- Endlösung der Judenfrage -
De introductie in het ‘Besprechungsprotokoll’, Wannsee-Konferenz
(de vertaling staat hieronder)
Voor de conferentie in de villa werden, naast Reinhard Heydrich, veertien belangrijke vertegenwoordigers van instituten die allen betrokken waren bij het anti-Joodse beleid uitgenodigd. Uit het steno verslag werd een ‘Besprechungsprotokoll’ geproduceerd door Adolf Eichmann, waarvan 30 kopieën werden gedrukt. Hiervan is er slechts één bewaard gebleven, welke na de oorlog tussen de documenten gevonden werd in het kantoor van Buitenlandse Zaken. De tekst is zo geformuleerd dat nergens ergens iets staat dat expliciet verwijst naar de massamoord op de Joden.
Het protocol opent met de locatie en de datum waar de vergadering werd gehouden, op 20-1-1942 in Berlijn, Am Großen Wannsee 56/58. Vervolgens de veertien namen die aanschoven bij de Chef de Sicherheitspolizei und des SD, SS-Obergruppenführer Heydrich. Heydrich opende conferentie met de woorden:
Dat hij (Heydrich) zijn aanstelling als commissaris voor de voorbereiding van de definitieve oplossing voor het Europese Joodse vraagstuk op voorspraak van Reichsmarchall Göring had verkregen en wees erop dat deze bijeenkomst een uitgenodiging was om fundamentele kwesties op te helderen. De wens van de Reichsmarschall was om hem een voorstel te sturen over de organisatorische, feitelijke en materiële zaken met betrekking tot de definitieve oplossing van het Europese Joodse vraagstuk waarbij de samenwerking van alle centrale autoriteiten die direct betrokken zijn bij deze kwesties gestroomlijnd zijn naar hoofdleiding,… (Deze tekst staat op bladzijde 2 van het ‘Besprechungsprotokoll’, zie hierboven).
De verantwoordelijke organisatie
Hieronder volgt een galerij van hoogwaardigheidsbekleders die aanwezig waren bij de Wannsee-Konferenz als afgevaardigde van hun departement waar de anti-Joodse zaken behartigd werden. De hoogste ‘bazen’ waren daarbij niet aanwezig, maar staan wel als opdrachtgevers bovenaan,…
Führer Adolf Hitler stuurt Reichsmarchall Hermann Göring aan,...
(Göring was 'Leiter des Vierjahresplans')
De SS, SD en politie
Göring stuurt Heinrich Himmler en Reinhard Heydrich aan,...
(Himmler was Reichsführer-SS en hoofd van politie)
Aanwezig tijdens de Wannsee-Konferenz
SS-Obergruppenführer Reinhard Heydrich
(Heydrich was Chef de Sicherheitspolizei und des SD)
Tijdens de Duitse invasie in Polen vielen de Einsatzgruppen onder Heydrich zijn verantwoordelijkheid. In het najaar van van 1941 werd Heydrich door Hitler als gouverneur aangesteld in de bezette Tsjechische regio’s. Hij zag toe op de inrichting van Theresienstadt, het getto bij Praag. Op 27 mei 1942 is er een aanslag op Heydrich als deze in open auto door Praag rijdt. Door bloedvergiftiging, vuil en paardenhaar in de bekleding van de auto waarin hij zat, doen hem de das om, en Heydrich stierf op 4 juni 1942. Uit wraak werd in Tsjechië het dorp Lidice verwoest en 340 inwoners vermoord. Ook het dorp Ležáky moest het ontgelden, ook hier werden de bewoners gedood of vergast, en het dorp verwoest. Na de oorlog ontstond een jarenlange strijd of de weduwe van Heydrich recht had op een pensioen. In 1953 werd het pensioen toegewezen aangezien Heydrich door de ‘effecten van oorlog’ was omgekomen, buiten beschouwing gelaten wat voor monster het was geweest,...
