- Douglas Bader -
De 'Leg-less Pilot'

Douglas R.S. Bader

In Londen kwam op 21 januari 1910 Douglas Robert Steuart Bader ter wereld. Kort na de geboorte werd Douglas ondergebracht bij familie op het eiland Man, want zijn ouders vertrokken voor enkele jaren naar India. Als Douglas twee jaar is gaat hij ook naar India waar hij een jaar verblijft, als het gezin weer terug gaat naar Engeland. Terwijl Douglas op een kostschool zit, is zijn vader in Frankrijk, de Eerste Wereldoorlog is in volle gang. Douglas zijn vader raakt in 1917 gewond door granaatscherven en zal Frankrijk niet meer verlaten, waar hij in 1922 sterft. In 1913 gaat Douglas op vakantie naar tant Hazel Burge. Zijn oom, Cyril, werkt bij de Royal Air Airforce, welke ontstaan was uit de samenvoeging van de Royal Naval Air Service (RNAS) en de Royal Flying Corps, en verder zou gaan vanaf 1 april 1918 als de RAF. Oom Cyril is gestationeerd op Cranwell en hier zit de 13 jarige Douglas voor het eerst in een vliegtuig, een Avro 504.

Begin 1931, Douglas Bader, Fl.Lt. Harry Day en Fl.Off. Geoffrey Stephenson van
No.23 Sqn. aerobatic team. De drie mannen zouden elkaar later in de
Tweede Wereldoorlog in krijgsgevangenschap weer tegenkomen.
Day en Bader ontmoetten elkaar weer in Stalag Luft III,
Stephenson begroette Bader in Colditz

In contact geweest met de facinerende wereld van het vliegen, besluit Bader piloot te worden en begint in september op RAF Cranwell aan zijn opleiding. Douglas is een snelle leerling, een goed piloot, maar doet ook af en toe onverschrokken aan stuntvliegen. Hij wordt onderdeel van het No.23 Squadron aerobatic team. Op 14 december 1931 laat de jonge piloot zich overhalen wat 'aerobatics' te ondernemen boven het vliegveld van Woodley Aerodrome, Reading. Op te lage hoogte maakte Douglas in een Bristol Bulldog een rol waarbij een vleugeltip de grond raakte. Bij de crash die volgde raakt hij zo zwaar gewond dat beide benen geamputeerd moesten worden. Bader ging de strijd aan om weer alles te kunnen doen wat hij voor het ongeluk ook kon. Binnen zes maanden kon Bader weer lopen met zijn kunstbenen. Hij ontdekte dat weer zeer veel mogelijk was, behalve rugby. Om toch wat aan sport te doen ging hij daarop golf spelen en wedstrijd zwemmen. En Bader wilde ook weer vliegen, maar hiervoor werd hij afgekeurd en moest Bader in 1933 de RAF verlaten.

Het ongeluk waarbij Bader zijn benen verloor geïllustreerd door Ian Kennedy

Maar met de oorlog onvermijdelijk, meldde Bader zich weer bij de RAF en werd aangenomen. Na een opfris opleiding kwam Bader bij No.19 Squadron op Duxford terecht en vloog hier voor het eerst met de Spitfire onder andere konvooi patrouilles. Zijn eerste actie zag Bader bij het No.222 Squadron op 1 juni 1940 over Duinkerken. Zijn eerste overwinning op een Messerschmitt Bf 109 was op deze dag, en er werd een beschadigde Bf 110 op zijn conto geschreven. Met de promotie tot Squadron Leader werd Bader geplaatst bij RAF No.242 (Canadian) Squadron dat met de Hawker Hurricane vloog. Dit squadron was zwaar gehavend uit Frankrijk teruggekeerd en het moraal was laag. Onder Bader werd het squadron weer een gevechtseenheid, en op 30 augustus 1940 wist het No.242 squadron met hun Hurricanes 10 vijandelijke vliegtuigen neer te schieten, waaronder twee door Bader.

