Messerschmitt Me 262
Schwalbe / Sturmvogel

Jagdverband 44

De Me 262A-1A van Adolf Galland, JV 44

In januari 1945, na het falen van Operatie Bodenplatte, trokken veel Experten de hoogste Luftwaffe baas, Hermann Göring, in twijfel. Op 19 januari werd hun grieven uitgesproken door Oberst Günter Lützow als vertegenwoordiger van de Luftwaffe jagers van het eerste uur. Vooral waren de vliegers slecht te spreken over de manier waarop Galland aan de kant was gezet, en dat Göring zich had laten ringeloren door het bommenwerper commando, om Operatie Bodenplatte op 1 januari 1945 uit te voeren, waarbij tijdens de massale aanval door de Luftwaffe, een groot deel van de Duitse jagers waren vernietigd tijdens aanvallen op verscheidene Geallieerde vliegvelden. Göring was woedend en dreigde zelfs Lützow dood te schieten en Generalleutnant Adolf Galland, General der Jagdflieger, te arresteren (die niet aanwezig was bij de bespreking). Lützow werd verbannen naar Verona, Italië, om daar als leider van de jagers te fungeren.

Links: Generalleutnant Adolf Galland

Omdat Hermann Göring in januari 1945 vond dat de Luftwaffe hem verraden en gefaald had, werd Adolf Galland van zijn positie als General der Jagdflieger ontslagen, want ook Galland had openlijk zijn kritiek gegeven op de operationele leiding en over de verkeerde strategie en tacktiek die het commando van de Luftwaffe voorschreef. Redding kwam uit onverwachte hoe. Hitler hoorde van de strubbelingen aan het 'Hof van Göring', en gaf opdracht om Galland een eigen eenheid te geven, om de slagkracht van de Me 262 gevlogen door elitevliegers, te bewijzen. Het bewijs was natuurlijk allang geleverd, maar het betekende dat de Experten weer als helden in de propaganda konden worden opgediend. Kort daarop begonnen besprekingen voor Galland zijn eigen eenheid in februari. Generalleutnant Adolf Galland kreeg met zijn JV (Jagdverband) 44 zijn eigen elite Me 262 eenheid. Nu Galland weer zou terugkeren naar het operationele vliegen, hoopten zijn superieuren dat hij dan spoedig zou sneuvelen. Van 16 Staffel, JG 54 werd onderhoudpersoneel overgenomen. Oberst Johannes Steinhoff, die net vervangen was als Kommodore van JG 7, werd aangetrokken als Operationeel leider.

Oberst Johannes Steinhoff

Verschillende andere jachtcommandanten die ook op non-actief waren gezet werden opgeroepen om in de eenheid van Galland, Jagdverband 44, plaats te nemen. Hieronder was dus ook 'Mäcki' Steinhoff, een Luftwaffe held van het eerste uur, met op dat moment 170 overwinningen op zijn naam. Steinhoff bleek ook met de Me 262 goed overweg te kunnen, en behaalde nog zeven extra overwinningen met deze jager. Steinhof was al elf maal neergeschoten, en had slechts eenmaal gebruik gemaakt van zijn parachute, want hij vertrouwde deze dingen niet. Tot het op 18 april 1945 helemaal mis ging. Op deze dag kreeg hij een klapband op het vliegveld van München-Riem, waarop zijn Me 262 tegen de grond sloeg en in brand vloog. De wonden die Steinhoff daarbij opliep, zouden zijn uiterlijk voorgoed veranderen. Hij verbleef twee jaar in een ziekenhuis, waar in die tijd zijn oogleden gereconstrueerd werden door een Britse chirurg. Na de oorlog hield Steinhoff zich actief bezig met de heropbouw van de Luftwaffe. Toen de F-104 Starfighter in Duitsland vaak crashte, stelde hij een onderzoek in waaruit bleek dat het niet aan het toestel lag, maar aan de training van de piloten voor en met dit vliegtuig. nadat hij adviseerde de trainingen zwaarder te maken, ging het aantal ongelukken drastisch naar beneden.

