île de Ré is bereikbaar via een drie kilometer lange tolbrug. Let op,… de tol is prijzig. Tot half juni liggen de kosten voor een oversteek tegen de 10 euro en in het hoogseizoen bijna op 17 euro. Toch is een oversteek meer dan de moeite waard, en niet alleen voor de kazematten en dergelijke, het is gewoon een mooi eiland om op te vertoeven (zeker als je van fietsen houdt). Een aanrader is de wegenkaart van IGN, 1329 OT. Hierop staan alle bunkers keurig op ingetekend als sterretjes.

Hieronder volgen enkele objecten die men kan bezoeken. Hierop is één uitzondering, maar daarover meer verderop. Ik maak geen melding van alle bunkers, maar alleen die ik persoonlijk zeer de moeite waard vond. De eerste waar men een stop kan maken is te vinden in Ste-Marie-de-Ré. Volg de D 201 (vanaf de tolbrug richting Ste-Marie-de-Ré, derde afslag eerste rotonde). De bewuste kazemat waar ik u op wil wijzen ligt in de uiterste westelijke wijk Les Grenettes. Na de eerste rotonde kort na de tolbrug, volgen nog twee rotondes (rechtdoor). Twee kilometer na de laatste rotonde, een paar honderd meter na een modewinkeltje aan de linkerkant, direct in de flauwe bocht, linksaf. Volg het verharde maar smalle slingerpad tot de T-splitsing, ga rechtsaf tot u op het einde op een parkeerplaats komt. Ga te voet naar het strand. Rechts ziet u dan een opvallende kazemat (nummer 1. op de kaart).

Deze kazemat was voor een 5cm KwK. Deze zogenaamde Doppelschartenstand heeft niet alleen aan de zeezijde beschermende zijberen, maar ook aan de achterkant, aan de duinzijde. Er is een sneu hekje omheen geplaatst om het publiek op afstand te houden. Door de erosie staat deze vervaarlijk te balanceren en gevreesd mag worden dat deze kazemat ooit uit de duinen zal zakken.

Keer terug naar de D 201 en ga linksaf, naar Le Bois-Plage-en-Ré. Zo’n 750 meter na de camping Les Pins, linksaf naar de parkeerplaats aan het strand (Plage du Petit Sergeant) in het gebied dat bekend staat als Le Polygone. Hier ligt naar het westen toe een serieuze batterij met enkele zeer interessante zaken (nummer 2. op de kaart).

Vanaf het strand ziet men al snel de kazematten op de klif liggen. Maar ook de door de erosie verschoven kleinere onderdelen van deze batterij. 'Strijdbewijs' volger, Theo Vervloet, wist enkele vragen te beantwoorden waar ik naar zocht: Dit blijkt deels een oude vooroorlgse Franse batterij, La Couarde. Een zeer opvallende kleine bunker is een weggezakte observatiepost (zie foto hierboven). Deze heeft aan zijn linkerkant een uitbouw met daarin een grote ronde ruimte. De open ruimte herbergde de telemetrie om het geschut te leiden. De Duitsers hebben dit deel van de stelling opgenomen in hun bijdrage van nieuwe betonnen onderkomens,...

Het volgende grote object is de vuurgeleidingsbunker. Opvallend aan deze kazemat is het gedeelte waar de observatieruimte met de telemetrie is ondergebracht. Deze constructie bovenop de kazemat is een kwartslag gedraaid.

Nu wordt het even uitkijken, want U kunt nu een enigszins een illegale actie ondernemen. Op de klif in de duinen liggen twee R 671 kazematten die een bezoek waard zijn. Neem hiervoor het pad dat bij de meest westelijke ligt. Hier kan men gemakkelijk over het hekje stappen. Hiervandaan kunt u beide kazematten eenvoudig van dichtbij bekijken. Tussen deze twee kazematten staat een kleine observatiebunker. Aan de achterzijde van de grote kazematten zijn sporen te zien van meer beton, dit zijn de manschapbunkers.

