BRONNEN VOOR WWW.STRIJDBEWIJS.NL
Boeken, tijdschriften en andere lectuur
NORMANDIË

Voor www.strijdbewijs.nl gebruik ik zeer veel naslagwerken. De tijd ontbreekt om ieder boek of geschrift hier te plaatsten, maar in ieder geval volgt hieronder een bloemlezing van de belangrijkste literatuur.



Ik had ooit het eerste nummer van 40/45 TOEN & NU (After the Battle #1) in mijn bezit. Dit eerste nummer was gewijd aan de landingen in Normandië. Zoals de titel (vooral de Nederlandse) al suggereert, het bevat foto vergelijkingen met juni 1944 en het heden (1973). Tijdens onze eerste trip naar Normandië in 1995 ben ik het verloren/vergeten in Avranches. Gelukkig kon ik een verzamelband met de eerste vier nummers later in Engeland op de kop tikken. Ik besloot in navolging van ‘TOEN & NU’ ook vergelijkingen te maken. Misschien enig minpuntje aan deze magazines zijn de kleine afmetingen van de foto’s.

Beoordeling: ****




Het boek waar de eerste speurtochten mee werden gedaan in Normandië was met het onmisbare naslagwerk 'Visitor's Guide', NORMANDY Landing Beaches, van Regional Traveller (uitgeverij Moorland Publishing Co.Ltd, ISBN 0 86190 503 2), door Tonie en Valmai Holt. Beginnen de meeste routes vanuit het oosten (de Britse sector), dit boek neemt u mee vanaf Cherbourg tot aan Caen en laat u verrassende kleine details zien. Het is een handzaam formaat waardoor de kaartjes niet al te duidelijk zijn. Een rode draad in het boek zijn de korte ooggetuigen verslagen van personen die erbij betrokken waren.

Er is ook een herzien versie van het oorspronkelijke boek genaamd MAJOR AND MRS HOLT'S POCKET BATTLEFIELD GUIDE TO NORMANDY (ISBN 978-1848840799), verschenen in 2009 bij uitgeverij 'Pen & Sword Military'. In deze versie is meer kleur gebruikt en zijn de kaarten veel duidelijker.

Beoordeling: *****




Een boek vol details en oogetuigenverslagen is ‘D-Day, June 6, 1944; The climatic battle of World War II’, (ISBN: 0743449746) de bestseller van Stephen E. Ambrose. Het boek is ook in het Nederlands te koop (ISBN: 9054665130).

Deze schrijver, die het meest bekend is geworden in Nederland door zijn boek ‘Band of Brothers’ (ISBN 0743429907), heeft zo’n 21 boeken op zijn naam die handelen over de geschiedenis van Amerika en Amerikanen. Een opvallende uitzondering in zijn oeuvre is het boek over de strijd rond ‘Pegasus Bridge’ (ISBN-13 9780743450683).

Zijn D-Day boek leunt nogal op het Amerikaanse aandeel en de Britten worden nogal eens als lafaards afgebeeld, net als de piloten van de C-47 (wat zeer kwaad bloed zette rond deze groepen), maar de enorme hoeveelheid informatie is overweldigend. Als u alle honderden namen en eenheden uit elkaar kunt houden, dan is dit het boek voor u!

Beoordeling: *****




Iedereen die de invasie in Normandië als historisch onderzoeker aanvangt, begint met het standaard werk van Cornelius Ryan, ‘De Langste Dag’, wat later de basis zou vormen voor de speelfilm 'The Longest Day'. Het boek leest nog steeds als een spannende roman, maar dan één van ware feiten. Ryan was oorlogscorrespondent voor onder andereTime, Daily Telegraph en Collier's Magazine. Hij heeft een aantal klassieke boeken op zijn naam, waaronder ook ‘A Bridge Too Far’ (Nederlands: 'Een Brug Te Ver': ISBN 9026945167).

