Er is, vooral in de oorspronkelijke opzet, een verschil tussen een concentratiekamp en een vernietigingskamp. De concentratiekampen werden opgericht om vooral personen die een direct gevaar vormden voor de publieke veiligheid, in ‘preventieve bewaring’ te stellen. Personen die tegen het opkomende regime protesteerden werden opgesloten, ook illegale praktijken, zoals verzet door arbeiders, werden door de dreiging van de kampen de kop ingedrukt. Het eerste concentratiekamp werd begin maart 1933 ingericht, op initiatief van de regering van Thüringen, onder leiding van Nazi Gauleiter Fritz Sauckel, bij het dorp Nohra, een paar kilometer ten westen van Weimar. Tevens werd in diezelfde maand een permanent kamp door de SS ingericht in Dachau, nabij München. Het kamp van Dachau zou de blauwdruk worden voor andere grote kampen. De meeste kampen die in deze periode werden ingericht bestonden soms maar korte tijd, dit kwam mede doordat het niet geheel altijd duidelijk was wat hun doel in de toekomst zou kunnen worden. Ook nadat de ‘rust’ door de kampen was opgetreden, besloot Hitler de kampen niet van de hand te doen, in tegendeel, de nieuw opgerichte geheime staatspolitie, de Gestapo, kreeg meer vrijheid om vijanden van de staat op te blijven sporen.

In juni 1936 begon de leider van de Schutzstaffel (SS), Heinrich Himmler samen met de leider van de Sicherheitsdienst (SD), Reinhard Heydrich te werken aan een plan om de politie samen met de SS te laten samenwerken. De reorganisatie zag het ontstaan van een nieuwe politiedienst, de Ordnungspolizei (Orpo) onder leiding van Kurt Daluege en de Geheime Staatspolizei (Gestapo) onder Heydrich. Het machtsblok werd gestructureerd met aan de basis de SS, ooit de paramilitaire afdeling van de NSDAP, voortgekomen uit de lijfwacht van Hitler, en daarbij een nieuw type concentratiekamp. De SS afdeling voor de concentratiekampen kregen de afschrikwekkende naam ‘SS Totenkopf’ eskader. In de loop van 1936-’37 werden de kleine kampen afgebouwd en werden er grotere, naar het model van Dachau, geconstrueerd. In 1936 werd Sachsenhausen concentratiekamp geopend door de SS, ter vervanging van Oranienburg nabij Berlijn. In 1937 werd gestart met de bouw van het Buchenwald concentratiekamp. En er werden nog enkele extra gebouwd in Duitsland, zoals Neuengamme (1938), Flossenbürg (1938), Ravensbrück (1939), Stutthof (1939), en in Oostenrijk; Mauthausen-Gusen (1938). Met het uitbreken van de oorlog kwamen er nog verschillende bij, zoals Bergen-Belsen (1940). In de loop van de oorlog, en zeker tegen het einde, werden de concentratiekampen door de ontberingen die daar heersten, ook 'dodenkampen'. Op 27 april 1940 gaf Reichsführer-SS Heinrich Himmler, opdracht tot de ombouw van de Poolse legerkazerne bij Auschwitz tot een concentratiekamp. De aanzet tot vernietigingskampen was daarmee een feit,...

Met de aansluiting van Oostenrijk bij Duitsland, werd in 1938 door Heydrich het Einsatzkommando in het leven geroepen om staatsgebouwen en documenten veilig te stellen. Twee Einsatzgruppen , oorspronkelijk onderdeel van de Sicherheitspolizei (SiPo) werden in oktober 1938 in Sudetenland gestationeerd. Buiten het veiligstellen van staats- en politie documenten werden door deze Einsatzgruppen zeker 10,000 Tsjechische en Duitse burgers, beschuldigd van communisme gearresteerd. Het was de start van de terreur die de Einsatzgruppen zouden brengen. Het op grote schaal moorden begon met het programma ‘Aktion T4’, een programma om systematisch mensen op te ruimen die geestelijk en lichamelijk gehandicapt waren. Ook patiënten die opgenomen waren in psychiatrische ziekenhuizen moesten het ontgelden. In eerste instantie werden de slachtoffers doodgeschoten maar vanaf het voorjaar van 1940 werden gaskamers gebruikt. ‘Aktion T4’ liep officieel van 1939 tot 1941, maar het moorden op deze ‘ongewenste elementen’ ging tot het einde van de oorlog door.

