Ergens in 2011 vroeg mijn buurman Dirk, die tevens touringcar chauffeur was, of ik voor
hem een week kon gidsen in Normandië. Nu had ik dit eenmaal eerder gedaan, al was dit slechts voor één dag. Maar ik moest dit verzoek
afwijzen, want ik had geen vrije dagen meer over. Dirk, de chauffeur zou een andere oplossing gaan zoeken. Ik
stelde voor, dat Dirk zelf eerst eens ging kijken in Normandië, en als het hem beviel, dan moesten we eens
rond de tafel gaan om te kijken of we samen iets konden organiseren voor 2012.
Nou, om een lang verhaal kort te maken, Dirk kwam meer dan enthousiast terug uit Normandië. Samen met Ideetours®,
welke de overnachtingen en het vervoer zou verzorgen, zaten we al snel rond de tafel om een route te bespreken
en een tijdvak te bepalen. Er ging een advertentie op de website strijdbewijs.nl
en de rest van de bus zou via mond tot mond reclame wel vol raken. Over de jaren waren er zo vaak verzoeken
bij mij binnengekomen, of en wanneer ik eens een reis ging organiseren. Tot ver in België had men belangstelling.
Toen eenmaal bekend werd dat er een reisje georganiseerd werd, liep de bus snel vol. Ook de Vlamingen lieten
zich niet onbetuigd.
Druk met de voorbereidingen
in juni/juli 2012 in Normandië,...
Eind juni begin juli 2012 gingen we voorwerk doen in Normandië.
Er werden afspraken gemaakt bij musea, zodat die zich konden voorbereiden op een invasie uit de lage landen, er werden folders
verzameld voor de reizigers, en we keken of we een verrassing konden inbouwen met hulp van de medewerkers van
Merville Batterie. Gelukkig hadden we een doel tijdens deze 'vakantie', want het was veertien dagen regen,
en konden ons daarom geheel op deze nobele taak storten.
Uiteindelijk hadden we 47 personen, inclusief chauffeur en gids, en gingen op
zondag 30 september 2012 in alle vroegte op Normandië aan.
Onderweg naar Normandië werd de film 'The Longest Day' (de Langste Dag) in de bus vertoond. We waren
ruim op tijd in Caen, en het was prachtig weer, zodat Dirk besloot om de 'meute' even een uur in Caen los te laten.
Na de incheck in Hotel Otelinn in Caen, gingen we aan het diner en vervolgens naar de kamer.
De gids krijgt van Dirk te horen dat
zijn touringcar niet overal kan komen,...
Maandag 1 oktober.
Om half tien in de ochtend vertrok de bus bij het hotel, en Dirk draaide het gevaarte richting Benouville,
de plek waar de beroemde Pegasus Bridge staat. Onderweg gaf ik enige uitleg over het hoe en waarom Operation
Overlord juist op deze plek van start ging, hoe de Duitsers tot op het laatst niet konden geloven dat de
landingen niet bij Calais waren, etc. Bij de brug deelde ik de groep in tweeën, één deel in het museum, het
andere deel met mij naar de brug. Terwijl één deel dus de originele brug in het museum bewonderde, probeerde
ik de gehele operatie bij de huidige brug uit de doeken te doen. 'Probeerde', want de brugwachter besloot op
dat moment de brug omhoog te laten draaien, dus deze groep zwermde al snel naar de brug om dit fenomeen te
aanschouwen. Hierdoor ging een deel van het ingestudeerde verhaal verloren. Gelukkig kon ik de tweede groep
wel het gehele indringende verhaal vertellen. En er was grote hilariteit op het parkeerterrein bij een Duitse touringcar.
Deze vervoerde een grote groep Duitse militairen, en om de mens te laven, tevens honderden liters bier en grote
aantallen blikken met braadworsten!
De Duitsers namen het er 'toen' goed van,
en nu nog steeds,... bier en bradwurst!