Beoordeling: *****




Twee boekjes die meldenswaardig zijn en mijn verdere facinatie voor D-Day aanwakkerden: uitgegeven door de Standaard Uitgeverij, Antwerpen, uit de serie 'Bibliotheek van de Tweede Wereldoorlog', en dan met name; Nr.4, 'D-DAY, de bres in de vesting Europa' (R.W.Thompson), ISBN 90 02 12005 2, Nr.38, 'Normandië, het vervolg van D-Day' (Maj.Gen.H.Essame), ISBN 90 02 12689 1. De inhoud van de boekjes is goed, maar de kwaliteit van de boekjes is niet gewelding en de pagina's mogen graag uit de rug vallen. De laatste jaren zijn deze boekjes schaars geworden en zijn ze alleen nog te vinden op boeken- of rommelmarkten en welke dat meestal de latere herdrukken zijn.

Beoordeling: ***




Een goede betaalbare serie boeken over slagveldbezoek is de boekenserie 'Battlegroup Europe'. Deze gespecialiseerde gidsen beslaan een enkele sector en bevatten goede tekst, foto's en kaartjes. De afgebeelde is 'Omaha Beach (V Corps'Battle for the Normandy Beachhead)' en is geschreven door Tim Kilvert-Jones en uitgegeven door Leo Cooper, Pen & Sword Books Ltd (1999), ISBN 0 85052 671 X. Het zeer complete verhaal over Omaha Beach heeft ook een goed verslag over de voorbereiding en gevechten rond Pointe du Hoc. Bekijk ook eens de andere boeken uit deze serie die te vinden zijn in de betere museum en boekwinkels in Normandië. Enig minpuntje is de soms slechte afdrukkwalitiet van de foto's.

Beoordeling: ****




De boekenserie 'Battle Zone Normandy'. Ze zijn wat duurder dan de serie hierboven, maar zijn kwalitatief dan ook veel beter. Mooie foto's, heldere kaarten en de boekjes zijn stevig ingebonden. Tot op heden zijn veertien boeken verschenen bij uitgeverij Sutton Publishing, lopende van 'Orne Bridgehead' tot aan 'Falaise Pocket'. De boeken zijn opgedeeld in twee belangrijke hoofdstukken, de complete geschiedenis over de te behandelen sector (rood gemarkeerd), en vervolgens hoe men een tour kan maken door het gebied waar het zich afspeelde (blauw gemarkeerd).

Beoordeling: *****




Het zit in een slap kaft, maar zijn verder prachtig verzorgd, de serie 'Men and Battles' van uitgeverij Histoire & Collections. Handige gidsen ter plekke om bepaalde veldslagen te gaan onderzoeken. Hiernaast twee voorbeelden, 'Operation Goodwood' (over de strijd ten oosten Caen in juli 1944) (ISBN 9 782352 500391) door Didier Lodieu en 'Operation Totalize & Tractable' (de uitbraak naar Falaise). (ISBN 9 782352 500537) door Ludovic Fortin. Naast een duidelijke uitleg, in het boek 'Operation Goodwood', over strategie komen ook hier veteranen aan het woord (iets wat in het boek 'Operation Totalize' ontbreekt, welke zich uitsluitend aan feiten houdt).

Beoordeling: ****




Eén van de beste boeken waar ik dankbaar gebruik van maakte: 'Invasie In Normandië (van de eerste plannen tot en met de bevrijding van Parijs)', geschreven door verschillende auteurs. Uitgegeven door M & P Uitgeverij bv, Weert, ISBN 90 408 0002 2. De oorspronkelijke uitgave verscheen bij Salamander Books Ltd, Londen onder de titel: 'Operation Overlord: From the landing at Normandy to the Liberation of Paris'. Het boek is duidelijk geschreven en vol met schitterende foto's. Verder veel illustraties van orginele uniformstukken en eigendommen van officieren die deelnamen aan de strijd. Een grote hoeveelheid wapens uit musea worden hier getoond. Het boek is een geweldige bron geweest. Ik vond maar één fout. Ik zocht de crash van een Messerschmitt Bf 109G6 van 6./JG11, die volgens het boek (pagina 141) neergekomen zou zijn nabij Tilly-sur-Seulles. Na eindeloos vruchteloos rondrijden bleek ik de lokatie bij toeval te vinden vlak voor men Creully binnenrijdt aan de D22 (zie de foto's hieronder). De Messerschmitt was op 7 juni 1944 neergeschoten door een P-47 Thunderbolt. De Duitse piloot Rudolf Strosetzkiwerd gevangen genomen. De Bf 109 was op de weg van Creully richting Caen neergekomen, en om de weg vrij te maken vervolgens door de muur naast de weg geschoven het weiland in.

