TOUR DE SLAGVELDEN VAN DE ARDENNEN
DE SLAG ROND POTEAU

U bent ze vast wel eens tegengekomen, de onderstaande foto's. Ze worden voor verschillende doeleinden gebruikt om de Duitse soldaat te illustreren tijdens de Tweede Wereldoorlog. Ook zijn er filmbeelden geschoten die door 'documentaire makers' niet alleen gebruikt worden om het 'Ardennen Offensief' te tonen, maar ze duiken ook op in documentaires over de val van Frankrijk in 1940, de 'Zak van Falaise' en 'Market-Garden' om maar een paar te noemen. Wilt u eens weten waar de foto's gemaakt zijn, ga dan naar Poteau, ten oosten van Vielsalm, en neem de weg naar Recht.

Deze 'vierkante' SS'er siert menig boek over het 'Ardennen Offensief'

Enkele honderden meters na het kruispunt, in de eerste flauwe bocht, is één van de meest bekende foto's van het Ardennen Offensief gemaakt. Op ditzelfde punt zijn meerdere foto's gemaakt. De meeste foto's zijn na de slag in scene gezet, maar er zijn enkele die tijdens of direct na de slag zijn gemaakt. De markante 'vierkante' Duitser en de wijzende soldaat zijn duidelijk geposeerd, maar die van die twee die langs de brandende Halftrack gebogen gaan, zijn actie foto's. Let eens op het angstige gezicht van de jonge soldaat in zijn veel te ruime uniform. Niet bepaald een propaganda foto. Wat verder opvalt aan deze foto's is dat veel Duitsers buitgemaakte Amerikaanse wapens bij zich hebben, zoals de M1 karabijn. En heeft de hierboven afgebeelde Duitser een M1 Garand bajonet in zijn uniform gestoken?

Onderstaand vindt u de situatie 'Toen en NU' weergegeven zoals deze was in 2010.
Tegenwoordig is er het één en ander veranderd, de spanningsmasten zijn
verdwenen, en het nabij gelegen museum over deze slag, bestaat niet meer.

18 december 1944, de aanval wordt ingezet nabij Poteau.
(op de achtergrond van de rechterfoto is nog juist de Sherman tank te zien
die vroeger bij het, nu gesloten, museum stond)

De foto's zijn gemaakt op 18 december 1944. De kruising nabij Poteau was een strategische uitvalsweg naar het belegerde St.Vith. Duitse troepen, die nu twee dagen in het offensief zaten, moesten worden tegengehouden nabij Poteau door het Combat Command A van het 7th American Armored Division. Brigadier-General Hasbrouck gaf aan Colonel Rosenbaum van het Combat Command A de opdracht dat het, 'Noodzakelijk is Poteau bezet te houden'. De volgende dagen vonden hier verschillende schermutselingen plaats tussen de Amerikaanse 7th Armored Division en de Duitse 1 SS-Panzer Division en later ook met 9 SS-Panzer Division. In de nacht van 17 december beval Colonel Devine aan Lt-Colonel Duggan om een task-force samen te stellen uit de overgebleven onderdelen van de 14th Cavalry Group en deze naar Born te sturen (waar ze net vandaan waren gevlucht).

De eerste slachtoffers van Panzerfausten, een M8 en een M5 Stuart tank
(rechts een 3 inch M5 (76.2 mm) anti-tank kanon)

Onder leiding van Major Mayes vertrok in de vroege morgen van 18 december een klein konvooi bestaande uit manschappen van het 18th Squadron, een peloton van de 820th Tank Destroyer Battalion met 76mm anti-tank geschut en een gedeelte van C Platoon van het 32nd Squadron. Het konvooi was net in de eerste bocht na Poteau toen het voorste voertuig, een M5 Stuart lichte tank, werd uitgeschakeld door een Panzerfaust. Ook een M8 pantservoertuig werd getroffen.