Douglas Bader, op de rand van de cockpit van zijn Hurricane

Op 9 september, na het neerschieten van een Dornier Do 17, opende Bader het vuur op een Heinkel He 111 om te ontdekken dat zijn munitie op was. Vol van overgave zette hij de aanval door en besloot het toestel te rammen. Zijn propeller sloeg een deel uit de bommenwerper zijn staart, waarop Bader zich opeens realiseerde met wat voor gevaarlijke stunt hij bezig was, weer bij zinnen brak hij de aanval af. De He 111 zette zijn vlucht zwaar gehavende verder. Op 14 december ontving Bader de Distinguished Service Order (DSO). De score aan vijandelijke vliegtuigen liep gestaag op, en op 24 september werd Bader gepromoveerd tot Flight Lieutenant.

Air Vice-Marshals Trafford Leigh-Mallory, Keith Park, Air Chief Marshal Sir Hugh Dowding

In deze periode gaf Bader steun aan zijn vriend Air Vice-Marshal Trafford Leigh-Mallory (van 12 Group) om tot de ‘Big Wing’ praktijk over te gaan. Dit botste enorm met de tactiek van Air Vice-Marshal Keith Park (11 Group) en Air Chief Marshal Sir Hugh Dowding. Was Park van de gedachte dat bij het naderen van vijandelijke vliegtuigen zo snel mogelijk de lucht in te gaan en de aanval te openen, Leigh-Mallory was van mening dat het verzamelen van minimaal vijf squadrons en deze als een grote zwerm op de Duitse vliegtuigen te laten storten veel meer effect zou hebben. Bij het 242 Squadron werden het 19- en 310 Squadron toegevoegd. Met deze drie squadrons voerde Bader het plan uit en vloog regelmatig aan het hoofd van deze ‘Big Wing’ maar het duurde lang voor de 'Wing' geheel gevormd was, en het dreigde te mislukken. Park had grote kritiek, dat het veel te lang duurde eer Bader zijn ‘Big Wing’ bijeen kwam, en geen steun kon geven aan de squadrons van 11 Group die op dat moment hulp nodig hadden van 12 Group. Leigh-Mallory bestreed dit door op de claims te wijzen van de overwinningen die aan hem werden gerapporteerd (welke waren overdreven). Maar toen ook het 320- en 601 werden toegevoegd, waardoor de Duxford-Wing ontstond, werd de 'Big-Wing' steeds succesvoller. Op 15 september 1940 was Bader met zijn squadrons op tijd om 11 Group bij te staan toen de Duitsers Londen aanvielen. Aan het einde van de 'Slag om Engeland' had de Duxford-Wing 152 Duitse toestellen als vernietigd geclaimd. Maar de gehele zaak was tegen die tijd al geëscaleerd. De zaak was zo hoog opgelopen dat Park van zijn taak werd ontheven en Leigh-Mallory op zijn positie werd gezet. Ook Dowding moest over de affaire het veld uiteindelijk ruimen.

Bader (centraal) met enkele van zijn piloten van 242 Squadron op Duxford

RAF aas Johnnie Johnson zag de ‘Big Wing’ ook niet echt als ideaal, niet alleen was het veel te omslachtig om zestig tot zeventig jagers bijeen te krijgen, welke dan ook nog eens van ver af te zien waren, zo'n grote zwerm, dus ook een makkelijkere prooi voor de hoogvliegende Duitse Bf 109’s. Ook Galland en andere Duitse jachtvliegers klaagden over de tactiek van Park dat het vaak van die kleine groepjes waren en dat Park op deze manier zijn luchtvloot te sparen.