En hieronder, hoe die 'arme Nederlanders' hun lunch moesten nuttigden,...
(Beide foto's; via René van Saaze)
Vervolgens naar Ranville, het hoofdkwartier van generaal 'Windy' Gale, en het graf van Lt. Den Brothers, de
eerste gesneuvelde officier in Normandië op 6 juni 1944. Na deze korte stop voor de lunch naar
Franceville-au-Plage. Met de buiken weer vol, vervolgens naar Merville, om de grote batterij aldaar te
bezoeken. Ik maakte de mensen al attent op een eventuele verrassing, maar vertelde nog niet wat, want
het was tot op het laatste moment onzeker of het kon doorgaan. Maar, de dame achter de kassa kon mij
geruststellen, de verrassing, het van binnen bezoeken van de C-47 Dakota op het terrein was geregeld.
De verrassing compleet,...
de C-47 Dakota kan bezocht worden!
In de Dakota gaf ik enige uitleg over de procedures, het aanvliegen van de Dakota's over met name de
Cotentin, over 'stand up, hook up', en de werking van het rode en groene licht. Dit moest ook in
kleine groepjes, dus anderen bezochten onderwijl de 'geluid en lichtshow' in de eerste kazemat, of
gingen over het terrein. Na het bezoek aan de Dakota, sprak ik kleine groepjes toe, en met de kaarten
en foto's trachtte ik uit te leggen wat hier gebeurd was, hoe slechts een strijdmacht van 150 man onder
leiding van Major Terence Otway hier bewerkstelligd had.
Om de dag rustig af te sluiten, werd na het bezoek aan Merville de tocht voorgezet naar Honfleur.
Onderweg vertelde ik het één en ander over de Bocage, en de hachelijke strijd daarin. In Honfleur mochten
de reizigers het oude stadje bezichtigen, om na een anderhalf uur weer naar het hotel te gaan.
Dinsdag 2 oktober.
Vandaag vertrokken we om 09.00 uur. Eerste stop was de Grand Bunker in Ouistreham. Helaas was het
hek gesloten, maar ik kon toch het één en ander vertellen over de voertuigen achter het hek, en over
de LCM welke in Saving Private Ryan was gebruikt. Onderwijl werd de enorme observatie en vuurgeleidingsbunker van
alle kanten gefotografeerd. Rustig rijdende langs de boulevard en kust, onderwijl kakelend ik over
kazematten, bunkers en monumenten, gingen we op Courseulles-sur-Mer aan. Hier, bij het Juno Beach Center,
maakten we na de koffie een wandeling door de duinen. Langs de 'Cosy-pillbox', waar ik uitleg gaf over
het veronderstelde verhaal dat op de borden staat aangegeven, welke ik ontkrachte aan de hand van foto's.
Getuigen vertellen soms andere verhalen dan fotobewijzen,... Verder door het duin naar het enorme kruis van
Lotharingen en iets verder naar de Churchill AVRE tank.
De Churchill AVRE van Gray-sur-Mer
(Foto; René van Saaze)
Via Ver-sur-Mer, waarbij onderweg het verhaal van Stanely Hollis de revue passeerde, naar Arromanches.
Nabij het 360 Theater werd de bus geparkeerd. De meeste mensen waren wel geïnteresseerd in deze
filmvoorstelling. Een paar bleven achter om van het uitzicht te genieten. Toen de groep terug was,
werd de opbouw en de werking van de Mulberry haven uitgelegd. Tevens werd stilgestaan waarom de haven
van de Amerikanen bij Omaha Beach door de storm werd vernield, en die bij Arromanches niet, dit was dankzij
de verankering ontwikkeld door Allan Beckett welke de Amerikanen minder belangrijk vonden en niet aanbrachten.
In Arromanches was
er ruimte om te gaan lunchen en eventueel op eigen gelegenheid het stadje te bezoeken of het museum aan te doen.
Na de middag werd een bezoek gebracht aan de Batterij van Longues-sur-Mer.