De gecrashte Bf 109 aan de D22 nabij Creully, Toen en Nu.

Beoordeling: *****




Een ander boek dat ik graag raadpleeg is: 'D-Day (Normandië 6 juni 1944)' door Warren Tute, John Costello & Terry Hughes. Dit verscheen oorspronkelijk bij Sidgwick & Jackson, Londen in 1974. In Nederland verscheen het bij Van Holkema & Warrendorf, Bussum, ISBN 90 269 4534 5. Dit boek was mijn eerste echte aanvulling op het boek van Cornelius Ryan zijn 'Langste Dag'. Een mooi naslagwerk met goede foto's en duidelijke uitleg. Zou eigenlijk in geen boekekast mogen ontbreken (al zal het boek nog slecht te vinden zijn). Een goedkoop alternatief staat hieronder.

Beoordeling: *****




Een boek van groot formaat (en grote illustraties), is 'D-Day (6 juni 1944, De langste dag)' door Will Fowler. Het verscheen oorspronkelijk bij Amber Books, Ltd, London onder de titel: D-Day: The First 24 Hours (2004). De Nederlandse vertaling verscheen bij Zuidnederlandse Uitgeverij N.V. Aartselaar, België (2005), ISBN: 90 90 438 1335 4. Het is een boek dat duidelijk is in taal en uitleg. Vooral bedoelt voor de eerste kennismaking met het onderwerp (al staan er enkele opvallende zaken in die voor mij nieuw waren). De grote foto's zijn de bekende foto's en voegen weinig toe aan de andere boeken. Het boek is goed verkrijgbaar, vooral in de zogenaamde 'witte boekwinkels' (ramsch) voor een schappelijke prijs (rond de 10 €).

Beoordeling: ****




Een boek dat ik graag gebruik is 'D-DAY', van Duncan Anderson. Dit boek heeft een geweldige kwaliteit foto's. Verscheen oorspronkelijk bij Bison Books Ltd, Londen in 1994. In datzelfde jaar verscheen de vertaling bij Nederlands Taalgebied, Algemene Distributie (ADC), Eke, België, ISBN 90 5495 050 1. In Nederland misschien nog te verkrijgen bij Produktie Ars Scribendi b.v., Harmelen. Het is geen dik boek, slechts 112 pagina's, maar wel het grootste boek in mijn collectie, 37 cm hoog en 27 cm breed. Vanwege de erg beknopte tekst een wat lage beoordeling.

Beoordeling: ***




Een populair naslagwerk is het boek 'De Landing in Normandië' uit de Lekturama serie 'De Tweede Wereldoorlog'. Niet zozeer omdat het boek zo goed zou zijn dat het een succes was, maar meer vanwege de betaalbaarheid. De serie is nu alleen nog op rommelmarkten te vinden of op boekenbeursen. De kwaliteit is redelijk, alleen de foto's zijn wat slecht afgedrukt (erg zwart-wit). Toch zijn het zeer complete naslagwerken, en zeker een aanrader voor diegene die voor het eerst kennis maakt met Operation 'Overlord'.