Deze drie piloten van 242 Sqn. behaalden samen 30 overwinningen
toen deze foto werd genomen, vlnr. P/O W. L. McKnight DFC,
Squadron Leader D. R. S. Bader DFC, en Fl/Lt G. E. Ball DFC

Op 12 december 1940 ontving Bader het Distinguished Flying Cross (DFC) voor zijn inzet tijdens de Battle of Britain. Zijn squadron, No.242 had in die periode 62 vijandelijke toestellen vernietigd. Op 19 maart 1941 werd Bader gepromoveerd tot één van de eerste ‘Wing Leaders’ en gestationeerd op RAF Tangmere bij het No.145, 610 en het 616 Squadron. Als Wing Leader droeg Bader zijn initialen (D-B) op zijn Spitfire, en werd zijn radio-roepnaam ‘Dogsbody’. Toen Bader commandant was van de 'Tangmere-Wing' introduceerde hij de zogenaamde 'finger-four' formatie voor een betere dekking van elkaar. Tot die tijd vlogen de formaties in groepjes van drie toestellen. De Wing wordt door Bader omschreven als; 'The Bee Line Service, prompt and regular service, return tickets only,...', en de Duitsers aan de overkant van het kanaal begonnen 'Baders Bus' te vrezen.

Spitfire Mk VA, W3185 (D-B), 'Lord Lloyd I'

Tussen 24 maart en 9 augustus 1941 vloog Bader 62 missies over Frankrijk. Op 9 augustus 1941 was zijn laatste vlucht in de oorlog. Hij vloog deze dag in Spitfire Mk VA, W3185 (D-B) ergens in de buurt van Abbeville en Wissant. Tijdens een aanval op 12 Bf 109’s, verloor Bader zijn sectie van vier toestellen uit het oog en vloog alleen. Toen hij enkele Bf 109’s zag, besloot hij de aanval weer te openen. Hij wist één toestel aan te schieten, maar zag toen de andere twee van links op zich af komen. Even later was er een enorme klap, en was Bader het slachtoffer van een botsing in de lucht, waarbij het complete kielvlak van zijn Spitfire werd gerukt (hier is enige controverse over, want de oorzaak is nooit 100% zeker geweest, ook de claim ‘eigen vuur’, door een piloot van No. 616 Squadron zou de oorzaak geweest kunnen zijn).

Bader klimt uit zijn Spitfire Mk VA, W3185 (D-B)

Bader was overtuigd dat zijn staart door een botsing eraf was geslagen, maar er zijn enkele feiten die anders aantonen. Ondanks onderzoek, zelfs door Adolf Galland, kon niet worden bewezen dat er een Duitse piloot een claim had gemaakt de Spitfire van Bader te hebben geraakt, of dat er een Bf 109 schade had opgelopen daardoor en wellicht ook was neergestort. Twee Luftwaffe vliegers, Feldwebel Max Meyer van II./JG 26 en Leutnant Wolfgang Kosse van 5./JG 26,claimden wel een overwinning rond dezelfde tijd dat Bader werd neergehaald waarbij Meyer had laten opteken dat ‘de piloot met succes het toestel had verlaten’. Kosse zijn claim werd later bijgeschreven aan de overwinning op Sergeant Haydon van No. 452 Squadron.
In 2003 verscheen het boek ‘Bader’s Last Flight’ van Andy Saunders waarin duidelijk zou worden dat Bader per ongeluk door Flight Lieutenant ‘Buck’ Casson van No. 616 Squadron was aangeschoten. ‘Buck’ Casson claimde op dezelfde dag dat Bader werd neergeschoten, dat hij de staart van een Bf 109 eraf had geschoten en had gezien dat de piloot met grote moeite uit het toestel wist te komen. Korte tijd later werd Casson zelf neergeschoten, maar wist ook het toestel heelhuids te verlaten en werd ook krijgsgevangen genomen. Met het bekend worden van het incident en de vragen die het opriep, besloot Casson op 28 mei 1945 een brief te schrijven aan Douglas Bader. Hierin beschrijft Casson dat hij waarschijnlijk de Spitfire van Bader voor een Bf 109 had aangezien, mede vanwege de positie waarin Bader op dat moment achter een Duitse formatie vloog. De brief kwam in het publieke domein, maar bij inspectie bleek deze bewuste passage verdwenen, maar deze is wel bewaard gebleven in het origineel dat de Casson familie bezit. Andy Saunders geeft aan dat het geen absoluut bewijs is, maar wellicht een indicatie kan geven waar te zoeken naar het Spitfire wrak van Bader.