Na uitleg bij de M 262 vuurgeleidingsbunker en het bezoek in deze bunker, waarbij twee meegebrachte
zaklampjes grote diensten bewezen, geen gestruikel of hoofden stoten, trokken sommigen door het veld
naar de achterliggende kazematten met daarin de 155 mm kanonnen.
Uitleg bij de kazematten
van Batterie d'Longues-sur-Mer
Bij de kazematten uitleg over het
hoe en waarom er één uit elkaar gespat is, waarom de deflectie trapsgewijs is (tegen het binnenschuiven
van binnenkomende granaten), etc. Laatste stop van de dag was Bayeux. Hier kon men kiezen uit een
bezoek aan Bayeux zelf, met de kathedraal en de beroemde 'Tappiserie', of met de gids mee naar de Britse
begraafplaats en het museum. Met een groepje van zo'n 15 personen trokken we over het museum terrein en
gaf ik uitleg over de tanks rond het museum, de vlammenwerpertank Churchill Crocodile, de M10 en de
Sherman tank. Op de begraafplaats bezochten we de enige VC medaille ontvanger die hier begraven ligt,
Corporal Sidney Bates. De meesten gingen vervolgens het museum in, en een enkele besloot toch ook nog
naar de binnenstad van Bayeux te gaan. Het museum is niet naar ieders smaak, maar in mijn ogen één
van de betere musea op het gebied aangaande de strijd in Normandië. Duidelijke uitleg, niet een overdaad
aan spullen en een fraaie uitstalling van voertuigen, waaronder een Bulldozer en een Sexton 25 pounder.
Rond 18.00 uur gingen we weer op Caen aan. Dirk wilde graag over een andere route dan de snelweg. Met
de kaart op schoot reden we vervolgens over Creully (hoofdkwartier Montgomery) naar het kleine kasteel
Fontaine-Henry, voor een korte fotostop. En zo kwam deze dag met een leuke slotverrassing tot een zeer geslaagd einde.
Woensdag 3 oktober.
Mont-St-Michel,... blijven lachen in de regen,...
Deze dag even uit de oorlog, en naar de toeristische trekpleister Mont-St. Michel. Een dag met regen en
donkere luchten. De bus kon niet meer, zoals vroeger, onder aan de berg geparkeerd, maar de mensen moesten
nu een half uur lopen om bij een busje te komen dat hun naar het ‘eiland’ brachten. Dirk, de chauffeur, was woedend en ‘beloofde’ hier nooit meer terug te komen als het parkeren niet weer naar de oude manier werd teruggebracht (in ieder geval dichter op de ‘Mont’). Op de terugweg naar Caen
kregen Philip en zijn vrouw een sms dat ze een kleindochter erbij hadden! De kersverse Oma werd al snel
tot 'Omaha' omgedoopt.
Donderdag 4 oktober.
Vandaag ging de zwarte map mee (de vorige dagen werd
gebruik gemaakt van een rode map), want we gingen naar Omaha
Beach. Om de mensen een beetje wakker te schudden op het
vroege uur van vertrek, ging de speelfilm 'Saving Private Ryan' in de DVD
speler van de bus. Het werd akelig stil in de bus toen de
afschrikwekkende beelden uit het scherm sprongen. Na een dikke
twintig minuten stopte ik de film, de schokkende landingscène
was voorbij. Ik gaf een korte introductie naar onze eerste
stop, Wn 61, Fox Green, onderaan Colleville-sur-Mer.
Gebruikmakende van de geluidinstallatie die Dirk mee had, was
de uitleg aan het strand voor een ieder duidelijk te volgen.
Uitleg ter
hoogte van Fox Green, Omaha Beach
(Foto:
René van Saaze)
Na de uitleg bij Wn 61 vertrokken veel van de groep per voet richting Wn 62 en de American
Cemetery. Voor de zekerheid had een ieder het paspoort mee,
aangezien de Amerikanen nog wel eens paranoïde willen zijn. De
rest van het gezelschap steeg weer in de bus, en liet zich
naar boven rijden, naar het parkeerterrein van de American
Cemetery.