Beoordeling: ***




Een ietwat vreemde eend in de bijt van Normandië boeken is de 'box' 'D-Day Experience: From The Invasion to the Liberation of Paris' (ISBN 978 2 7000 1645 1), samengesteld door Richard Holmes. Niet alleen zit er een mooi boek in met een duidelijke uitleg, maar het gaat vooral om de 'doos' met meer dan twintig zeer goede kopieën van kaarten, brieven, delen van dagboekjes en een pilotenlogboek, etc. Door deze extra's wordt de strijd rond D-Day veel meer tastbaarder en indringender. Uitgeverij Carlton Books Ltd heeft er veel werk van gemaakt. De 'doos' is in de vorm van een koffertje en is met hulp van het IWM in Londen en verschillende musea in Normandië tot stand gekomen.

Beoordeling: *****




Een pracht van een fotoboek is een uitgave van Heimdal over de geschiedenis van de '82nd Airborne Division - 1917 2005' (ISBN 9 782840 482154) van de schrijver Dominique Francois. Het boek, in de Engelstalige uitgave, volgt de paratrooper in opleiding, de strijd in Sicilië, Normandië, het Ardennen offensief en de oorlogen die na de Tweede Wereldoorlog werden bevochten, zoals Vietnam, Koeweit en Irak. Het is 340 bladzijden foto's kijken met slechts ter zake doende teksten. Werkelijk een pracht boek!

Beoordeling: *****




Een boek dat keurig aansluit op bovenstaand uitgave is 'D-Day Paratroopers (the Americans)', van Christophe Deschodt en Laurent Rouger (ISBN 9 782352 501701). Deze uitgave, van Histoire & Collections uit 2010 bestaat uit een mengeling van originele foto's en re-enactment foto's. Persoonlijk ben ik daar niet zo gecharmeert van, maar omdat deze in kleur de uniformstukken duidelijk uit laten komen, is het in dit geval een meerwaarde. De foto's en tekeningen zijn, zoals we kunnen verwachten van boeken uitgegeven door Histoire & Collections van zeer goede kwaliteit. Ook hoe eenheden waren gevormd, wordt door middel van duidelijke grafieken uitgebeeld. Niet alleen de paratrooper wordt behandeld, ook de vliegtuigen en haar piloten die de manschappen overbrachten naar Frankrijk krijgen voldoende ruimte. Met niet veel tekst, moeten de 128 pagina's het vooral hebben van de mooie foto's en heldere uitleg.

Beoordeling: ****




Een werkelijk goede insteek is het boek 'Spearheading D-Day, American Special Units in Normandy' (ISBN 978 2 35250 201 2). Het is een uitgave van Histoire & Collections uit 2011. Je denkt dat alles nu wel geschreven is over de landingen in Normandië, maar schrijver Jonathan Gawne weet toch min of meer vergeten groepen een plek te geven in zijn boek. Zonder de kleinere eenheden, zoals engineers die verantwoordelijk waren om de hindernissen op te ruimen, was deze grootse landing wellicht nooit geslaagd. Het is een Engelstalig boek dat niet alleen zeer leesbaar is, maar ook voorzien is van geweldig fotowerk. Soms is Gawne niet helemaal zeker van zijn zaak waar sommige foto's zijn genomen, en dat is jammer, want met een beetje meer onderzoek waren ook die foto's met zekerheid goed 'geplaatst'. Desondanks is het boek met 288 pagina's een geweldig naslagwerk. Het boek behandelt trouwens alleen de kleinere Amerikaanse eenheden, die op Omaha- en Utah Beach landden.

Beoordeling: *****




Een boek dat een hoop details bevat die vaak nog nergens gepubliceerd zijn, zijn te vinden in 'D-Day - What We Haven't Told You...', van Philippe Bauduin en Jean-Charles Stasi (Heimdal ISBN 9 782840 484806). Deze Heimdal uitgave uit 2016 bevat een schat aan triviale informatie. Het heeft als ondertitel 'The Secrets of D-Day', maar er zijn genoeg zaken in het boek die al eerder de revue passeerden, maar er blijven voldoende nieuw te ontdekken zaken over in dit 128 pagina tellende boekwerk (19.95 euro). In ieder geval worden er foto's gebruikt die ik nog niet in andere publikaties ben tegen gekomen. Het boek is naast het Frans, ook in het Engels te vinden, wat een goede zaak is van Heimdal. Ik kan dit boek aanraden!

