Le Mémorial du Mardasson ten
noord-oosten van Bastogne
Voor een uit te printen, verkorte,
versie van deze pagina's: 'KLIK HIER'
Omdat Bastogne het meest tot de verbeelding spreekt in de
'Slag om de Ardennen', start onze tour in deze stad. De stad
is na de zware gevechten in december 1944 geheel herbouwd.
Toch zijn er nog voldoende kenmerkende punten te bezoeken die
herinneren aan de strijd. Wat opvalt als u Bastogne nadert
(uit welke richting dan ook), is het gebrek aan goede
bewegwijzering naar het belangrijkste museum en monument van
Bastogne, Memorial de Mardasson. Om het voor u gemakkelijk te
maken, volg de borden vanuit Bastogne richting Clervaux (de N
874). Iets buiten Bastogne ziet u dan op een heuvel het enorme
monument staan. Het bestaat uit enorme pilaren in de vorm van
een ster, waartussen op grote plakkaten (in het Engels) een
uitleg wordt gegeven over het verloop van de strijd. Nabij het
monument is het belangrijkste museum gevestigd, het 'Bastogne
War Museum'. Het was geruime tijd gesloten en het was onduidelijk of het ooit nog open zou gaan.
Maar op 16 mei 2014 is het dan weer geopend.
De introductie tot het 'Bastogne
War Museum', een M4 105mm
Het 'Bastogne War Museum' is geheel aan de moderne tijd aangepast. Dus alles is verspreid
en overzichtelijk opgezet. Om de zaak te verduidelijken heeft de bezoeker een hoofdtelefoon waarin men
in verschillende talen, ook Nederlands, uitleg krijgt. Om ook de jeugd inzicht te geven in het verleden van Bastogne,
is er de stem van 'Emiel', die vertelt over zijn jeugd. Er zijn drie virtuele 'kamers' ingericht. De eerste is
een 3D film over het Ardennen Offensief. De tweede virtuele ruimte is gesitueerd in een bosperceel waarin tussen
mistflarden filmfragmenten worden vertoond. De derde ruimte is nog spectaculairder, daar deze bestaat uit een café welke
beweegbaar is en als een lift verandert in de kelderruimte.
De zeer fraai gerestaureerde Kubelwagen
Rode draad is steeds het verhaal van een jeugdige 'Emiel' uit Noville die naar Bastogne is gevlucht, een
Amerikaanse paratroeper en zijn Duitse gevangene en andere personages uit december 1944. De tentoongestelde zaken zijn
overzichtelijk en goed geëtaleerd. Ook verschillende voertuigen zijn in de tentoonstelling opgenomen, zoals een M4 105mm
Sherman tank, een 'Hetzer' pantservoertuig en een zeer fraai gerestaureerde Kubelwagen. Toch een puntje van kritiek,
is de soms slordige beschrijvingen die bij foto's zijn geplaatst. Een voorbeeld daarvan is hieronder afgebeeld.
Deze paratroepers
wijzen, volgens de beschrijving op een verkeersbord in Périers,...
... Het is in Caretan (te zien op het origineel, onder de hand van de linkse troeper)
Ook de datum op de beschrijving is verschillend, is het 27 juni, of 27 juli 1944?
Maar laat u niet afschrikken door de kleine slordigheden. Het museum is beslist de moeite waard, ook al
is de toegangsprijs vrij fors te noemen, 12 € per volwassene. Stonden vroeger enkele tanks aan de buitenzijde
van het museum, deze zijn daar verdwenen naar de tentoonstelling binnen, zoals de Hetzer, of naar andere locaties,
zoals de M10 Wolverine, welke nu in de Bastogne Barracks staat (zie later op de extra pagina over Bastogne).
DE EERSTE
VERDEDIGING
Eisenhower, opperbevelhebber van de geallieerde
strijdkrachten, kreeg in zijn hoofdkwartier te Versailles in
de loop van zaterdag 16 december te horen van de Duitse aanval.
Eisenhower realiseerde zich gelijk dat dit geen kleine lokale
schermutseling was. In het noorden was de 7th Armored
Division in reserve gelegen, deze werd gelijk naar St.Vith
gestuurd. In het zuiden verplaatste het Combat Command B van
de 10th Armored Division, onderdeel van Patton's 3rd Army
zich naar Bastogne.
Bastogne was een knooppunt van wegen. Als hier de stormloop
van de Duitsers vertraagd of gestopt kon worden, dan zou het
succes van de Duitsers gereduceerd worden en wellicht de
kansen keren ten voordele van de geallieerden. Op de 17de
werden de 82nd en 101st Airborne Division naar Bastogne
gestuurd.
Omdat de 82nd Airborne voor lag op de 101st, werd de 82nd doorgestuurd naar het noorden,
richting Werbomont om de route naar Luik veilig te stellen. Was dat achteraf verstandig?