Hoe het ook zij, Bader had grote moeite uit zijn toestel te komen, want één van zijn kunstbenen was achter het voetenstuur vast komen te zitten. Bader ontsnapte uiteindelijke uit zijn cockpit met achterlating van één van zijn ‘benen’. Op dat moment had Bader 20 overwinningen op zijn naam, plus vier gedeelde. Zes waarschijnlijk vernietigde vijandelijke toestellen, plus één daarvan gedeeld. Ook zou Bader 11 beschadigde toestellen op zijn naam hebben. (bron Dr. Alfred Price, Spitfire Mark V Aces, 1941-45).

Kunstenaar Piotr Forkasiewicz haalt veel inspiratie uit Bader zijn incident

Bader kwam aan zijn parachute terecht achter een boerderij welke toen als Ferme Florent May bekend stond. Met één been kon hij alleen maar wachten tot er hulp zou komen. Deze kwam even later toen twee Luftwaffe onderofficieren op een motor met zijspan aankwamen. Deze schrokken dat de piloot maar één been had, maar Bader gaf aan dat beide benen ‘vals’ waren. De Duitsers namen contact op met St Omer’s vliegveld en brachten de boodschap over dat in hun bezit was de Britse aas Douglas Bader. Adolf Galland persoonlijk gaf opdracht Bader direct naar het hospitaal te brengen. Het kunstbeen was onderhand ook gevonden door een boer en overhandigd aan de Duitsers. Een Lufwaffe officier kwam naar het naar het hospitaal, en salueerde voor Bader met de woorden; ‘Her Ving Kommander, vie haf found your leg’. Hierop kwam een soldaat binnen die in de houding sprong en het bemodderde been overhandigde. Bader was er blij mee, maar het was erg beschadigd.

Het verloren been van Bader wordt bewondert door Duitse officieren

Toen Bader voldoende hersteld was van zijn crash, nodigde Oberstleutnant Galland Bader uit op zijn hoofdkwartier, het kasteel La Colombier, bij het vliegveld Audembert. Na een gezellig samenzijn met de Luftwaffe azen, kreeg Bader een rondleiding op het vliegveld, waarbij hij ook plaats mocht nemen in een Bf 109. Ondanks het vriendelijke verzoek van Bader om een klein rondje met de Bf 109 te mogen vliegen, besloot Galland toch maar niet dit toe te staan. Na afloop werd Bader weer terug gebracht naar het hospitaal.

De kist met het reservebeen is 'bezorgd'

Het beschadigde been was zo goed en kwaad als het nog mogelijk was gerepareerd door de Duitsers, maar het piepte en kraakte als een oordeel. Bader verzocht aan Galland om een reservebeen te laten overvliegen door de RAF, tevens wilde hij een nieuw uniform, en vooral een nieuwe pijp en tabak. Galland plaatste het verzoek bij Göring die direct in was voor dit idee (mooi stukje propaganda). Major Rumpel nam het op zich om de planning op gang te brengen om in ieder geval Baders rechterbeen over te krijgen. Terwijl dit ondernomen werd, sprak Bader over ontsnappen met zijn kamergenoten in het hospitaal, de Amerikaan Bill Hall, een Pool en ene Willy uit Londen, allen Spitfire piloten. Hier kwam een Duitse soldaat even later mededelen dat Bader naar Duitsland zou gaan voor zijn gevangenschap. De dag dat hij terugkeerde in het hospitaal na het bezoek aan Galland, was een nieuwe patiënt binnengebracht, de Nieuw-Zeelandse piloot Bill Russell bij wie een arm was geamputeerd. Onderwijl had Willy aan een verpleegster al uitgelegd wie Bader was en dat deze hulp nodig had bij zijn ontsnapping. Zodra de gelegenheid zich voordeed, liet Bader zich aan geknoopte lakens uit het raam zakken, waarbij het bed van Russell als anker diende waaraan de lakens geknoopt waren.