Galland zijn JV 44 werd ondergebracht op Brandenburg-Briest, 45 km ten westen van Berlijn. Galland hoopte daar assistentie te krijgen van JG 7, maar dit werd gedwarsboomd door Galland zijn opvolger, General der Jagdflieger, Oberst Gordon Gollob, welke een grote aversie koesterde tegen de flamboyante Galland. Galland had vooral gehoopt dat er vliegers uit JG 7 over zouden stappen naar zijn JV 44. Toen dit werd tegengehouden, moest Galland terugvallen op de in ongenade gevallen piloten, gewonde vliegers ontslagen uit ziekenhuizen, en verse rekruten.

Piloten van JV 44 hebben hun toestellen gecheckt

Maar geleidelijk aan stroomden steeds meer volwaardige piloten binnen, omdat toch de naam Galland aan de eenheid was verbonden. Normaal gesproken zou de eenheid naar de leider van de eenheid worden genoemd, Kommando Galland, maar vanwege zijn ‘recente verleden’, werd hem dit verboden. Hierop koos Galland voor de naam Jagdverband 44 (ingegeven naar het schijnt, het jaar van de ineenstorting van ‘zijn’ Jagdwaffe, de helft van zijn eerste eenheid, Legion Condor 3J./88). Ook stond JV 44 bekend als Der Galland-Zirkus.

Een Fw 190D-9 zoals deze vloog bij JV 44 als bescherming
(Illustratie: Thomas A.Tullis)

Vanwege de trage acceleratie van de Me 262 die er lang over deed om de veel langere startbaan te verlaten, waren de straaljagers eenvoudige prooi voor Geallieerde jagers tijdens de start. Dus bedacht Galland een beveiligingschild, door vijf Fw 190D-9 en D-11 Dora’s toe te voegen aan JV 44. Deze Platzschutzstaffel (vliegveld beveiliging squadron) werd geleid door Leutnant Heinz Sachsenberg. Voor de start, en tijdens de landing) van de Me 262’s hingen twee Dora’s op een hoogte van 500 meter om ze te beschermen tegen Geallieerde jagers. Om de Dora’s herkenbaar te maken voor eigen luchtafweer, waren de vleugels en onderzijde van de toestellen fel rood geschilderd met witte strepen. Stond de Staffel als ’Die Würger-Staffel’ bekend, de bijnaam vanwege de rode Dora’s was Papagei Staffel (Papagaai squadron).

JV 44 opende zijn luchtoverwinningen met het neerschieten van een Sovjet Il-2 Sturmovik jachtbommenwerper, door Oberst Steinhoff. Op 31 maart verplaatste Galland JV 44 naar München-Riem, om de Messerschmitt fabrieken te kunnen beschermen. Ondanks een vernietigend rapport van Gollob, trok Galland zich daar niets van aan, hij liet het gekissebis over aan het ver weg gelegen Berlijn.

De Me 262A-1a (WNr 111745) van Eduard Schallmoser JV 44, op München-Riem

Op 4 april werd de eerste overwinningen behaald op Amerikaans vliegtuig, een P-38 werd geramd, door verkeerde inschatting van de snelheid, door Unteroffizier Eduard Schallmoser. De volgende dag werd de eerste B-17 neergehaald, toen vijf Me 262’s de aanval openden, en Steinhoff de overwinning op eiste. Maar nu JV 44 dicht op de Messerschmitt fabrieken waren gestationeerd, werden ook zijn doelwit voor de Geallieerde aanvallen vanuit de lucht. Tijdens grondaanvallen en bombardementen gingen veel Me 262’s verloren. Maar deze konden vaak weer snel vervangen worden door nieuwe straaljagers. Ook de aanvoer van piloten ging gestaag verder. Ook Experte Oberst Günter Lützow kreeg toestemming om naar JV 44 te gaan, net als de op één na hoogst scorende aas, Majoor Gerhard Barkhorn, met 301 overwinningen (de aas met de hoogste score, Erich Hartmann koos er voor in het oosten te blijven). Ook Hauptmann Walter Krupinski, met 195 'zuigermotoren' overwinningen, wist bij JV 44 nog twee toe te voegen met de Me 262.