Als de 82nd rond Bastogne was gebleven, dan hadden deze meer tijd gehad om zich voor te bereiden op de komst
van de Duitse troepen. De 101st kwam laat aan en had weinig tijd om zich in in te graven.
Easy Company, 501st PIR, 101st Airborne vertrekken
richting Bastogne
Tijdens een
radio uitzending werd melding gemaakt dat de 101st naar
Bastogne onderweg was. Generaal von Lüttwitz, commandant van
het 47ste Panzer Korps hoorde deze mededeling voldaan aan. De
101st Division was zeker 160 kilometer verwijderd van hun doel, terwijl
Panzer Lehr's 26ste Volksgrenadiers op nog geen 40 kilometer
van Bastogne waren. In de ogen van von Lüttwitz was duidelijk
wie als eerste in Bastogne waren. Maar hij had buiten de
gevechtsgroepen gerekend die rond Bastogne gelegerd waren,
zoals Combat Command B, 10th Armored Division. Drie onderdelen
die wegversperringen oprichtten ten noordoosten en ten oosten
van Bastogne. Eén team, Team Desobry, ging naar Noville in
opdracht van Colonel Roberts. Team O'Hara ging oostwaarts naar
Wardin en Team Cherry zat daar tussen richting Longvilly. Elk
team droeg de naam van hun commandant. Lt-Colonel Henry Cherry
plaatste een versperring een kilometer ten westen van
Longvilly nabij de handgemaakte grot langs de kant van de weg
(N 874) ter ere van Sint Michael. Verder naar het oosten
trachtte Task Force Rose en Harper de Duitsers te stoppen,
maar ze moesten terug vallen naar Longvilly. De wegen raakten
verstopt met Amerikaanse voertuigen.
De grot ten westen van Longvilly
(N 874) ter ere van Sint Michael
Maandagmiddag, 18 december, bleek dat de Task Force Rose en Harper
uitgeschakeld waren door 2 Panzer Division, en deze
eenheid zwenkte nu af richting Noville. De Duitsers waren nog
maar 23 kilometer van Bastogne verwijderd. Maar de wegen waren
volgepakt met voertuigen en Major-General Fritz Bayerlein,
commandant van Panzer Lehr, besloot een weg te nemen vanaf
Nieder-Wampach en Longvilly en Mageret rechts te laten liggen.
Hopeloos liep hij vast in de smalle boeren paden en was toch
gedwongen richting Mageret te gaan, waar hij na middernacht
arriveerde. Daar hoorde hij van een konvooi Amerikaanse
voertuigen nabij Longvilly en hij besloot deze van achteren
aan te vallen. En nu kwam een cruciale fout aan het licht, de
Duitsers verspeelden kostbare uren aan het uitschakelen van
Team Cherry.
Deze tankkoepel staat in Champs waar de
506th PIR, 101st Airborne arriveerde
Vanwege dat de 101st Airborne Division zo'n grote rol speelde in de TV serie
'Band of Brothers', blijkt er veel vraag naar de positie van deze eenheid,
en met name de Easy Company van de 506th PIR. Om de 'zoeker' hier en daar
tegemoet te komen, is daar dan ook iets meer aandacht voor. In de nacht van
18 op 19 december, en later gedurende deze dag, arriveerde de 101st Airborne
Division nabij Bastogne. De 506th PIR klom uit de trucks nabij Champs, enkele
kilometers ten westen van Bastogne. Ter herinnering aan de gevechten om en
rond Champs is hier een bord te vinden met uitleg nabij het kruispunt richting
Mande St.Étienne, waar ook een Sherman tankkoepel is geplaatst.
Major-General Fritz Bayerlein, commandant
Panzer Lehr Division
Ondertussen had Combat Command B opdracht
gekregen zich terug te trekken naar Bastogne, maar door de
puinhoop op de weg zou dit pas gedaan worden in het
ochtendlicht. Maar het zou niet ver komen. Dinsdagmiddag,
rond de klok van 14.00 uur opende het Panzer Lehr het vuur op
Team Cherry. Door een toeval was ook 2 Panzer Division in
deze strijd betrokken. Generaal von Lauchert ergerde zich aan
het beschieten op zijn eenheid door Team Cherry en deze
besloot een eenheid terug te sturen naar Longvilly. Tevens had
een getergde von Lüttwitz de 26 Volksgrenadiers ingezet.
Het was hel op aarde nabij Longvilly, de terug trekkende
manschappen van de Task Force lieten hun voertuigen in de
steek, te moe om terug te vechten. Team Cherry verdedigde zich
zo dapper mogelijk, maar na anderhalf uur was het gebeurd.
Nabij de grot van Sint Michael waren bijna 200 Amerikaanse
voertuigen vernietigd en lagen her en der gedode Amerikaanse
soldaten. Maar de Duitsers hadden een dure prijs betaald, het
oponthoud kostte hen waarschijnlijk Bastogne. Want het gaf de
101st Airborne Division net die extra tijd om Bastogne binnen
te trekken.