Op de Amerikaanse begraafplaats volgde een klein groepje
mij, om de graven te bezoeken van Medal of Honor ontvangers,
General Rooseveld, en T/S Frank D. Peregory. Tijdgebrek hield
ons tegen om ook het graf van 1st Lt. Jimmie Monteith te
bezoeken. Voor velen was een pracht van een bijkomstigheid het
over scheren van enkele A-10 Thunderbolt II's
tankbusters. Een ieder was erg onder de indruk van deze plek
van bezinning, zeker omdat het ook direct aan Omaha Beach is
gelegen. Vooral de favoriete Brabander in de groep, Walter, raakte niet uitgesproken over de 'vliegshow', omdat de A-10 zijn favoriete vliegtuig was. Hij geloofde voor een kort moment dat ik het persooonlijk geregeld had met een 'luchtmachtbasis in de buurt',...
De American
Cemetery,... Walter kijkt de A-10 Thunderbolt II's na!
(Foto: René
van Saaze)
Via St.-Laurent-sur-Mer, gingen we langs het plaatselijke Omaha museum. Tijdgebrek
hield ons ook hier tegen om dit te bezoeken. Wel werd een korte stop gemaakt bij het grote monument en het er achter
liggende opvallende 'schepen' monument 'Les Braves'. Langs de
boulevard richting Vierville-sur-Mer legde ik het één en ander uit over Operation
Aquatint, een commando actie uit 1942 (onderwijl ook de eerste
Amerikaanse begraafplaats aanwijzende).
Bij Vierville-sur-Mer iedereen weer de bus uit. Weer veel uitleg over de soldaten van
de 29th Infantry Division werden afgeslacht, hoe een Ranger
bataljon hier de steile wand beklom om het 'versterkte huis'
in te nemen, over de 'sper-ballonen', de Mulberry haven die
hier lag, hoe de betonnen muur tussen de klif en de kazemat
werd geslecht, etc. Toen de bus uit
Vierville-sur-Mer vertrok vroeg ik aan de passagiers om eens om de tijd op te nemen
hoelang we er over zouden doen om Point du Hoc te
bereiken,... bijna 10 minuten niemandsland. Een enorm gat dat
overbrugd moest worden om na D-Day versterkingen aan te voeren
naar de 225 belegerde Rangers op de klif van Pointe du Hoc.
Verschillende mensen hadden mij al vanaf dag één gevraagd
wanneer we nu naar die hoge klif gingen waar die soldaten
tegen op klommen,... Nou, dat ging deze middag gebeuren.
De groepsfoto
bij Grandcamp-Maisy
(Foto: Pieter
Jutte met het toestel van Maurits Tesser)
Maar eerst voor de lunch in Grandcamp-Maisy. Na de lunch was
de eerste stop bij het grote chromen monument in het parkje
dat herinnerd aan T/S Frank Peregory, waar de groepsfoto werd geschoten. Vervolgens een paar
kilometer weer terug naar Pointe du Hoc. Iedereen was onder de
indruk van de enorme gaten die de bommen hadden achtergelaten
in het landschap. Het uiteen gespatte beton, het verwrongen
staal, de staaldraden van de betonbewapening die in verwarring
naar de hemel graaide,... het maakt de mens stil. Het was hier hel op aarde geweest,...
Laatste stop van de dag was de Duitse begraafplaats bij La
Cambe. Het zou slechts een korte stop worden, maar we waren
goed in de tijd, dus was er ruimte om het graf van Michael Wittmann te
bezoeken waar ik een korte lezing gaf over deze
Duitse tanker. Het was prachtig weer, dus Dirk wilde graag
weer een mooie route terug. Dat kon, en zo reden we over
Balleroy en Tilly-sur-Seulles op ons Hotel aan.