Eenmaal buiten werd hij opgewacht door een Fransman, de zoon van de verpleegster, die hem naar een onderduikadres bracht. De volgende dag hoorde Bader Duitse laarzen rond het huis, en wist naar buiten te vluchten met hulp van een bewoner. Hij verschool zich in een schuur, maar het was te laat, Bader werd gevonden. De onderduikfamilie, samen met de verpleegster, werd op transport gezet naar Duitsland, maar overleefde de dwangarbeid. De zaak bleek achteraf verraden door een andere verpleegster, welke na de oorlog door de Fransen voor 20 jaar de lik in draaide.

Wing Commander Douglas Bader zijn registratie portret

Op 19 augustus was het zover, op die dag kwam Blenheim, R3843, van No.18 Squadron een houten kist afwerpen bij St Omer met daarin het kunstbeen van Bader. Onderwijl was Bader overgebracht naar Dulag Luft, en Major Rumpel bracht het been persoonlijk over. Bader schopte gelijk herrie in het kamp, door ruzie te maken met een Duitse officier. Bader werd overgeplaatst, voor registratie, naar Oflag XC en vervolgens naar Oflag IVB, bij Warburg. In april 1942 werd Bader weer verplaatst, nu naar Sagan, naar Stalag Luft III. Bader was hier ook een dwarsligger, en hij verbood de andere gevangenen zich te onderhouden met de Duitsers. De kampcommandant, Lindeiner had genoeg van Bader en liet hem overplaatsen naar Lamsdorf, Stalag VIIIB. Hier probeerde Bader samen met Fl.Lt. Johnny Palmer, en drie anderen van identiteit te wisselen zodat ze naar Gleiwitz konden ontsnappen,,... om daar een vliegtuig te stelen! De wisseling werkte, en de vijf waren op pad. Onderwijl bracht, toevalligerwijs, een Duitse Lufwaffe officier een bezoek aan Lamsdorf, en omdat hij Bader ontmoet had in St Omer, wilde hij deze even zien. Direct viel de wisseling van identiteiten op en Gleiwitz werd op de hoogte gebracht, waar de vijf weer werden opgepakt. Men was klaar met Douglas Bader,... de Duitsers besloten tot hun laatste redmiddel, en hem naar Colditz over te brengen. Hier kwam hij aan op 16 augustus 1942.

Colditz,... centraal zit Douglas Bader, met pijp, in de groep,...
(foto genomen voor de kapel, welke in 2014 werd gerestaureerd)

Bader paste goed in Colditz. Hier was iedere officier bezig de Duitsers in de haren te zitten en te kijken of ze konden ontsnappen. Heel anders dan in de andere kampen waar Bader zich vaak alleen vond staan tegenover de Duitsers. De handicap van Bader werd benut om een klein deel van het door gevangenen geoogste koren, in de holle benen van Bader het kasteel binnen te smokkelen. Een plan om Bader te laten ontsnappen werd een paar keer overwogen. Eén idee was om hem ergens tijdens een wandeling te laten oppikken door een Lysander vliegtuig, maar dit werd als te spectaculair gezien. MI9 probeerde een handleiding van een instrumentenpaneel van een Bf 110 Colditz binnen te smokkelen, maar dit werd onderschept door de Duitsers. Het was de bedoeling dat Bader dit zou gebruiken als hij een vliegtuig zou gaan stelen.
Maar Douglas Bader zou niet ontsnappen, hij werd bevrijd door de Amerikanen. Na zijn vrijlating werd hij direct overgevlogen naar Engeland.