Paratroepers van de 101st Airborne Division onderweg
naar hun posities om de Duitsers uit Bastogne te houden.
Vervolg de weg richting Longvilly en
koers aan op Wiltz in Luxemburg. Wiltz is een beetje waanzinnig. Het vinden
van het vaak (ten onrechte) geroemde museum aldaar, in het
kasteel, is klein en meestal gesloten (het vvv aldaar vertelde
mij dat het pas in juli en augustus open was). Het kasteel is
te vinden in de bovenstad van Wiltz. Rij nog even door naar
boven (vanuit de richting Bastogne), let op; aan de linkerzijde
verschijnt in de bocht een groot parkeerterrein met een
fantastische origineel gehouden (zeg maar; verwaarloosde) M4 Sherman tank.
De Sherman tank in
Wiltz
U kunt nu nog doorrijden naar Diekirch om daar het Musée National d’Histoire
Militaire. Dit museum staat voor een groot
gedeelte in het teken van het Ardennen Offensief. Even voor
Diekirch ligt Ettelbruck. Hier is het General Patton Memorial
Museum en een klein park ter nagedachtenis aan deze generaal.
Ettelbruck en
Diekirch
Een geweldig museum dat vooral nadruk legt op de latere fase van het Ardennen
Offensief, is gelegen in Diekirch, Luxemburg. Vanuit Bastogne,
België, richting Wiltz, de N15 naar Ettelbruck op en volg de
borden naar Diekirch. Als men door Ettelbruck rijdt, maak dan
even een korte stop bij het kleine parkje gewijd aan generaal
George Patton. Het is gelegen direct na het station aan de
linkerzijde van de weg, vlak voor het viaduct. Het is
opgericht ter herinnering dat de troepen van Patton Ettelbruck
bevrijdden op 27 december 1944 tijdens het tegen offensief na
het Ardennen Offensief.
Het Herdenkingspark voor Patton in
Ettelbruck
Er is in de binnenstad van Ettelbruck, een paar straten
voor men het station bereikt, een museum aan Patton gewijd,
maar dat is pas dagelijks geopend vanaf 1 juli tot 15
september (van 10-12 uur en van 13-17 uur), tussen 16
september en 30 juni alleen op zondags van 14.00 tot 17.00
uur. Hier zijn veel foto's en documenten te vinden, maar ook
uniformen en wapens, en onderdelen daarvan gevonden in de
omgeving na de Slag om de Ardennen.
Musée National
d'Histoire Militaire
De poortwachter van het Musée
National d'Histoire Militaire, Diekirch
Nabij de kerk van Diekirch is het goed parkeren. Loop links
de kerk om en na een honderd meter is daar in een soort van
uitrit de ingang van het museum. Het is eenvoudig aangegeven,
maar het kan niet missen, als eerste staat daar een M4A1
Sherman tank met 76mm kanon. Hij is goed onderhouden en is in
het bezit van zijn .50 machinegeweer. Loop door en sla de
bocht om naar rechts, en daar in de nieuwe gebouwen wordt u
allervriendelijkst geholpen en voor slechts 5 € bezoekt u een
museum dat overvol is, maar ook ontzettend boeiend. De
verzameling garagemateriaal dat het Amerikaanse leger
gebruikte is van een enorme hoeveelheid.
Het geweldige diorama die de
oversteek van de Sauer uitbeeld
Enkele goed geslaagde diorama's vullen sommige ruimtes.
Vooral de aandacht voor de nachtelijke oversteek van de Sauer
vanuit Diekirch op 18 januari 1945, door eenheden van de 5th
Infantry Division is een opvallend diorama. In dezelfde ruimte
aandacht voor de oversteek van het 4th Medical Battalion op 21
januari om in Eppeldorf medische voorraden te halen.
Het 4th Medical Battalion
onderweg, rechts een overgave pamflet voor
Duitsers
Het tweede deel van het museum bestaat uit het ontstaan van
het Luxemburgse leger en hoe het zich tot een modern leger
ontwikkelde. Er is aandacht voor het Luxemburgse leger dat zij
aan zij met de geallieerde legers vocht, in de Eerste- en Tweede
Wereldoorlog en Korea, en niet te vergeten hun inzet bij de VN
missies.
De openingstijden zijn als volgt:
1 januari tot 31 maart; dagelijks van 14-18 uur
1 april tot 1 november; dagelijks van 10-18 uur
2 november tot 31 december; dagelijks 14-18 uur
(17.15 uur laatste kaartverkoop)
De herdenkingsplaquette aan de
kerk van Diekirch
Vervolg uw weg terug naar Bastogne via de N 15 (richting
Heiderscheid). Na de grens met België gaat de N 15 over in de
N 84. Enkele kilometers voor Bastogne ligt aan de linkerzijde
Marvie, een stadje waar zwaar om gevochten is en wat wellicht
het breekpunt om de slag om Bastogne was.
Voor het beleg van Bastogne,
klik hieronder,...
|