De belangrijkste batterij op île de Ré, was Batterie Kora-Karola (nummer 3. op de kaart). Hier stonden scheepskanonnen die aangestuurd werden door een unieke vuurgeleidingsbunker die tijdens een bezoek aan dit eiland eigenlijk verplichte kost is voor de bunkerbezoeker.

Batterie Kora-Karola ligt enkele kilometers na Ars-en-Ré aan de linkerzijde in een bosperceel. Direct na de camping Les Dunes komt een afslag naar de ‘décheterie’ (de lokale grof huisvuil verzamelplaats), ga hierin. Hier ziet men een slagboom met de waarschuwing dat het 'NIET IS TOEGESTAAN OM DIT GEBIED TE BETREDEN', het is van de Franse defensie, en wordt nog steeds, af en toe, als oefenterrein gebruikt.

Wij gingen kijken na zes uur, toen juist de medewerkers van de ‘décheterie’ vertrokken. Ik ben even stiekem onder de slagboom doorgelopen en het pad gevolgd. Na enkele honderden meters ziet men dan de observatietoren/vuurgeleidingsbunker. Deze toren is uniek omdat deze door de Duitse Kriegsmarine en de Wehrmacht werd gebruikt. Tijd ontbrak mij om een grote verkenning uit te voeren. Maar ik kan het een ieder aanraden. Onder de toren ligt een enorme grote bunker waarin nog zeer veel originele armaturen aanwezig zijn met Duitse slogans en kreten boven deuren en op de muren.

De opvallende vuurgeleidingsbunker van Kora-Karola is uniek in zijn soort. Deze S 497 was een Hochleitstand en had een totale hoogte van ongeveer 25 meter boven het maaiveld, (inclusief de optische afstandmeter in de conische koepel boven op de toren), Om deze toren te bouwen was ongeveer 5400 m³ beton nodig.

Er liggen in het gebied grote betonnen open emplacementen waarop het geschut ooit stond, maar dat is na de oorlog afgevoerd en verschroot. De meest indrukwekkende waren de twee, op driehonderd meter zuidelijk van de vuurgeleidingsbunker geplaatste, 203mm C34 kanonnen in scheepsgeschutskoepels.

Naast deze scheepskanonnen, waren er in open emplacementen in een ring rond de vuurgeleidingtoren, vier 220mm kanonnen geplaatst. De batterij was zo belangrijk, dat het wemelde van de luchtafweerkanonnen. Rond de toren stonden vijf 20mm Flak kanonnen, waaronder 1 x vierling 20mm. Verder rond de toren waren twee 50mm KwK te vinden en in de westhoek zes x 75mm Flak kanonnen.

Ook in deze batterij waren twee radarantennes in de zuidoosthoek ondergebracht, een Anton 39T en een Wurtzburg Riese FuMo 214. Deze werden apart beschermd door 2 x 20mm Flak kanonnen, 4 x 75mm Flak kanonnen, 2 x 50mm KwK en een PaK 47mm. In de zuidwesthoek waren 4 x 40 Flak 28 (naast een 60 cm zoeklicht) en 2 x 20 Flak 38 geplaatst, waarbij de laatste het dichtst bij een 150mm C36 kanon stond. Er waren zeker 10 grotere manschapsbunkers (6 x R 501 en 4 x R 502), en verschillende kleinere betonnen onderkomens, zoals tientallen Tobruks voor mortieren (3 x) en machinegeweren. Het gebied werd zo belangrijk geacht dat het een eigen Gestapo onderkomen had op het terrein.

Het laatste object dat ik aanraad te bezoeken zijn de kazematten van Conche des Baleines (nummer 4 op de kaart). Vanaf de Batterie Kora-Karola, volg de D 735 naar het noordwesten. Rij de afslag naar ‘Phares des Baleines’ voorbij (al is het best de moeite waard om daar een bezoek te brengen). Na vijfhonderd meter een bocht naar rechts. Parkeer de auto enkele honderden meters verder waar een strandopgang zichtbaar is. Dit gebied staat bekend als La Solitude. Ga de strandopgang in en kijk links!

