Behalve NX679 werden de andere Lancasters aan beide zijdes van verschillende codeletters voorzien om meerdere toestellen te kunnen uitbeelden. NX679 was ook de enige die het juiste serienummer op de romp kreeg, 'ED932'. Barnes Wallis zijn 'Upkeep' was ten tijde van de film nog steeds 'Top Secret'. Aan de hand van wazige filmbeelden, foto's uit de oorlog worden 'props' gebouwd. Vertegenwoordigers van de geheime dienst controleerden ter plekke of de zaak niet TE veel leek op de originele bom! Vandaar dat de 'film-bom' eerder op een enorme ronde kaas leek dan op het originele kleinere 'olievat' model (zie de foto hieronder).

De eerste opnames voor de film die gemaakt worden zijn de experimenten van Wallis en zijn over water ketsende stenen. Barnes Wallis leende de filmploeg de originele apparatuur. Deze experimentele apparaten zijn nu te vinden in het Bomber Command Museum te Hendon. Ook is hier de de Vickers Wellington T.10, MF628, te zien. Dit toestel is even kort te zien in de film als het een vroege test uitvoert met een stuiterbom. Tevens werd de Wellington gebruikt als camera platform (zie foto hieronder).

Van Wallis werden ook originele filmfragmenten gebruikt waarop een Wellington te zien is tijdens het testen van de 'Upkeep' en de kleinere variant, de 'Highball' die door Mosquito's werd gelanceerd. In mei 1954 begonnen de vliegopnames vanaf RAF Scampton. Tot grote hilariteit van de acteurs in uniform werden deze steeds met een saluut begroet door het basispersoneel. In het begin probeerden de acteurs nog uit te leggen dat ze geen officieren waren, maar allengs gaven ze het op en groetten maar terug. Achteraf bleek het basispersoneel best te weten wie de acteurs waren, maar in het 'groeten' een leuke grap zagen.

In de studio's van ABPC te Elstree werden de kantoren van Gibson, Wallis en Harris nagebouwd. Op de basis RAF Grantham werd een verstofte 'Ops room' (Operations Room) gevonden die na de oorlog totaal onveranderd achter het slot was gezet. ABPC kreeg toestemming deze te fotograferen en na te bouwen in de studio. Niet alleen kantoren en dergelijke werden gebouwd ook verschillende onderdelen van de Lancaster worden nagebouwd. Een cockpitsectie stond op een beweegbaar platform dat reageerde op de beweging van de stick wat het geheel een levensecht gevoel gaf. Richard Todd herinnerde zich dat hij 's morgens om acht uur al in de 'mock-up' zat, om na de middag er pas weer eruit te mogen, dit vanwege het constante verplaatsten van licht en camera. Niet alleen werd Todd geleerd om de mock-up 'te vliegen', ook de echte Lancaster moest hij leren beheersen. Hij leerde de Lancaster opstarten en er mee te taxiën.

Niet alleen werd de Wellington gebruikt voor het filmen van de vliegbeelden, ook een Vickers Varsity werd gebruikt om de beelden te schieten. De Lancasters werden met groot vakmanschap gevlogen door piloten die normaal op dat moment de AVRO Lincoln vlogen. Spectaculair is het vliegen op slechts enkele tientallen meters hoogte. De 'testvluchten' en de 'aanval' werden gefilmd over Lake Windermere, Derwentwater en enkele dammen in het Sheffield district. Helaas werden de Lancasters na het filmen gesloopt en versmolten in juli 1956 door British Aluminium.

Van de verschillende dammen werden enorme modellen gebouwd. Via een ingenieuze arm, waarop de cameraman geplaatst was, kon een shot worden gemaakt om de illusie te creëren van een over het water denderend ‘vliegtuig’. Vreemd is dat in de film de aanval op de Eder Dam wel de aanvliegroute over het kasteel Waldeck heeft, maar dat deze nu op de zuidoever is gesitueerd (in plaats van op de noordoever). De Lancasters draaien in de film over stuurboord op deze dam aan. Het filmen van de speciale effecten en het afwerken nam nog een heel jaar in beslag. Het enige, maar wel één van de belangrijkste, effect wat niet echt overtuigd, was de enorme waterkolom die ontstond als een bom explodeerde.