Otto Hofmann, Dr. Ebenhard Schöngarth en Dr. Rudolf Lange
Otto Hofmann zag met zijn SS bureau toe op het screenen van de ‘rassen’ in bezette gebieden, en de uitslag bepaalde of men op transport werd gezet. Tevens hield het bureau bij welke Joods en niet-Joods in de familielijn zat. Voor zijn aandeel kreeg Hofmann na de oorlog 25 jaar gevangenisstraf, maar kwam in 1954 vrij en overleed in 1982.
Eberhard Schöngarth was commandant van de SD en oefende terreur uit op de Joden van zijn district. Na de inval door Duitsland in Rusland kwam hij aan het hoofd van een moord afdeling welke duizenden Joden ombrachten. Na de oorlog verscheen Schöngarth voor een Britse rechtbank en werd ter dood veroordeeld voor het doden van een Geallieerde krijgsgevangene, het vonnis werd in 1946 uitgevoerd. Over zijn betrokkenheid bij de Joden moorden was ter tafel gekomen tijdens de rechtszaak.
Rudolf Lange werd aan het einde van 1941 commandant van de SiPo in Riga, Letland. Hier had hij de leiding over de massamoord op Joden. De dag voor hij bij de Wannsee conferentie aanschuift was de toen 31 jarige Lange nog aanwezig geweest bij een massamoord. Hij zou nooit voor de rechter verschijnen, hij sneuvelde tijdens de gevechten in het Poolse Poznan (Posen), in 1945.
Heinrich Müller, hoofd SD sectie 4 en (rechts)
Adolf Eichmann hoofd sectie IV B 4 'Joodse affaires en evacuatie'
Heinrich Müller, 'Gestapo-Müller' genoemd vanwege dat er zeer veel Müllers waren, zat in de kleine cirkel van vertrouwelingen rond Heydrich. Samen met Heydrich organiseerde Müller de vervolging van politieke tegenstanders vanaf 1934. Hij ontving in de oorlog de rapporten van de Einsatzgruppen over de slachtingen die zij teweeg brachten in de Sovjet-Unie. Hij gaf Adolf Eichmann opdracht om de deportaties van ‘ongewensten’ in Europa te organiseren. Tevens zorgde Müller ervoor dat het bewijs van massamoorden geheim moest blijven. Müller zou aan het einde van de oorlog in Berlijn zijn omgekomen.
Adolf Eichmann behoorde tot de Sicherheidsdienst van de SS (SD) en werkte tijdens de oorlog door geheel Europa. Hij organiseerde het transport van de Joodse mannen, vrouwen en kinderen naar de getto’s en vernietigingskampen. In 1942 organiseerde de toen 36 jarige Eichmann de bijeenkomst voor de Wannsee conferentie. Tevens werkte hij de notulen uit van de conferentie tot het ‘Besprechungsprotokoll’. In het voorjaar van 1944 overzag Eichmann de deportatie van de Joodse bevolking van Hongarije. Na oorlog ontsnapte Eichmann in 1950 naar Argentinië waar hij in 1960 door de Israëlische geheime dienst werd ontvoerd naar Israel. Daar werd Eichmann veroordeeld en op 1 juni 1962 opgehangen.
De vertegenwoordigers van de ministeries
Dr. Wilhelm Stuckart, Erich Neumann
Wilhelm Stuckart werkte als Staatssecretaris bij het Ministerie van Binnenlandse Zaken en was verantwoordelijk voor de strengste wetten tegen de Joden, zoals het verlies van al hun eigendommen en hun burgerschap. Ook was Stuckart betrokken bij de Deutsche Volksliste om de rassen te kwalificeren in Polen. Tijdens de Wannsee conferentie zou Stuckart vooral wijzen op het vermengen van het Joodse bloed met niet-Joden waaruit de zogenaamde Mischlinge, eerste en tweede graad nakomelingen, en hoe daarmee om te gaan (hij was persoonlijk voor sterilisatie van Mischlinge). Na de oorlog werd Stuckart tijdens de Neurenberg rechtszaak ondervraagd maar zei niets te weten over het beleid tot moord. Met een lichte veroordeling kwam hij in 1949 vrij. Hij werd vervolgens een actief lid bij de rechtse partijen. In 1953 kwam Stuckart om het leven bij een auto ongeluk.
