Voor de ’spotters’ en vliegtuigherkenners onder ons is het verschil duidelijk tussen de bommenwerper-versie, de IDS, en de jager-versie, de ADV (Air Defence Variant), van de Tornado. Hieronder is voor de duidelijkheid het uiterlijke verschil tussen beide toestellen weergegeven.

In Groot-Brittannië waren eind jaren zeventig de verdedigers van het koningrijk, de Lightning en de Phantom, aan vervanging toe. Er werd getest met de F-16 maar deze had een tekort bereik en niet afdoende wapens en elektronica. De F-15 werd uitvoeriger getest, maar de ECM was niet toereikend en onvoldoende ‘all-weather’. Ook de F-14 Tomcat was in de race. Maar deze was veel te duur, net als de bijbehorende Phoenix raketten. Zodoende werd de aandacht in 1973 verlegd op de IDS Tornado om deze aan te passen tot de ADV, de Air Defence Variant.

Het prototype van de ADV A.01/ZA254 werd voor het eerst getoond op Warton, op 9 augustus 1979. De eerste vlucht was op 27 oktober van dat jaar in handen van piloot David Eagles en als navigator was Roy Kenward aan boord. Zonder radar of productie instrumentarium, vloog het gedurende de eerste vijf vluchten 8 uur en 30 minuten.

De ADV F3 kreeg onder de romp vier BAe Sky Flash raketten (vergelijkbaar met de Amerikaanse Sparrow). De aanpassingen voor deze raketten waren nogal rigoureus voor de vormgeving van de Tornado. Het neuswiel was naar voren gebracht en werd de romp achter de cockpit met 54 cm verlengd. Hierdoor was een ruimte ontstaan die gebruikt werd als extra brandstoftank, waarmee de inwendige brandstof op 7143 liter kwam.

Het bakboord 27mm Mauser kanon verviel in de ADV. Aangezien het zwaartepunt verlegd werd, werden de vleugelwortels naar voren verlengd. De jagerversie moest ook een andere radar hebben, dat doelen kon opsporen welke nog op 185 km afstand waren. Dit werd de GEC Avionics AI-24 Foxhunter Airborne Interception Radar.

Ook de modernisering van GR.1 kreeg een vervolg in de jaren negentig van de vorige eeuw. Op 4 april 1997 werd de eerste vlucht gemaakt van een Mid-Life update Tornado GR.4. Hier was nu een FLIR (Forward-Looking Infra Red), een bredere Heads-Up Display (HUD), verbeterd instrumentarium en ingericht voor nieuwe wapenlast, zoals de Storm Shadow kruisraket, en de Paveway III laser gestuurde bommen, Verder was er een RAPTOR verkenner 'pod' beschikbaar. In het zelfde jaar rolde de laatste Tornado voor de RAF uit de fabriek, een ADV F.Mk 3.

In 2003 vlogen er weer Tornado's over Irak. Tijdens 'Operation Telic', de Britse bijdrage aan de invasie in Irak vloog vooral de GR.4. Het No. 617 Squadron zette hier voor het eerst de Storm Shadow kruisraket in met een score percentage van 85%. Op 23 maart 2003 werd een Tornado GR.4 neergeschoten door een Amerikaanse Patriot raket. Beide vliegers kwamen om, en ondanks een onderzoek dat richting een fout in het Patriot systeem wees, werd de schuld gelegd bij de Tornado dat het toestel een slecht functionerende IFF (Identification Friend or Foe) had. De RAF trok haar laatste Tornado's uit Irak terug in juni 2009.

Begin 2009 arriveerden GR.4's in Afganistan om de Harrier GR7/9's af te lossen die daar sinds november 2004 waren. Ook tijdens de revolutie in 2011 in Libië vlogen Tornado's missies. Niet vanuit het land zelf maar vanaf Britse bases (4800 km). De langste afstands-missies sinds de Falklandoorlog.

In juni 2011 werd bekend gemaakt dat de RAF Tornado's in totaal meer dan een miljoen vlieguren hadden gemaakt. Met haar bijna 1000 geproduceerde Tornado's door de Trinational Panavia Consortium was dit één van de meest succesvolle naoorlogse bommenwerper programma's. Op 22 maart 2011 werd de laatste F.3 Tornado uit de inventaris van de RAF teruggetrokken, en werd 111 Squadron op RAF Leuchars, Schotland, ontbonden. Er zijn vier F.3 toestellen bewaard gebleven als poortwachter of voor musea, de rest zal worden gesloopt.

Op 14 maart 2019 werd de laatste vlucht uitgevoerd met een RAF Tornado GR.4, de ZA463, de oudst toen nog vliegende Tornado, tijdens de ontbindings parade van No.IX (B) en No.31 Squadron op RAF Marham. Officieel werd de Tornado GR.4 met pensioen gestuurd op 1 april 2019, op de 101ste verjaardag van RA(C)F.

De Duitse IDS en ECR Tornado's ontvingen vanaf 2000 de Avionics System Software Tornado in Ada (ASSTA 1) up-grade. Het was een vervanger voor de wapens-computer en een vernieuwde GPS en andere navigatie systemen. De verbeterde ASSTA 2 werd vanaf 2005 aangebracht, maar slechts bij 20 ECR en 65 IDS Tornado's, aangezien de toestellen in de nabije toekomst worden vervangen voor de Eurofighter Typhoon. Vanaf 2008 kwam wederom een up-grade met de ASSTA 3. In 2022 maakte de Duitse minister van defensie bekend dat er 35 Lockheed Martin F-35 Lightning IIs worden aangekocht om de Luftwaffe Tornado vloot te vervangen. De Marineflieger Tornado's zijn in 2005 al afgestoten, deze taken werden overgedragen aan de Luftwaffe.

Saoedië-Arabië, dat 96 IDS en 24 ADV Tornado’s had aankocht, liet vanaf 2005 haar IDS toestellen up-graden tot de RAF GR.4. configuratie. De moderniseringen werden uitgevoerd bij BAE Systems Warton. De eerste RSAF Tornado keerde in december 2007 terug in Saoedië-Arabië. In de eerste week van november 2009 zette Saoedië-Arabië, naast een aantal F-15's, Tornado's in tegen Yemen. Het was de eerste keer weer sinds Operation Desert Storm in 1991 dat Saoedië-Arabië weer een militaire operatie uitvoerde buiten haar landsgrenzen. Saoedië-Arabië is haar oude vloot aan het moderniseren met de Eurofighter Typhoon. Het is onduidelijk (in 2023) hoelang Saoedië-Arabië nog blijft vliegen met de Tornado,...

OF GA TERUG

---