Vrijdag 5 oktober.
De laatste dag van de rondreis door Normandië. Het vertrek
was wederom om 09.00 uur. Deze ochtend ging het 2de deel
van 'Band of Brothers' in de DVD speler. Deze aflevering,
'Day of Days', gaf goed weer hoe de para's die nacht sprongen
en de eerste gevechten aangingen met de Duitsers. Met het
binnenrijden van Carentan was de aflevering precies afgelopen.
Geen stop in Carentan maar wel in Angoville-au-Plain. In het kleine kerkje
waar twee 'medics', Wright en Moore, hun werk hadden verricht.
Het kerkje
van Angoville-au-Plain
(Foto: René van Saaze)
Via Ste-Marie-du-Mont ging het over Exit-2 richting Utah
Beach Museum. Bij het standbeeld van Dick Winters werd even snel
een fotostop gemaakt. Het was jammer van het weer deze dag,
harde wind en af en toe een vies regentje.
Bij het Utah Beach Museum werd een kop koffie genuttigd en
vervolgens het museum bezocht. Bij de B-26 Marauder probeerde ik zoveel mogelijk
uitleg te geven (dit mede vanwege dat er later een vraag over
gesteld zou worden in een quiz). De aanhoudende regen hield in dat
ik geen uitleg op Utah Beach kon geven. Ook een stop bij het Leclerc monument
viel door het slechte weer in het water. Door de landerijen
loodste ik Dirk naar de kazematten van 'Batterie d'Crisbecq' voor een fotostop.
met een flauw zonnetje op naar de
batterij van Azeville. Hier hadden we een afspraak lopen voor
een bezoek aan de tunnels die de kazematten verbinden.
Buiten gekomen keek men de ogen uit hoe een granaat van het
slagschip Nevada een granaat door een complete kazemat had
geschoten zonder te zijn ontploft.
Vervolgens was het op Ste-Mère-Eglise aan. Hieraan gekomen
reden we eerst even door, naar de brug over de Merderet. De
regen was onderhand nagenoeg gepasseerd. Maar de dreigende
lucht bleek bij Iron Mike, het monument aan de Merderet rivier
voor de 82nd Airborne Division een extra dimensie te geven.
Ook het feit dat de landerijen, net als op 6 juni 1944, onder
water stonden droeg bij aan de dramatiek.
Bij de brug
over de Merderet rivier,...
Laatste stop van onze rondtour was in Ste-Mère-Eglise. Ook
zo'n plek wat tot de verbeelding sprak van menige reisgenoot,...
"wanneer zien we de kerk waar 'die parachutist' aan hangt?" Op
het grote plein zwermde men uit. De ene ging naar het Airborne
Museum, de andere de kerk in, en anderen zochten naar
souvenirs of een kroegje ter afsluiting van een lange, maar
geslaagde rondreis.
Natuurlijk
moest de meest gefotografeerde parachutist op de
foto,...
(de pop die John Steel uitbeeld aan de kerktoren
van St-Mère-Eglise)
(Foto: René
van Saaze)
Die avond hadden we een laatste diner in het hotel. Onze geliefde Brabander Walter vertelde dat hij een fantastische week had gehad, voor het eerst alleen op reis zonder zijn familie of zijn hondje, "mijn kop zit zo vol van indrukken, dat ik er een dikke hoofdpijn van heb,..." Tijdens twee speeches, door Gérard en Philip werd de chauffeur Dirk, de hostess Ingrid en de Gids toegesproken en bedankt. Gérard had een origineel cadeautje, enkele fragmentje leisteen van het dak van de kerk van Ste-Mère-Eglise. Philip gaf mij een fraaie mok en een doos chocolaatjes! Een leuke attentie was een ansichtkaart met de handtekeningen van de reizigers!
De
gesigneerde kaart,...
Zaterdag 6 oktober.