Groepsfoto genomen op 16 april 1945, Bader centraal met pijp (natuurlijk)

Op 1 juli 1945 werd Bader aangesteld als tijdelijke Wing Commander, en moest hij op zoek naar een plekje in de RAF. Hij vond een plekje als Fighter Leader's School commanding officer bij de Central Fighter Establishment op RAF Tangmere. Tijdens de Victory Parade op 'VE Day', 15 september 1945, vloog Bader in een Spitfire over Londen. Op zijn Spitfire, de Mk IX, RK917, waren voor deze gelegenheid zijn letters, 'DB', weer aangebracht.

Bader zwaait zijn 'been' de cockpit van Spitfire Mk IX, RK917 binnen
voor zijn vlucht tijdens 'VE Day'

Op 1 december 1945 werd Bader gepromoveerd tot Group Captain. Maar er was een nieuwe generatie binnen de RAF gekomen, en deze nieuwe lichting Squadron Leaders vonden de veteraan niet met zijn tijd mee gegaan. Bader kreeg nog de aanbeveling zich als commandant over de North Weald sector van No. 11 Group RAF beschikbaar te zetten, maar op 21 juli 1946 verliet Bader de RAF. Hij nam een baan bij de Royal Dutch Shell. Bader liep nog even met de gedachte om de politiek in te gaan, maar besloot toch voor de Shell te gaan. Zijn beslissing was niet vanwege geld, maar vanwege loyaliteit naar de Shell toe. De Shell had hem in dienst genomen toen hij als 23 jarige gehandicapte naar werk zocht. Bijkomend voordeel was dat Bader kon blijven vliegen. Met een Percival Proctor en later een Miles Gemini van Shell vloog Bader naar bijeenkomsten. Ook maakte Bader in 1946 een ‘public relation’ trip samen met Lt. General James Doolittle van de USAAF door Europa, Noord-Afrika en Amerika. Bader klom bij de Shell tot Managing Director voor hij met pensioen ging in 1969. In deze periode werd Douglas Bader ook adviseur bij de speelfilm ‘Battle of Britain’. In deze hoedanigheid kwam hij ook zijn oude Duitse kompaan weer tegen, Adolf Galland. Ook kwam Bader weer tijdens het filmen in contact met de nu op leeftijd en aan rolstoel gebonden Air Chief Marshal Lord Hugh Dowding. Downing die door de ‘strategie’ (Big–Wing) bedacht door Bader slachtoffer was geworden en het veld uiteindelijk had moeten ruimen, liet zich nu gewillig door Bader rondduwen,… Had Bader vaak het conflict opgezocht en zakelijk beslist niet de makkelijkste, hield hij wel een toespraak in 1975 bij de begrafenis van Keith Park, ook een slachtoffer van de ‘Big-Wing’ strategie.

'Reach for the Sky', het boek en de film,...

In 1954 was ‘Reach for the Sky - Douglas Bader his life story’ verschenen, geschreven door Paul Brickhill. Brickhill verklaarde later dat het een lastige man was geweest tijdens de interviews. Bader was grofgebekt en ging een discussie niet uit de weg, onderdelen die niet in boek mochten worden geschreven. Ook zijn ideeën over het handhaven van de doodstraf, de Apartheid in Zuid-Afrika en de blanke overheersing in Rhodesië waar Ian Smith de scepter zwaaide kon op zijn steun rekenen. Dit maakte Bader niet populair, en werden dus voor het grote publiek stil gehouden. Ook schreef Bader het voorwoord in Hans-Ulrich Rudel zijn boek ‘Stuka Piloot’. Bader, die op de hoogte was dat Rudel een enthousiaste volger was van de Nazi partij, verklaarde dat hij Rudel zijn aandeel als piloot had beoordeeld, niet zijn politieke achtergrond. Dat Bader geen blad voor de mond nam bleek onder meer tijdens een bezoek aan München als gast van Adolf Galland. Bader liep een zaal binnen waar het vol was van oud Luftwaffe vliegers en kon het niet laten om te commentaar te geven,..; ‘My God, I had no idea we left so many of you bastards alive’.