Erich Neumann bezat een hoge functie in het ‘Vier jaren plan’ en bemoeide zich met de economie in relatie tot de Joden. Hiertoe was hij betrokken bij de onteigening van Joodse bezittingen, en het te werk stellen van dwangarbeid voor Joden. Tevens was Neumann verantwoordelijk voor het laten ombrengen en laten verhongeren van inwoners in bezette Sovjet gebieden. Tijdens de Wannsee-Konferenz stond Neumann erop dat de Joden die werkzaam waren voor de oorlogsindustrie niet geëvacueerd zouden worden zolang er geen vervangers waren (waarmee geronselde arbeiders (Arbeidseinzats) uit bezetten gebieden wordt bedoeld). Na de oorlog werd Neumann gearresteerd door de Geallieerden, maar kwam vrij in 1948 vanwege zijn slechte gezondheid. In 1951 overleed Neumann in Garmisch-Partenkirchen.
Martin Luther, Dr. Roland Freisler en Friedrich Wilhelm Kritzinger
Martin Luther was afgevaardigde van het Ministerie van Buitenlandse Zaken (Joachim von Ribbentrop) en was bij de Wannsee conferentie als vertegenwoordiger voor de staatssecretaris Ernst von Weizsäcker. Hij stond op zeer goede voet met Joseph Goebbels en Heinrich Himmler. Luther, onder-secretaris voor Duitse aangelegenheden van Buitenlandse Zaken, was betrokken bij plannen om Joden naar Madagaskar over te brengen en daar te laten creperen. In het najaar van 1941 vond hij het prima dat er duizenden Joden in Servië werden vermoord. Tijdens de conferentie stelde Luther voor voorlopig geen deportaties vanuit de Noordelijke landen te ondernemen, maar had geen moeite met het deporteren vanuit het westen en zuiden van Europa. Begin 1943 viel Luther uit de gratie als hij Von Ribbentrop, met hulp van Franz Rademacher, als Minister van Buitenlandse Zaken wil verdringen. Hierop gaat Luther naar het concentratiekamp Sachsenhausen en waar Hitler hem wil laten ophangen, maar Himmler houdt dit tegen. Hij overleed in Berlijn op 13 mei 1945 aan een hartaanval, kort nadat de Russen Sachsenhausen hadden bevrijd. Het is meer dan waarschijnlijk, dat het enige kopie van het ‘Besprechungsprotokoll’ het exemplaar van Martin Luther was,...
Roland Freisler was staatssecretaris bij Justitie. Hij was betrokken bij het formuleren van anti-Joodse wetgeving en is voorstander van steeds strengere maatregelen tegen Joden. Voor Polen ontwikkelde hij een ‘speciale wet’ die zelfs voor kleine vergrijpen de doodstraf betekenden. Bij de conferentie was het de taak van Freisler om vragen rond ‘legaliteit’ die deportaties opriepen te beantwoorden. In augustus 1942 werd Freisler president van het Volksgerichtshof en veroordeelde duizenden tot de doodstraf. In februari 1945 komt Freisler tijdens een Geallieerd bombardement om het leven.
Friedrich Wilhelm Kritzinger was bij de Wannsee conferentie aanwezig als vertegenwoordiger van de Reichskanzlei om toe te zien dat alle anti-Joodse agentschappen makkelijk samenwerkten. Hij coördineerde de anti-Joodse wetten op het afnemen van het burgerschap en bezittingen. Hij is de enige van de conferentie die tijdens de Neurenberg processen spijt betuigde ten aanzien van de anti-Joodse politiek, maar verdedigde wel zijn rol daarin. Vanwege zijn slechte gezondheid werd Kritzinger vrijgelaten en stierf in 1947.