Beoordeling: ****




Een enorm zwaar dik fotoboek (303 pagina's), is 'Sainte-Mere-Eglise - Photographs of D-Day' (ISBN 2 9600176 9 2). Het is uitgegeven in 2004 door 'D-Day Publishing'. De schrijver Michel De Trez heeft honderden foto's bij elkaar gebracht van de 82nd Airborne Division die op en rond St.-Mere-Eglise sprongen in de nacht van 6 juni 1944. De tekst is tweetalig, Frans-Engels. Er komen officieren naar voren, maar vooral de gewone paratroeper wordt geportreteerd. Eén van de officieren, Lt.Col. Krause wordt nogal kritisch afgeschreven in het boek, wat een 'eye opener' voor mij was. Het is een fraaie introductie tot het volgende boek,...

Beoordeling: ****




Nog een schitterend boek van uitgever Heimdal (en gelukkig ook verkrijgbaar in het Engels) is 'Forgotten Wings', van Philippe Esvelin (ISBN 9 782840 482468). Dit boek van 176 pagina's dik, is ook, zoals we van Heimdal gewend zijn, overladen met prachtige foto's. Het boek gaat over de Waco zwever en haar bemanningen. We volgen de ontwikkeling van deze zwever en de opleiding van de piloten. Daarna wordt er aandacht besteed aan de inzet tijdens Operation 'Overlord' in Normandië en de landingen tijdens Operation Dragoon in Zuid-Frankrijk. Jammerlijke misser is de inzet van de Waco in Sicilië en 'Market-Garden' in september 1944 en de oversteek van de Rijn. En dat rechtvaardigd daardoor de titel niet 'Forgotten Wings', want de schrijver vergeet enkele belangrijke acties te behandelen. Vooral hierdoor is de score ietwat lager uitgevallen.

Beoordeling: ***




De Franse uitgever Heimdal geeft naast boeken ook budget (in slap kaft) naslagwerken uit. Probleem met Heimdal is, dat de boeken alleen moeilijk te verkrijgen zijn in Nederland. Een goed boek, van 96 pagina's, om aan te schaffen als men Normandië gaat bezoeken is: 'THE D-DAY LANDING BEACHES 'The Guide', ISBN 2 84048 137 5. Dit boek (engelstalig) is bij de meeste souveniershops en museumwinkels, nabij de landingsgebieden, te verkrijgen. De tekst is beknopt, maar de foto's zijn goed van kwaliteit, met veel 'Toen en Nu' vergelijkingen. Probleem is alleen dat het snel uiteenvalt, en dat is niet best, omdat het een werkboek is dat men veel zal gebruiken op de tocht langs de stranden.

Beoordeling: ***




De volgende twee waar ik graag even de aandacht op vestig zijn de uitgaven van de serie 'magazine '39-'45, Historica' (uitgegeven door Heimdal). Helaas zijn die alleen in de Franse taal te verkrijgen. De eerste is 'Omaha Beach', uit het derde kwartaal van 2001 (nr.68). De tweede uit de serie is 'Le Mur de l'Atlantique en Normandie' van het tweede kwartaal van 2000 (nr.63). Deze serie bevat werkelijk prachtige foto's en laten veel 'Toen en Nu' situaties zien.

Beoordeling: ***




Een boek dat als een fotoalbum ‘leest’, is ’D-Day, 6 juni 1944’. Het verscheen in de serie Zo Was Het bij uitgeverij Libro, Hoogeveen (ISBN: 90 8507 007 4). Iedere bladzijde heeft één foto met een summiere beschrijving (meestal ‘…. landen op de Franse kust’. Wie de samensteller is van deze fotocaleidoscoop is niet bekend. Alle foto’s zouden komen uit de collectie van het Spaarnestad Fotoarchief te Haarlem. Het zijn de bekende foto’s en de afdruk kwaliteit is erg behoorlijk. Het is geen spectaculair boekje, maar een leuk hebbeding die nog wel eens in de schappen ligt van de Witte Boekhandel (ramsch).