De eerste van de twee Koninklijke premières was op 16 mei 1955, 12 jaar na de historische aanval op de Ruhrdammen. Onder de aanwezigen waren onder andere verschillende overlevenden van de raid, zoals Martin en Foxlee. Ook aanwezig was de weduwe van Guy Gibson en zijn vader. De volgende dag was de tweede première. Ook hier waren weer verschillende oudgedienden van het 617 Squadron bij aanwezig, waaronder de Amerikaan Joe McCarthy.

Ondanks dat de film meer dan een halve eeuw oud is, blijft de film een spannend en ijzingwekkend avontuur. De film maakt de raid niet romantisch, er is bijvoorbeeld geen ruimte voor een kijkje in het huwelijk van Gibson met Eve Moore, maar is vooral een blijvend eerbetoon aan die paar jonge mannen die hun leven opofferden in de hoop de oorlog te verkorten.

Tegenwoordig is er een controverse over de film uitgeroepen. Aangezien de makers naar waarheid het verhaal wilden vertellen, werd de hond van Gibson, de zwarte labrador Nigger opgevoerd, mede vanwege dat het een essentieel onderdeel van het verhaal is. Vlak voor vertrek naar de dammen, kwam Gibson zijn hond om het leven door een aanrijding met een auto. Er werd besloten dat het morse codewoord 'Nigger' zou luiden als de vliegers zouden zien dat de dam zou breken. Op de voorgaande pagina's is dit al eerder uitgediept.

Er wordt al heel wat jaren onderzocht of het mogelijk is een nieuwe versie van ‘The Dam Busters’ te maken. Mel Gibson heeft jaren met het idee gelopen, maar liet het project lopen. Peter Jackson, regisseur van oa. 'Lord of the Rings' en 'King Kong', werd nu de producent om ‘The Dam Busters’ opnieuw te gaan verfilmen (voor het eerst kwam dit naar buiten in 2007). De regie zou in handen zijn van Christian Rivers. Sir David Frost, die de rechten bezat, van het boek van Brickhill, zou executive producer worden. Maar na de dood van Frost in 2013 kocht Jackson de filmrechten. Het script is geschreven door Stephen Fry. Acteur James McAvoy zou Guy Gibson vertolken, maar in 2017 werd Tom Hollander genoemd.

In het voorjaar van 2009 zouden in New Zealand de eerste opnamen gestart zijn rond een, in China gebouwde, replica van een Lancaster (waarvan Jackson er tien zou hebben besteld). Met de huidige computer technieken zullen de speciale effecten overdonderend worden. Afwachten hoe Nigger, de hond van Gibson, zal heten,... er gaan geruchten dat het 'Digger' zal worden (zou schandalige geschiedvervalsing zijn). Mocht de hond een andere naam krijgen, dan kunnen de makers beter besluiten om de hond geheel uit de film te laten.

Update:
In mei 2018 verscheen een biografie 'Anything you can imagine, Peter Jackson & the making of Middle-Earth' door Ian Nathan, waarin twee zinnen opvallen wanneer zijn collectie militaire luchtvaart attributen besproken wordt: (who)‘came close to remaking The Dambusters', en het zinnetje (where he was to)‘develop a new version of The Dambusters… but it failed to secure funding'. Later, in het zelfde jaar 2018, beloofde Jackson weer dat hij daadwerkelijk het project ging opakken. en in 2019 werd het gerucht verspreid dat het ook een meerdelige TV serie zou kunnen worden. Volgens Jackson zouden de rechten voor een re-make tot (en met) 2020 bij hem liggen,.... Het blijft nog steeds onduidelijk of een re-make van The Dam Busters onderweg is. Als er eind 2020 geen berichten van het Jackson front komen, kunnen we ervan uitgaan dat er geen re-make van The Dam Busters zal komen,...

Voor dit artikel werd gebruik gemaakt van Enemy Coast Ahead (In Zoeklicht en Afweervuur) van Guy Gibson, Als die Sperrmauer Brach van Roland Gööck, Dokumentation, Möhnetalsperre uitgave Toeristen Bureau Möhnesee, After the Battle #3 uitgave Battle of Britain Prints International Ltd, Flypast Magazine October 1985 en May 2003, Flypast Special ‘Bomber Command’ May 2003, The Dambusters: 70 Years of 617 Squadron RAF van Alan Cooper en het Nederlandse standaard werk van Jan van den Driesschen, De Dammenbrekers.

Of,... u kunt nu terugkeren naar de Index pagina.