De Duitsers maken een omtrekkende beweging,... Toen & Nu

In het licht van de brandende voertuigen zagen de Amerikanen overal de Duitse troepen van alle kanten op hen afkomen. Met achterlating van hun meeste voertuigen werd snel naar Poteau terug getrokken. Het Amerikaanse konvooi was in een hinderlaag gelopen van Kampfgruppe Hansen van 1 SS-Panzer Division.

De rechts lopende Duitser heeft een buitgemaakte Amerikaanse M1 karabijn

De Amerikanen namen nieuwe posities in rond Poteau. Maar de situatie verslechterde in de middag zo erg dat Lt-Colonel Duggan opdracht gaf terug te vallen op Vielsalm. De gewonden gingen in de overgebleven voertuigen en de rest van de manschappen gingen te voet op Vielsalm aan. De Duitsers bezetten hierop het kruispunt met een kleine groep grenadiers.

Een jonge, ietwat angstige, Duitser, handen teruggetrokken in zijn mouwen van
de ongemakkelijke ruime jas, loopt gebogen langs een Amerikaanse Half-track

Wat opvalt op alle foto's is dat er geen Amerikaanse GI's te zien zijn, geen gewonden, geen doden en geen krijgsgevangenen. Het bewijs dat de Amerikanen snel een goed heenkomen hebben gezocht om de strijd voort te kunnen zetten vanuit een betere positie. Zoals op de foto's te zien is ligt de weg van het konvooi op een soort van lage dijk, een makkelijk doelwit voor de Duitsers. Na de gevechten werden de nodige foto's genomen, waarop ook te zien is hoe de Duitsers buitgemaakte sigaretten opsteken, blikvoedsel 'in beslag nemen' uit de M8 en dat er van gegeten wordt.

De slag om Poteau,... Toen en Nu
(De Duitser rechts heeft ook een Amerkaanse M1 karabijn)

Na de verovering van Poteau trok 1 SS-Panzer Division verder naar het westen om Kampfgruppe Peiper te ondersteunen. Hierop heroverde Combat Command A van de 7th Armored Division het kruispunt weer. Op de rechterflank werd contact gemaakt met Combat Command R. De volgende dag, op 19 december, drong 9 SS-Panzer Division vanuit Recht door naar Poteau. Terwijl de hoofdmacht naar Vielsalm oprukte, werd toch door enkele eenheden om Poteau gevochten.

De eerste slag is gewonnen, en er is tijd
om iets te eten van het buitgemaakte voedsel,...

Op 21 december werd een serieuze aanval ingezet door Kampfgruppe Telkamp van 9 SS-Panzer Division. Sturmbahnführer Telkamp leidde zelf de aanval. De groep kon vanaf Recht rustig afzakken. Toen de bocht werd bereikt waar op 18 december de Amerikanen in de hinderlaag liepen, werd nu het vuur geopend door Combat Command A. De tank van Telkamp werd uitgeschakeld, en de Duitse aanval werd afgeslagen door de Amerikanen. Maar de druk bleef aanhouden op Poteau. Met versterkingen van 18 Volksgrenadier Division ondernam de SS-Division wederom een aanval. Terwijl de Duitse troepen zich aan het opstellen waren verschenen opeens geallieerde vliegtuigen die de Duitse divisie onder vuur namen. Dit oponthoud gaf de verdediging de gelegenheid terug te trekken naar Vielsalm. Later die middag trokken grenadiers van 293 Regiment Grenadiers Poteau binnen en namen positie in rond het kruispunt.

Boven aan dit artikel staat de markante Duitser die op hier bovenstaande foto nogmaals staat. Het is tot op heden onduidelijk wie deze SS'er is (er circuleren namen op het internet, maar nergens 100% zeker). Het is een M42 machinegeweer schutter, dat is wel duidelijk, en de buitgemaakte sigaretten bevallen prima zo te zien.

KLIK HIERONDER OM NAAR DE
VORIGE PAGINA TERUG TE KEREN,...