DUIKBOOTBASIS
LA ROCHELLE
DUITS BETON IN LA PALLICE

WAARSCHUWING VOORAF

Begin jaren tachtig van de vorige eeuw verscheen magazine nummer 55 uit de serie '40 - 45' TOEN en NU (After the Battle). Deze was geheel gewijd aan de Duitse U-bootbases in Frankrijk. Sindsdien is er heel veel veranderd. Op bladzijde 31 wordt onder andere vermeld dat de U-Boot dokken van La Pallice 'gemakkelijk (kunnen) worden benaderd' en dat ‘fotograferen (is) voorts niet verboden’. In 2010 is de situatie nogal gewijzigd. De hoofdtoegangsweg is nu beveiligd door een portier met een slagboom. Bij vragen om het terrein te betreden was een 'non' het antwoord. Hij verwees ons naar het VVV van La Rochelle.

De U-Boot Bunker van La Pallice
(Bij de 'B' van Boulevard Emile Delmas is de oude kadetrap)
(Google Earth)

De Boulevard Emile Delmas, parallel aan de duikbootbasis, heeft ook enkele ‘toegangswegen’, maar in 2010, dat wij er waren, werden deze juist afgesloten. Via een oude (nog) open stenen kadetrap hebben we toch het terrein steels betreden. Het was een komen en gaan van grote vrachtwagens, daar het terrein nu als opslag van allerhande goederen wordt gebruikt. We werden niet aangesproken, maar je merkte wel dat het niet (meer) gebruikelijk was dat bezoekers op deze plek rondliepen. Dus, bent u van zins om eens naar de duikbootbasis van la Rochelle te gaan, houdt er rekening mee dat deze dan alleen nog vanaf de boulevard te bezichtigen valt. Wellicht is het straks mogelijk om georganiseerd via de VVV van La Rochelle het te bezoeken.

De sluisbunker van la Pallice

Het is en blijft verbazingwekkend hoe snel de U-Boot bases in Frankrijk werden gebouwd. Ook de bedachte constructies leken wellicht simpel, maar waren weldoordacht. Waren de bunkerdokken van Lorient en Brest rechtstreeks met de toegang tot zee, de dokken van St. Nazaire, La Pallice en Bordeaux lagen in een binnenhaven met een verbinding met de zee via een sluis. Aangezien deze sluizen zeer kwetsbaar waren tegen aanvallen van bommenwerpers werden er zogenaamde sluisbunkers gebouwd (die van Bordeaux werd nooit in gebruik genomen en na de oorlog gesloopt).

Op 27 oktober 1942 vaart de U-258 door de oude sluis
(links zal later de sluisbunker worden gebouwd)

Naast de bestaande sluis werd een zware betonnen overdekte constructie gebouwd waarin de nieuwe sluis werd aangebracht. Deze sluis was via een sluipweg in 2010 nog te benaderen, maar of dit in de toekomst nog het geval zal zijn, valt te betwijfelen. Dit deel van het U-Boot complex zou U kunnen herkennen uit de speelfilm 'Das Boot'. Rond deze sluis werd het dramatische einde van de film geschoten.

Op de achtergrond de sluisbunker met daarvoor de oude sluis en draaibrug

De oude open sluis heeft nog steeds de oude draaibrug. Deze wordt op regelmatige tijden open en dicht gedraaid om te voorkomen dat hij vastloopt. De binnenhaven wordt niet veel meer gebruikt. Via de draaibrug is de sluisbunker te bereiken. Hierin is een uitsparing gemaakt om de weg die er doorheen loopt, nagenoeg over de sluisdeuren, vanaf de draaibrug te beschermen.

Let op de zware steunberen aan weerzijden van de sluisbunker

De sluisbunker meet 126 meter lang en 25 meter breed en 14 meter hoog. Aan de zijkanten zijn zware betonnen steunberen meegestort om bij een eventuele treffer van een bom de klap op de zijwanden op te vangen. Op het dak zijn drie punten waar 20mm luchtdoelgeschut kon worden opgesteld. Vanaf het punt waar de sluisbunker staat, heeft men een mooi uitzicht op de 600 meter verder gelegen duikbootbunker.