Met de invasie door het Duitse leger in Polen, opereerden ook zeven Einsatzgruppen, bestaande uit 4,250 manschappen, in dat land. Deze troepen hadden maar één taak, het vermoorden van 'ongewensten'. Aan het einde van 1939 waren er in Polen 65,000 burgers, waaronder leiders van de Poolse elite, Joden, prostituees, Romani (zigeuners), intellectuelen en geestelijke gehandicapten vermoord. De Einsatzgruppen stonden op papier onder commando van de Wehrmacht, maar opereerden geheel zelfstandig. Vanwege de schendig van het ‘Verdrag van Genève’, was het opperbevel van de Wehrmacht blij dat de genocide actie niet hun verantwoording was. Ook al klaagde de leiding van de Wehrmacht over de schietpartijen, verkrachtingen en plunderingen door de Einsatzgruppen , er werd niets mee gedaan (pas in 1949 werd het 'Verdrag van Genève' veel meer aangescherpt om de burger te beschermen in bezette gebieden). In samenwerking met de Ordnungspolizei (OrPo) opereerden de Einsatzgruppen aan het Oostfront om soms enkele mensen op te pakken en om te brengen tot enorme slachtpartijen zoals de Babi Yar slachtpartij (33,771 Joden vermoord in twee dagen) bij Kiev, Oekraïne en de Rumbula slachtpartij (25.000 Joden vermoord in twee dagen) bij Riga in Letland. Werden in het begin deze mensen ter plekke doodgeschoten of afgevoerd naar een verlaten plek en daar vermoord, al snel werden er vernietigingskampen gebouwd. Aan het einde van 1941 waren in de bezette Sovjet staten door Einsatzgruppen rond de 900.000 Joden vermoord. In het begin werden de lijken in kuilen gesmeten en later in kuilen verbrand. Met de aanleg van crematoriums in verschillende kampen probeerden de Nazi’s efficiënter te werken. Maar de druk op deze kampen, die vol stroomden met de hulpeloze slachtoffers, konden deze massale toename in 1942 bijna niet aan. Niet alleen waren Joden slachtoffer in deze kampen, ook Polen en met de invasie door de Duitsers in Rusland, kwamen ook Russen in enorme aantallen om het leven in deze koelbloedige en zakelijke slachting. Er waren aan het eind van 1941 rond de twee miljoen Russische krijgsgevangen vermoord.

Een onderdeel van Operatie Barbarossa, de aanval op Rusland die op 22 juni 1941 van start ging, was het veroveren van Lebensraum en het stichten van een groot Arisch rijk. Hiertoe moesten in de gehele Sovjet-Unie de communistische en Joodse elite uitgeroeid worden door de Einsatzgruppen. In de vrijgekomen gebieden zouden dan Duitse kolonisten, voornamelijk herenboeren, zich vestigen. Als personeel zouden dan ‘Untermenschen’ zoals slavische horigen kunnen dienen. Zelfs Nederlandse boeren konden zich in Oost-Europa vestigen. Dit ging dan via ‘Culano’, Commissie tot uitzending van Landbouwers naar Oost-Europa. De enigen die hierop reageerden waren leden van de N.S.B. (Nationaal-Socialistische Beweging). In het verwachte gespreide bedje kwamen ze niet. In totaal zouden zo’n 400 Nederlanders half februari 1942 naar het oosten zijn vertrokken. Hiervan kwamen er 200 in de Oekraïne terecht waar ze enorm vijandig werden bejegend omdat deze op Duitsers gelijkende figuren op geroofd land werkten. Er keerden al spoedig 150 terug, terwijl er ook tientallen door partizanen werden omgebracht.