Kenneth More als Douglas Bader in 'Reach for the Sky

In 1956 kwam de speelfilm ‘Reach for the Sky’ uit, gebaseerd op het gelijknamige boek. Kenneth More speelde Bader met grote overtuiging. Maar, net als in het boek, kwam Bader iets te joviaal over en van het grove taalgebruik was geen spoor te bekennen. Regisseur Lewis Gilbert moest door het gebrek aan Spitfires uit de tijd rond de Slag om Engeland, gebruik maken van latere modellen, de Spitfire Mk XVI. Deze hadden de zogenaamde ‘druppel cockpit’, en dat valt met name op als er ‘gesneden’ wordt naar close-ups waarbij Bader dan plots in een Spitfire zit met de juiste cockpit uit die periode. Ondanks de tekortkomingen was de film de hit in 1956 in Engeland. Bader werd geprofileerd als een aardige, maar doortastend figuur die een voorbeeld stelde aan de wereld door nooit op te geven. Bader zelf was minder te spreken over de film, hij miste veel van zijn vrienden in de film en ook de taal ‘was veel te netjes’. Het publiek zag Bader anders dan hij in werkelijkheid was, hij vertelde wel eens; ‘They still think I’m the dashing chap Kenneth More was.’

Bader geridderd, met naast zich zijn tweede vrouw Joan

Bader zijn eerste vrouw, Thelma, bleek keelkanker te hebben dat ontdekt werd in 1967. De Baders waren fervente rokers, en Thelma stopte met roken, maar Douglas bleef zijn pijp trouw. Op 24 januari 1971 overleed Thelma. Douglas bader zou op 3 januari 1973 hertrouwen met Joan Hipkiss, waarmee hij tot het einde leefde in Marlston, Berkshire. Bader bleef zich inzetten voor de gehandicapte mens en werd daarvoor tot geridderd in juni 1976.

Een ansichtkaart van Bader in bezit van uw schrijver
(Klik op de kaart om deze om te draaien!)

Uw schrijver heeft in zijn bezit een ansichtkaart welke door Douglas Bader aan zijn secretaresse was gestuurd. Bader en zijn echtgenote waren in 1976 in Canada, waar in augustus van dat jaar de Paralympische Zomerspelen in Toronto werden gehouden. Het vermoeden is dat Bader hierbij aanwezig is geweest en vervolgens een rondreis heeft ondernomen door Canada. Bader die zich altijd voor de gehandicapte mens inzette, had zelfs een postzegel gebruikt van een boogschutter in een rolstoel ter herinnering aan de Paralympische Zomerspelen. Hij schrijft:

"Calgary 16/9/76, Splendid time in Winnipeg.
It is high summer here (75°/80°).
Golf, riding, swimming.
Ottawa 21st London 24th. Both well! Douglas"

Drie jaar later, op 4 juni 1979 maakte Bader zijn laatste vlucht in de Beech 95 Travelair die hij van de Shell had ontvangen toen hij met pensioen ging. Zijn logboek toonde aan dat Bader 5,744 uur en 25 minuten in zijn totale vliegeniers carrière had gemaakt,… In maart 1982 werd Bader in het zonnetje gezet in het TV programma ‘This Is Your Life’. Maar zijn leven liep op het einde, zijn hart conditie verslechterde.

Adolf Galland en Douglas Bader, ooit elkaars tegenstander, later vrienden

Op 5 september 1982 sprak Bader tijdens een banket ter ere van Sir Arthur ‘Bomber’ Harris. Op de terugweg naar huis werd Bader getroffen door een fatale hartaanval in de auto, en stierf in Chiswick, west Londen. Eén van de bezoekers tijdens de begrafenis was zijn oude vriend Adolf Galland. Deze was in California toen hij het bericht kreeg, en besloot direct dat hij aanwezig moest zijn in de kerk van St Clement Danes in de Strand. Sir Douglas Bader CBE, DSO & Bar, DFC & Bar, DL, FRAeS werd 72 jaar oud.

Voor meer over Colditz Oflag IVc
KLIK hieronder op de door Douglas Bader
gesigneerde eerstedag enveloppe,...