Major Gerhard Barkhorn, Major Wilhelm Herget, en Hauptmann Walter Krupinski

Een opvallende toevoeging diende zich aan in de vorm van Major Wilhelm ‘Willi’ Herget. Herget, een nachtjager-aas met 57 overwinningen, kwam het JV 44 versterken met de Me 262A-1a/U4 welke uitgerust was met het formidabele 50mm Rheinmetall Mauser (MK 214) BK 5 kanon (zie hieronder en lager). Hij had met dit toestel testvluchten gemaakt vanaf Lechfeld, maar het is niet zeker of hij daadwerkelijk er een overwinning mee geboekt heeft.

Dit zou de Me 262A-1a/U4 met het BK 5 Mauser kanon van Major Herget zijn

Galland maakte gebruik van de R4M raketten, waarmee hij op 16 april 1945 twee B-26 Marauder bommenwerpers neerhaalde. Twee dagen later verloor Galland zijn trouwe metgezel Steinhoff toen deze een klapband kreeg en verongelukte waarbij Steinhoff bijna verbrandde in de zee van vuur die daarop volgde (zoals al eerder boven aangehaald). In de dagen die volgden werden meer B-26's neergeschoten en beschadigd, waaronder ook weer één door de 'jet-rammer' Eduard Schallmoser. Zijn Me 262 raakte daarbij zo beschadigd dat hij in de buurt van München moest springen. Hij landde aan zijn parachute in de achtertuin van zijn ouderlijk huis!

De neusbewapening van de Me 262A-1a/U1 van Major Heinz Bär
(Illustratie boven: https://warthunder.com)

Op 23 april werd JV 44 uitgebreid met meer Me 262's, toen toestellen van I./KG 51 en het III./EJG 2 van Major Heinz Bär de eenheid van Galland kwamen versterken. Hiermee kwam het aantal vliegwaardige Me 262's op meer dan veertig kisten (met het aantal dat in reparatie was, of op dat moment aangepast werden in Riem, zou dit aantal verdubbeld worden). Ondanks deze grote macht, was het concept van de straaljager nog steeds onbetrouwbaar. Dit ondervond Oberst Günter Lützow op 24 april toen hij tijdens het wegduiken voor P-47 jagers, niet meer uit de duikvlucht kon komen en het toestel explodeerde. Op 26 april schoot Galland wederom twee B-26's neer. Een P-47 die hem wist te benaderen schoot een lading .50 kogels in de rechtervleugel, en in het instrumentenpaneel, en een scherf trof Galland in de knie. Hij wist in een wolk te verdwijnen en koerste voorzichtig op Riem aan, waar hij een noodlanding maakte terwijl Amerikaanse jachtbommenwerpers het vliegveld aanvielen. Galland wist zijn Me 262 te verlaten en te schuilen in een bomkrater. Zijn laatste vlucht in de oorlog was gemaakt, en Heinz Bär nam het commando over van JV 44.

Het einde van JV 44, een Me 262A-1a achtergelaten op Rhein-Main-Frankfurt

Op 28 april verhuisde JV 44 (dat toen juist op papier IV./JG 7 heette) naar Salzburg-Maxglan, Oostenrijk. Heinz Bär vloog in deze periode in de aangepaste Me 262A-1a/U1, welke was uitgerust met twee extra neuskanonnen, waarmee hij zes vuurmonden aan de voorzijde had, 2 X de standaard MK 108 30mm, 2 X Mg-151 20mm en 2 X MK 103 30mm. Op 29 april schoot Heinz Bär met dit toestel het laatste slachtoffer welke JV 44 zou maken, een P-47 boven Bad Aibling. Op 4 mei 1945 was het voorbij toen tanks van de US 20th Armored Division Maxglan rolden. Major Walter Krupinski vernietigde zelf de motoren van de overgebleven 15 Me 262's met handgranaten. JV 44 zou zesenvijftig overwinningen hebben gemaakt.

Op de volgende pagina het laatste deel van de Me 262.
Klik op de Me 262B-1a/U1 nachtjager hieronder en u 'vliegt' er direct naartoe!