Dr. Josef Bühler, Dr. Alfred Meyer en Dr. Georg Leibbrandt
Dr. Josef Bühler kwam als advocaat in dienst bij Hitler zijn advocaat, Hans Frank. In 1939 werd Frank aangesteld als gouverneur generaal in bezet Polen en Bühler als zijn tweede man. Hier raakte Bühler betrokken bij de massamoorden op Poolse Joden. Voor de bijeenkomst aan de Wannsee kreeg Bühler de taak om twistpunten tussen de SS en burgerlijke administratie op te lossen. Hij wilde pertinent dat de Endlösung der Judenfrage uitgevoerd werd in Polen. In 1945 werd Bühler gearresteerd in Beieren. Hij werd tijdens de processen in Neurenberg als ooggetuige gehoord. In 1948 veroordeelde een Poolse rechtbank hem ter dood, welke uitgevoerd werd in augustus 1948.
Dr. Alfred Meyer was een gedeputeerde van Alfred Rosenberg, de ‘minister voor het Oosten’. In 1941 werd Meyer aangesteld als staats secretaris. In het najaar van 1941 riep Meyer met enkele collega’s op tot het massaal vergassen van Joden. Tijdens de Wannsee conferentie droeg hij de verantwoording voor de Duitse Joden die gedeporteerd waren naar het oosten. Hij wil ook dat er snelheid gemaakt wordt met de Endlösung in bezet Oost-Europa. Aan het einde van de oorlog pleegt Meyer zelfmoord.
Dr. Georg Leibbrandt, een onderzoeker naar het Volkstum (etnische) vraagstuk begin jaren dertig, kwam later in dienst bij Alfred Rosenberg. Toen Rosenberg ‘minister voor het Oosten’ werd in 1941, werd Leibbrandt aangesteld als expert voor nationale minderheden. Tijdens de Wannsee conferentie ondersteunde Leibbrandt Dr. Alfred Meyer als adviseur. In 1942 organiseerde Leibbrandt een bijeenkomst aangaande of Joodse Mischlinge (personen uit gemengde huwelijken tussen Joden en niet Joden) uitgeroeid moesten worden. Na de oorlog werd Leibbrandt gearresteerd maar kwam in 1949 vrij. Ondanks dat zijn betrokkenheid voor de moord op Joden werd onderzocht, werd de zaak in 1950 afgesloten. Vervolgens ging Leibbrandt als politiek adviseur en lobbiest aan het werk in Bonn. In 1982 overleed Leibbrandt,…
Dr. Gerhard Klopfer
Gerhard Klopfer was een op en top Nazi. In 1933 sloot hij zich aan bij de NSDAP en de SA. Vanaf 1934 werkt Klopfer voor de Gestapo, om in 1935 zich aan te sluiten bij de SS en komt in de staf rond Adolf Hitler. Hier viel hij direct onder Martin Bormann, hoofd van de kanselarij partij. Klopfer was de man die radicale opdrachten van de Nazi partij doorgaf aan de ministeries van het Derde Rijk. Tijdens de Wannsee meeting vertegenwoordigde Klopfer Martin Bormann om de anti-Joodse maatregelen van de partij uit te dragen. Ondanks dat Klopfer onderdook na de oorlog, werd hij opgepakt in 1946. Hij werd verschillende keren ondervraagd maar werd niet vervolgd. Voor het tribunaal ‘denazification’ werd Klopfer als een ‘kleine overtreder’ neergezet. Vanaf 1956 werkte Klopfer als advocaat in Ulm waar hij overleed in 1987,… Zijn familie schrijft in de aankondiging van zijn overlijden: ‘(hij, Klopfer) na een vervuld leven ten behoeve van iedereen binnen zijn invloedssfeer (was overleden)'. Veel lezers zijn geschokt door deze tekst, en wordt in alle kranten van Duitsland besproken. Ook overlevenden van de Holocaust spreken zich uit tegen deze kwalijke tekst,…
- Endlösung der Judenfrage - de uitvoering,...