De U-258 is de sluis door en vaart richting de overdekte dokken
(later werden nog drie extra dokken aan de rechterzijde bijgebouwd)

In eerste instantie werden zeven overdekte dokken gebouwd. De dokken 1 en 2 hebben een breedte van 17 meter, zodat twee duikboten naast elkaar konden liggen (1N-1S en 2N-2S). De inwendige lengte van deze dokken is 92,5 meter. De dokken 3 tot en met 7 hebben dezelfde lengte, maar zijn 11 meter breed. De toegang van 1 en 2 waren voorzien van dubbele gepantserde deuren, terwijl de anderen (1 t/m 7) een caisson hadden en een tweeling luik.

De U-Bootbunker van La Pallice in aanbouw.
Hieronder; de bouw is nog niet afgerond, maar een U-Boot vaart al naar binnen

Hieronder; de situatie vandaag de dag,...
(de bommenvangers zijn aangebracht)

Op een later tijdstip werd naast dok zeven een pier van 200 meter aangelegd en werden ten zuiden daarvan nog eens drie extra dokken gebouwd. De dokken 8 en 9 zijn ook 11 meter breed, maar dan wel 100 meter diep. Dok 10 was een droogdok dat gebruik maakte van dezelfde pomp als voor dok 9. Dok 10 heeft een breedte van 16 meter, maar was aan het einde van de oorlog nog in aanbouw.

Een kijkje in Dok 1A-1B (zoals in alle ex-U-Boot bunkers huizen daar nu duiven in)

Aan de noordoost hoek verrees een betonnen constructie dat iets, zes meter, boven de U-Bootbunker uitstak. Hierin waren verschillende onderkomens te vinden voor het kader en het onderhoudspersoneel en dergelijke. Dit gebouw, de ‘Toren’ genoemd, was 50 bij 30 meter en 25 meter hoog. Naast kantoorruimte, was in dit deel ook de krachtcentrale en de stoomturbine ondergebracht. Tot in de jaren tachtig van de vorige eeuw huisde hier de Franse marine nog in. Tegenwoordig huizen er slechts nog duiven in het complex.

De achterzijde van de 'Toren'

Verder was aan de achterzijde een ruimte aangebracht die de werkplaatsen en opslagruimtes bevatten. Dit complex was 85 bij 20 meter groot en van de zelfde hoogte als de rest van de U-Bootdokken, 19 meter. Opvallend is dat bij dit gebouw onderdeel nog steeds de houten bekisting in de 'ramen' zit. In totaal zou 425.000 kubieke meter beton gestort worden om het complex te voltooien.

De achterzijde van de aangebouwde werkruimtes
(let op de aparte toegang, schuin naar beneden, en de bekisting in de 'ramen')

Links naast de werkruimtes is de tunnel te vinden die over de gehele lengte loopt en uitkomt op een pier, tussen Dok 7 en 8, die zo’n 200 meter het bassin in loopt. Een duidelijk bord geeft aan dat het verboden is deze tunnel te betreden. Door deze tunnel liep een dubbele baan aan spoorrails (nu verdwenen).

Links de tunnel naar de pier
Op het dak zijn de bommenvangers, in aanbouw, te zien

Op het dak waren de Duitsers begonnen om bommenvangers aan te brengen. De voorbereidingen zijn nog te zien van Dok 6 tot en met 8. Over de dokken 6 en 7 waren aan de voorzijde nog maar 22 dwarsliggers op hun plaatst gelegd, over een afstand van ongeveer 40 meter. Naast deze beveiliging tegen vliegtuigaanvallen, waren er enkele lage torens op het dak aangebracht waar vanaf 20mm luchtafweer kon worden ingezet.

De 'dwarsliggers' van de bommenvangers zijn te zien op Dok 6 en 7
(Let op de bomschade boven aan de voorzijde van Dok 7)

Zoals alle Duitse U-Boot bases in Frankrijk, was ook die in de haven van La Pallice een vaak bezocht doelwit. Tijdens vijf raids in augustus 1944, gooiden RAF bommenwerpers 466 ton aan bommen op het complex. Hier waren ook enkele Tallboys bij. Toch is op luchtfoto’s weinig schade terug te vinden aan het complex. De enige schade die op het oog te zien is, is de uitgeslagen bres boven Dok 7. De dikte van het dak was enorm. Boven Dok 1 tot en met 5 was dit 7,3 meter, en 6,5 meter boven het Dok 6 tot en met 10.

Op de volgende pagina meer aandacht voor de U-Boten
van La Pallice en het geschut op het eiland île de Ré

(KLIK HIERONDER OP DE POSTZEGEL)