De rassenwaan was verpakt in de term Lebensborn. Om tot een zo zuiver mogelijk Duits-Arisch ras te komen werd door Himmler als order gegeven om een bureau Lebensborn bij de SS onder te brengen. Er moesten zoveel mogelijk raszuivere kinderen op de wereld gezet worden. Moeders die voldeden aan de eisen en een groot aantal kinderen ter wereld brachten, ontvingen het ‘Erekruis voor Duitse Moeders’. Er werd door de ‘raszuivere’ Duitse moeders massaal gehoor gegeven aan deze ‘opdracht’, in augustus 1939 waren er al 3 miljoen erekruizen uitgereikt! Hiernaast liep een propaganda machine tegen abortus en homosexualiteit. Maar er waren meer keerzijden bij Lebensborn,… Er werd gepropagandeerd dat de Duitse vrouw Hitler diende door kinderen te schenken, en dat kon door iedere raszuivere man gedaan worden en ze hoefden niet eens getrouwd te zijn. Waarmee vrouwen tot prostituees verlaagd werden en verkrachtingen een ‘normale’ zaak waren. Een ander misdadig aspect was de dubbele agenda van de speciaal opgerichte Lebensborn SS kraamklinieken en Lebensborn kindertehuizen. Werden de aanstaande moeders in de watten gelegd, als het kind geboren was en bleek dat het onvolwaardig was, door een lichamelijk of geestelijk gebrek, dan werd deze in een 'aparte kliniek' omgebracht. In de Lebensborn klinieken zouden rond de 7000 kinderen worden geboren tussen 1936 en 1945.

Uiteraard werd ook in de bezette gebieden propaganda gemaakt voor Lebensborn, en dan met name Noorwegen. Dit land zou in de ogen van Himmler perfect zijn voor het creëren van het Arische meester ras. Zo’n 50.000 Noorse vrouwen hadden een verhouding met Duitse soldaten. Zoals in alle voormalige bezette landen, werden na de oorlog deze vrouwen aan de schandpaal gezet. Veel Noorse vrouwen verlieten hun moederland. Soms werden de kinderen uit de ouderlijke macht ontzet. Een bekend Lebensborn kind is Anni-Frid Lyngstad van de Zweedse popgroep ABBA.

De in Duitse krankzinnigengestichten verblijvende ongeneeslijke patiënten werden het slachtoffer van een grootscheeps euthanasie programma. Uiteraard werd dit onder grote geheimhouding uitgevoerd. De familie kreeg na de ‘plotselinge dood’ een troostbrief die geschreven waren door Nazi’s die alleen daarvoor waren aangenomen. Tussen 1939 en 1941 zouden 100.000 geestelijk gestoorden zijn vermoord. Tevens werd op grote schaal sterilisatie uitgeoefend op verschillende gevangenen die een gevaar vormden voor voortplanting en het ras niet zuiver zouden dienen.

Op 31 juli 1941 kreeg Reinhard Heydrich van Herman Göring een schriftelijk akkoord om 'een alomvattende oplossing van het joodse vraagstuk in de Duitse invloedssfeer' voor te bereiden. Het moest een 'totaalplan voor de te verwachten eindoplossing' zijn. Hiertoe diende Heydrich wel een overeenkomst met de andere autoriteiten aan te gaan. De voorbereiding voor een meeting met de belangrijkste vertegenwoordigers van instituten die allen betrokken zijn bij het anti-Joodse beleid vergt enige tijd. Er wordt een datum geprikt, 9 december 1941, maar deze wordt verschoven naar,...

GA TERUG

---