Na de Wannsee conferentie kwam gestaag de moordmachine efficiënter in bedrijf. Polen werd het land om de vernietigingskampen op te bouwen. Het vernietigingskamp Chelmno, centraal in Polen, was al reeds in bedrijf gesteld op 8 december 1941. De schattingen lopen uiteen, maar hier zouden minstens 200.000 Joden zijn omgebracht in zogenaamde gaswagens, vrachtwagens die hun uitlaatgassen in de laadruimte lieten blazen, waardoor de hulpeloze mensen door koolmonoxide en verstikking werden vermoord. Belzec was het volgende dat als vernietigingskamp werd ingericht. Op 17 maart 1942 begon het moorden daar, welke duurde tot het einde van 1942. In die korte tijd werden tussen de 450.000 tot 500.00 mensen omgebracht (slecht van zeven mensen is bekend dat deze het kamp overleefden).
Het meest beruchte kamp, Auschwitz I, wat eerst als krijgsgevangenenkamp was opgezet, werd vervolgens als vernietigingskamp ingericht. Maar de aanvoer van de om te brengen Joden en andere ‘ongewensten’ was zo groot dat het kamp werd uitgebreid met de nevenkampen, Auschwitz II-Birkenau en Auschwitz III-Monowitz. Rond de 1,1 miljoen mensen zouden hier worden vergast en worden verbrand. In Auschwitz konden 6000 mensen per dag vergast worden,...
Hongaarse Joden arriveren in juni 1944 in Auschwitz-Birkenau,... kort na het nemen van deze foto werden deze mensen vergast,...
(foto: Yad Vashem. The World Holocaust Remembrance Center)
Treblinka was eerst als Straf-Arbeitslager Treblinka I opgezet, welke in bedrijf kwam in de zomer van 1941. In mei 1942 was met begonnen aan Treblinka II, het vernietigingskamp, welke gereed voor gebruik was in juli 1942.
In het vernietigingskamp Treblinka II werden zeker 900.000 vermoord. Op 2 augustus 1943 werd door een verzetsgroep van binnenuit een opstand uitgevoerd. Ondanks dat enkele barakken werden opgeblazen, een benzine opslag explodeerde, en er mensen door de prikkeldraadversperringen probeerden weg te komen, die vanaf de wachttorens onder vuur lagen, ontsnapte er geen enkele. Toch zouden zestig opstandelingen de oorlog overleven.
In april 1942 werd Sobibór in bedrijf gesteld. Binnenkomen in Sobibór betekende in de meeste gevallen direct naar de gaskamer. Minstens 170.165 mensen, voornamelijk Joden, werden hier vermoord, waarvan 34.295 uit Nederland kwamen (18 Nederlanders overleefden Sobibör). In oktober 1943 was er een opstand uitgevoerd door de gevangenen. Rond de driehonderd gevangenen wisten te ontsnappen, maar de tijdens de klopjacht werden de meesten gedood. In november 1943 werd het kamp opgeheven en moest worden gesloopt door dertig gevangen die vervolgens werden doodgeschoten. Resten van de gaskamers verdwenen onder asfalt, en verder moest de natuur het kamp overwoekeren, alsof het nooit bestaan had.
Majdanek was ook, net als Auschwitz, opgezet als krijgsgevangenenkamp, in het najaar van 1941 kwamen 5000 Russen naar het kamp. Vervolgens werden Poolse Joden naar Majdanek gebracht. Een jaar later, herfst 1942 werd het gebruikt als vernietigingskamp gebruikt om 59.000 Joden te vermoorden (plus 18.000 andere ‘ongewensten’). Door de opstanden van gevangenen in Treblinka en Sobibór werd door Himmler de opdracht gegeven tot Aktion Erntefest, en werden als vergelding en als waarschuwing op één dag rond de 17.000 Joden doodgeschoten. In deze gehele operatie zouden op 3 en 4 november meer dan 43.000 Joden worden vermoord.