Deze dag stond geheel in het teken van de terugreis. Om de
mensen wat af te leiden van de lange zit, had ik een quiz in
elkaar gezet. Er waren 32 meerkeuze vragen te beantwoorden.
Verschillende mensen in de bus dachten tot dat moment dat ik
ze voor de gek had gehouden, als ik hen erop wees dat, na een
bepaalde uitleg, dat daar geen, of wel, een vraag over zou
worden gesteld in de quiz.
Voor: De
'kantinedienst' (cadi), Ingrid en 'gezagvoerder' kapitein Dirk
Achter: 'Verbindingsofficier' Pieter en zijn assistente
Corry
(Foto:
Maurits Tesser)
Na de koffiestop waren de quiz-formulieren nagekeken.
Opvallend was dat, op één na, iedereen de eerste vraag fout
had (wat was de codenaam voor de Pegagus Bridge voor de
eenheid van John Howard: 'Ham', 'Jam' of 'Spam'?... het goede
antwoord was 'Ham'). Maar over het algemeen had men goed
geluisterd, en waren er gemiddeld zo'n 15 fout van de 32
vragen. Na het uitreiken van verschillende prijzen was het
tijd om de eerste prijs bekend te maken,... Het bleek René van
Saaze te zijn. met 'slechts' 7 fout! Nogmaals van harte
gefeliciteerd!
Hierna was het tijd van mijn kant om iedereen te bedanken voor de inschrijving,
de aandacht en vooral de gezelligheid. Ook Ingrid, de motor achter Ideetours®, en Dirk
kregen de nodige veren, want hun inzet was tomeloos geweest.
Als laatste moest natuurlijk Corry een bedankje hebben, want
zonder haar bereidwillendheid om altijd maar naar 'dat'
Normandië te gaan, had ik nooit die kennis kunnen opdoen, en
kunnen verspreiden via www.strijdbewijs.nl, en wat nu zelfs
resulteerde in deze rondreis.
Walter van Wanrooy
'onze' leukste Brabander,...
was hij nu supporter van,...PSV, of
van Ajax,...??
(Foto: René
van Saaze)
Onderweg werd nog een paar malen gestopt om reizigers uit
België en ten zuiden van Utrecht weer los te laten. De laatste
grote stop was in Haarzuilens voor een diner.
Na dit laatste 'wapenfeit' was het
terug naar Andijk waar we rond de klok van 21.00 uur weer
aankwamen.
Ik kan alleen maar zeggen,... beste mensen, bedankt dat
jullie mij deze kans hebben geboden om met jullie die plek te
bezoeken, Normandië, waar de bevrijding van het westen van
Europa in 1944 begon. En zoals ik toen mijn 'speech' ook
afsloot,... 'respecteer de vrijheid!'
De kaart van Walter,...
(Tot onze afschuw moesten wij in 2013 vernemen dat
Walter overleden was aan een hersentumor)
Er kwamen in de dagen en weken erna verschillende reacties van de reizigers via de mail, al dan niet voorzien van de genomen foto's. Er was zelfs een echte ansichtkaart van Walter van Wanrooy!
halverwege 2013 kwam er een bericht van de zoon van Walter van Wanrooy,... Walter had een hersentumor en het zag er zeer slecht uit. Ondanks al de ellende sprak Walter nog dagelijks over zijn reis naar Normandië. Een paar dagen na de onheilstijding, kwam er het bericht dat Walter overleden was. De hoofdpijn waar hij al over klaagde tijdens onze reis is waarschijnlijk al een voorbode geweest van de sluimerende ziekte. We waren uiteraard zeer geschokt, maar we stelden ons gerust dat gelukkig Walter de trip waar hij zo vol van was heeft kunnen maken zonder te weten dat er een tijdbom in zijn hoofd zat.
Klik op de gesigneerde kaart
om terug te keren naar
de homepage van strijdbewijs.nl,...
Of volg ons op drie rondtrips in Normandië,...
|