Beoordeling: ***




Als men nog helemaal niets weet van hoe de Geallieerde en Duitse soldaten gekleed en bewapend waren in 1944, dan is dit boek wat voor hen. In 2009 verscheen bij Orep Editions ’Allied & German Soldiers, Normandy 1944’ (ISBN: 978 2 915762 88 4). In korte bondige teksten en met goede illustraties worden de onderlinge soldaten uitrustingen getoond en hun wapens. De schrijver Erwan Pauleian heeft de 49 bladzijden rijkelijk gevuld en dat voor maar €8! In de betere souvenirwinkels in Normandië te krijgen.

Beoordeling: ****




De Franse uitgeverij Orep Editions is een slimme uitgever. Zij brengt haar boekjes in verschillende talen uit. Deze uitgever brengt een hele serie zeer handige gidsjes uit (zie het voorgaande boekje). Eén van deze goede gidsjes is het 35 bladzijden ‘dikke’ boekje ’The German Batterie at Longues-sur-Mer’ (ISBN: 2 915762 27 9). Schrijver Rémy Desquesnes heeft een goede mix van goede foto’s en duidelijke nooit te lange saaie teksten. Uitstekend geschikt voor als men ter plekke is, en direct alles te weten wil te komen.

Beoordeling: ****




In 1982 verscheen het pamflet ’Red Berets into Normandy’ van de hand van Sir Huw Wheldon, bij Jarrod & Sons Ltd. Het boekje van 29 bladzijden heeft een goede selectie aan foto’s. Rond deze foto’s wordt een beschrijving gegeven van de eerste uren na de landing van de 6th Airborne Division. Hoofdmoot is de aanval op Pegasus Bridge en de aanval op de batterij van Merville. Ook wordt aandacht besteed aan de kleine schaal actie van Major Rosevaere die, met enkele mannen en een jeep, de brug nabij Troarn deels opblies.

Beoordeling: ***




Gaat u Utah Beach bezoeken en wilt iets meer weten (en bent de Franse taal machtig), dan is de Heimdal uitgave 'Débarquement A Utah Beach' een aanrader (ISBN 2 84048 074 3. Duidelijke kaartjes waar de bunkercomplexen liggen, met vergelijkende foto's 'Toen en Nu'. De tekst is zeer beknopt, maar de foto's en tekeningen zijn zo duidelijk dat dit geen bezwaar is. Het boekje is maar 80 pagina's dik en lijkt op het eerste oog wat aan de dure kant. Maar voor de meer ervaren 'D-Day-kenner' een must-have.

Beoordeling: ****




Mocht uw digitale camera uitvallen tijdens uw bezoek aan Omaha Beach, geen nood, schaf uzelf het boek 'Normandie, 6 Juin 1944, Omaha La Sanglante', aan. Dit boek (nummer 57) is uit de geweldige magazine serie 'Armes Militaria'. Helaas is de tekst in het Frans, maar de foto's zeggen genoeg. Dit nummer is geschreven en van foto's voorzien door Yves Buffetaut. Het verscheen in 2005 maar ligt nog steeds voor €10,95 in de betere museumwinkels en souvenirsshops. Ook de andere boeken/magazines uit de 'Armes Militaria' serie zijn van zeer goede kwaliteit waarbij vooral de foto's de hoofdtoon voeren.

Beoordeling: ****




Een boek dat alleen de pantservoertuigen in Normandië 1944 behandelt, is het fraaie fotoboek van 72 bladzijden ’D-Day, Tank Warfare’ met als subtitel: ‘Armored Combat in the Normandy Campaign June August 1944'. Het is samengesteld door Steven J. Zaloga en George Balin en verscheen in de serie Armor at War via Concord Publications (ISBN 962 361 604 X). Er is vooral gebruik gemaakt van foto’s uit het RAC Tank Museum te Bovington, UK. De kwaliteit van de foto’s is behoorlijk en de introductie tekst en de teksten onder de foto’s zijn goed. In het midden van het boek zijn enkele prachtige zijaanzichten weergegeven, waarbij die van de DD M4 Sherman het meest in het oog springt.