Een ansichtkaart van het krankzinnigengesticht 'Het Apeldoornse Bos',...
Op de beruchte lijst in het ‘Besprechungsprotokoll’ waarop het aantal Joden per land in Europa stonden vermeld, 11 miljoen, stonden bij Nederland 160.800 Joden. Men denkt dan al snel aan gezinnen, zoals de familie Frank uit Amsterdam. Maar een vaak vergeten groep, waren de 1100 Joodse patiënten in het psychiatrische inrichting ‘Het Apeldoornse Bos’. In een nabijgelegen gesticht zaten bijna 100 geestelijk gestoorde jongens en meisjes. Op donderdag 21 januari 1943 werden de patiënten in vrachtwagens gesmeten door de SS. Hierbij hebben zich onvoorspelbare gruwelen zich afgespeeld. In nachtkleding of naakt en zelfs nog in dwangbuis, werden de in paniek schreeuwende patiënten vooruit geschopt. In totaal werden 869 in treinwagons gedreven en arriveerden op zondag 24 januari in Auschwitz-Birkenau waar ze levend in een kuil werden gegooid door vuur vernietigd,… de gaskamers waren voor dit ‘soort’, vond de SS, zonde om in werking te stellen,…
Op een eerdere pagina is het al even aangehaald, over waarschijnlijk één van de meest bekende Joodse families, de familie Frank, met hun later wereldberoemd geworden dochter Anne, hoe verging het hun? Op 4 augustus 1944 werd de familie Frank, plus vier mede onderduikers, door verraad in het achterhuis ontdekt. Verraad van ondergedoken Joden leverde de verrader 7,50 gulden per Jood op. De familie werd op 8 augustus op transport gezet naar Westerbork, waarna ze op zondag 3 september verder op transport gingen met de allerlaatste trein vanuit Westerbork naar Auschwitz. Hier werden de mannen van de vrouwen gescheiden. De mannen gingen naar Auschwitz I en de vrouwen naar Birkenau. Hier kreeg Anne schurft en moest naar het Krätzeblock (schurftblok), zus Margot ging met haar mee.
In de velden van Bergen-Belsen staan verschillende herdenkingstenen
Door de oprukkende Russen vanuit het oosten werden 1308 vrouwen op 28 oktober 1944 op transport gezet naar het overvol rakende concentratiekamp Bergen-Belsen. Moeder Edith Frank bleef achter, en overleed daar op 6 januari 1945. Anne en Margot kwamen in een ziekenbarak terecht van Bergen-Belsen. Eind februari, of begin maart, sterft Margot, enkele dagen later gevolgd door Anne. In deze periode zouden zeker 17.000 gevangenen sterven aan de ontberingen in Bergen-Belsen. Van alle acht onderduikers uit ‘Het Achterhuis’ keerde alleen Vader Otto terug naar Amsterdam.
Uit pure wanhoop plaatste Otto Frank ook een advertentie in een krant of iemand informatie had over zijn ochters Margot en Anne,...
Zeker zes miljoen Joden zouden nooit meer terugkeren uit de vernietigs- en dodenkampen. En het grootste gedeelte van de bevolking in Duitsland en aanhangers van Hitler in Europa waren door de aanhoudende propaganda overtuigd dat de Nazi's er goed aan hadden gedaan om het 'verderfelijke Joodse ras' (getracht hadden) uit te roeien,... Want Michel Velleman, alias Ben-Ali-Libi, de humoristisch goochelaar, Anne en Margot Frank, in de bloei van hun leven, en al die andere miljoenen mensen die onschuldig vermoord waren, waren een groot gevaar voor de,...
... Ja, waarvoor eigenlijk???
Op de volgende pagina,... Een bezoek aan de Villa
|