberen een tegenaanval, maar het is te laat voor de ’Massaouah’ die verloren is. Sergeant-major Mahaeo wordt bij de inslag uit de toren geworpen, maar is niet gewond. De schutter raakt gewond aan de borst en de radioman/tweede chauffeur, Léonard, breekt zijn been. Ancel, de chauffeur raakt niet gewond. Later zal sergeant-major Mahaeo alsnog omkomen in ’Massaouh II’.

De grote van een inslag

De ’Massaouah’, haar naam komt van een overwinning door het Vreemdelingen Legioen in Eritrea, werd op last van de burgemeester na de oorlog veilig gesteld voor de schroothandelaar haar weg kon halen. Ze is maar enkele meters verplaatst van waar ze haar einde vond. Hier zijn duidelijk in de bakboordzijde van de M4A2 vier treffers te vinden van Duits vuur. Ze ziet er goed onderhouden uit, alleen de rubber loopvlakken zijn nagenoeg nu geheel weggerot.

De laatste versie van de M4A2 met de 47 graden frontplaat

De laatste grote aanpassing aan de M4A2 was het aanbrengen van een steilere frontplaat uit één stuk. Was de originele frontplaat 56 graden, de nieuwe stond onder een hoek van 47 graden. Hierdoor vervielen de uitgebouwde kappen voor de bestuurder en zijn assistent en kregen deze bemanningsleden een groter luik. Tevens werd vanaf de M4A2 nummer 3793 een extra luik aangebracht aan de bovenzijde van de koepel voor de lader van het kanon.

Oude en nieuwe cavalerie, M4A2 tanks in het Rode Leger van Rusland

In maart 1942 werd door de U.S. War Department bepaald dat Amerikaanse troepen geen tanks met diesel zouden gaan berijden, alleen met benzine motoren. Dit zal ingegeven zijn met de gedachte dat een 'single-fuel' policy efficiënter werkt aan het front, plus, benzine (gasoline) was betrouwbaarder dan diesel onder koude omstandigheden. Dus werd de M4A2 vooral gebruikt voor training in de Verenigde Staten. Later in de oorlog, bij uitzondering, ging een aantal naar de US. Marine Corps en zag de M4A2 actie in Okinawa.

Via de Lend-Lease ging de M4A2 naar Rusland en naar de Britten.

Totaal aantal gebouwde M4A2 medium tanks: 10.968
8053 met 75mm (Sherman III), gebouwd van april 1942 - mei 1944
2915 met 76mm(W) (Sherman IIIA), gebouwd van mei 1944 - mei 1945

Het laatste type van de M4A2, was de M4A2E8(76) met de HVSS ophanging. Dit type zag dus ook geen dienst in het Amerikaanse leger, dan enkele voor trainingsdoeleinden. Van de M4A2E8(76) werden een aantal geleverd aan de Britten, de Sovjet-Unie en aan de Canadezen (294 stuks in 1946). Uiterlijk is dit type gelijk aan de M4A3E8(76). Enige verschil is het motordek, de M4A2E8 heeft een smaller motorgaasluik, dan de M4A3. Dit heeft te maken met de General Motors 6046 dieselmotor die in de M4A2 ligt en de V-Ford GAA (benzine motor van de M4A3E(76)).

Een hoofdrol voor een M4A2E8(76) was in 2014
weggelegd in de speelfilm ‘Fury’.
Voor meer over deze film, klik hieronder:


Voor het vervolg over de M4 Sherman tank, kunt u nu op
ONDERSTAANDE M4 SHERMAN HYBRID I KLIKKEN