Op dit stranddeel van Conches des Baleines liggen vijf grote kazematten in verschillende fasen van uit de duinen geschoven het strand op. Staande bij de strandopgang van La Solitude kunt u op een kleine kilometer oostwaarts nog twee grote kazematten zien liggen. Deze kunnen zelfs een beetje bekend voorkomen bij een ieder die de film ‘The Longest Day’ (De Langste Dag) heeft gezien. Op dit deel van het strand werden ooit scènes geschoten dat Omaha Beach moest verbeelden. Dit is het punt waar onder andere de uitbraak vanaf het strand werd vastgelegd en Robert Mitchum (als General Cota) aan het einde van de film in de Jeep stapt. Even zijn dan deze kazematten duidelijk in beeld.

Toch laten wij vooralsnog de kazematten van ‘The Longest Day’, rechts liggen (mede vanwege dat het dezelfde types zijn die aan de westkant liggen, daar waar U nu bent) en gaan links het strand op. Wat direct opvalt is dat de kazematten heel erg dicht bij elkaar liggen. De eerste kazemat, een variatie op de R 611 - R 612?, is een grote jongen dat inwendig geschut aan beide kanten had. Hierdoor konden beide kanten van het strand bestreken worden.

De tweede kazemat heeft een geschutsopening die naar zee wijst. Normaal zou dit type meer in het achterveld staan, maar vanwege de moerasachtige ondergrond in dat gebied, zal deze optie over zijn gebleven. Deze kazemat, een R 669 was gericht op naderende schepen op de kust. In dit type werd veldgeschut geplaatst met een kaliber variërend van 7,5cm tot 15,5cm.

We vervolgen onze tocht naar de volgende kazemat. Deze derde is een R 667 waarin een 7,5cm kanon werd geplaatst. Aan de zijbescherming is te zien dat deze het strand bestreek. Door de erosie is deze kazemat ook uit de duinen naar zee geschoven en iets gedraaid waardoor de geschutsopening nu ook deels richting de zee wijst.

Bij hoog water is men gedwongen aan de achterzijde van de R 667 naar de volgende kazemat te gaan. Hier ziet men aan de bovenzijde van het duin de restanten van twee uit elkaar gevallen, door de erosie van de duinen, open emplacementen voor onder andere een 5cm KwK kanon.

De volgende kazemat is een vrij veel voorkomende R 612. Hiervan werden 649 gebouwd in de Atlantic Wall. Er kon een verscheidenheid aan kanonnen in, zoals het 7,5cm kanon of het 10,5cm K 133 (f). Tevens kon er het 8cm FK 30 (r) of een 10,5cm houwitsers in geplaatst worden. Er was ruimte voor 500 opgeslagen 7,5cm FK 18 granaten of 350 granaten voor het 10,5cm kanon.

In september 2016 werd begonnen met de sloop van vier grote kazematten van La Solitude. Dit zijn juist de vier die hierboven onze extra aandacht kregen. Helaas vond de overheid dat ze weg moesten. Het waarom is nogal vaag, maar men kan er nog wel eens spijt van krijgen. De stromingen werden door de kazematten geremd, maar nu krijgen de golven vrij spel, wat ten koste kan gaan van het fraaie strand wat er achter ligt.

Er liggen meer kazematten in dit gebied, maar ik wilde het hier bij laten. Opvallend in dit gebied is de grote verscheidenheid aan vormen en vooral dat ze zo dicht opeen liggen. Verder kun je de vraag stellen, waarom lagen er zulke zware batterij groepen op dit eiland. Geschutsbatterijen zoals Batterie Kora-Karola is duidelijk opgesteld om de haven La Pallice bij La Rochelle te beschermen, maar andere complexen zijn duidelijk ingericht om een invasie via het strand tegen te houden. En dat lijkt mij ietwat overdreven, want het eiland île de Ré heeft verder geen strategische waarde, want het is een doodlopende weg. En toch zal er iemand geweest zijn die vreesde dat het eiland wellicht aangevallen zou kunnen worden om bijvoorbeeld Kora-Karola uit te schakelen.