Beoordeling: ****




'Gids over de Slag om Normandië' is geschreven door Georges Bernage. Dit boek boek verteld het verhaal wat zich ontwikkelde na de landingen in Normandië en de uitbraak richting Parijs. Oorspronkelijk is het een Frans boek, uitgegeven door Heimdal (ISBN 978 2 84048 340 3), en is in verschillende talen in de meeste souvenir winkels in Normandië te vinden. In 80 pagina's is een duidelijke uitleg hoe de strijd zich ontwikkelde tijdens Operation 'Cobra' (uitbraak Amerikanen richting Avranches) en hoe Caen viel en over de 'Zak van Falaise'. De fotokwaliteit is niet geweldig, maar dat heeft vooral te maken dat de foto's erg klein zijn gehouden en erg 'zwart-wit' zijn. Alles wordt kort en bondig beschreven, en men gaat niet te diep in de onderwerpen in. Het is meer een smaakmaker, waarna men wellicht meer wil onderzoeken. Het kost 15 Euro, en dat is vrij veel, in verhouding met onderstaand boek dat zelfs een cent goedkoper is en vele malen beter,...

Beoordeling: ***




Als ik een boek zou schrijven om lezers wegwijs te maken in Normandië en de stranden waar Operation 'Overlord' zich afspeelde, dan zou de uitstraling ongeveer hebben als dit boek, ’D-Day, De Slagvelden van Normandië’ geschreven door Leo Marriott en Simon Forty. De oorspronkelijke uitgave, door Green Media Ltd., met de titel 'The Normandy Battlefields' is in de Nederlandse uitgave een zeer fraai boek geworden. Het is in 2014 uitgegeven door Rebo International b.v. (ISBN 978 90 5947 475 8). Loopt mijn route op www.strijdbewijs.nl vanaf Sword Beach tot en met Utah Beach, in het boek is het net andersom, daar wordt begonnen in de Amerikaanse sector, naar mijn bescheiden mening de verkeerde volgorde. In de 192 pagina's staan enorm veel foto's en kaarten met niet teveel aan tekst. Voor een eerste kennismaking wat men verwachten kan in Normandië tijdens een bezoek, dan is dit een geweldig naslagwerk, en ook nog eens zeer betaalbaar, slechts 14,99 Euro.

Beoordeling: *****




Waarschuwing

Zijn er geen slechte boeken over D-Day?,... Jawel, een zeer slecht boek is 'Brassey's D-Day Encyclopedia' (ISBN 1 57488 761 0), uitgever Potomac Books, Inc. De auteur Barrett Tillman heeft zich waarschijnlijk gebaseerd op veel artikelen die op internet rondzweven (hij beweert tenmiste dat hij daar veel 'betrouwbare' informatie vond). Maar dit boek bevat zoveel fouten dat het onbetrouwbaar is om als naslagwerk te gebruiken. Hieronder een opsomming van enkele fouten:

De fotograaf Robert Capa wordt 'Frank' genoemd (wat extra dom is, want Tillman haalt een foto aan die het omslag siert van het boek van Ambrose (zie boven), terwijl in dat boek ook duidelijk verschillende malen Robert Capa wordt genoemd, en niet 'Frank').
De Duitse begraafplaats van la Cambe is in het boek 'La Combe'
De American Cemetery in Colleville-sur-Mer is volgens het boek te vinden bij St.Laurent-sur-Mer
De Canadezen hadden, volgens het boek, het vliegveld Carpiquet, bij Caen, al bezet op 6 juni (was pas op 8 JULI!)
De beroemde Pegasus Brug ligt volgens het boek niet bij Benouville, maar bij Ouistreham.
Het 'Museum of Liberation' (Musée de la Liberté Retrouvée) ligt volgens het boek in Carentan,... Neen, dit is toch echt in Quineville (ongeveer 25 km ten noorden van Carentan!).
Veel fouten over de M4 Sherman tank: Volgens Tillman werd de tank door de Duitsers 'Ronson' genoemd, neen, door de Britten ('lights the first time'). Duitsers noemden de M4 de 'Tommy Cooker'. Volgens het boek gebruikten alleen de Britten het 76mm kanon, neen, de Amerikanen kwamen juist met het 76mm kanon, de Britten bouwden een 17 pounder kanon in de tank. De, in het Normandische veld bedachte, ploegpunten (hedgerow cutters) voorop de Sherman, om door de Bocage te breken, was geen 'Hobarts Funny'.

En zo gaat het maar door, fout na fout. Op de achterzijde van het boek staat; 'this is an indispensable must-have for all military historians',... Ik zou zeggen, ritueel verbranden!

Beoordeling: 0




Waarschuwing

In 2009 kwam de dikke pil 'D-Day' (ISBN 9 789026 323157) van de schrijver Antony Beevor op de markt. Ik schafte, eigenlijk tegen mijn pricipes, de Nederlandse vertaling aan (verschenen bij Ambo/Anthos). Waarschijnlijk door de slechte vertaling zijn er zeer veel vervelende fouten ingeslopen waardoor het als bron een zeer onbetrouwbaar boek wordt. Bijvoorbeeld: zoals de '150 30mm patronen' die een paratroeper met zich meedroeg (blz. 29, bedoelt wordt (punt) .30 patronen). De vertaling van 'Goony Birds' (C-47) als 'Stomme Vogels' (is onnodig). De Rus Vinjinsky die vraagt waar de 'D' voor staat in D-Day (waar zelfs Beevor het antwoord dan niet geeft, wat de lezer wel wil weten,... enne het staat dus niet voor Decision day, slechts een militaire term). West en oostzijde verwisselen (wat aangeeft dat Beevor waarschijnlijk nooit in Normandië is geweest),...
Pagina 53: het 5cm Kwk kanon bij Pegasus brug had een geschutskoepel,... volgens Beevor,... of bedoelt hij de pilbox aan de andere kant van de weg? Op dezelfde pagina: 'westzijde' is oostzijde,...
Pagina 60: Er kwamen, volgens Beevor, Duitse kanonneerboten vanaf Caen? naar de Pegasus brug waarop deze werden beschoten. Hierop vluchttten deze boten naar open zee? (hiervoor zouden de boten onder de zeer lage Pegasus brug moeten! of deden de Britse paratroopers de brug even open voor hen?).
Pag. 61: 'Scherpe bocht naar westen', was oosten,...
In St. Mère-Eglise had niet een huis op het kerkplein vlam gevat (was op de plek van het Airborne museum), en er bleef ook geen één paratrooper aan de kerk hangen, dat waren er twee (naast John Steel ook Ken Russell). De 82nd en de 101st Airborne Division worden steevast als 101st Airborne 'Brigade' omschreven (blz. 66, 67 en 68). Op pagina 70 beweerd Beevor dat de Amerikaanse airborne alleen met de Waco zwever werd binnengevlogen (ook de Britse Horsa werd hiervoor gebruikt). Een foutje als 'kogelvrije jassen' (blz. 71) is vergeven, maar al die andere slordigheden besloten mij niet verder te lezen in dit boek.

Bruno Van Acker stuurde mij in juli 2018 een opmerking over een vertalersfout: Daarnet gelezen op blz 233 van 'D-Day' van Beevor: 'Panzerschreck', angst voor tanks,... !!!
We hadden vervolgens wat mailcontact over 'dit' boek, wat resulteerde dat ik weer een stukje verder las, en dat bracht de volgende vergissingen en vertaalfouten naar voren.

Pag. 73: 7 zinnen van onderaf: in sterke wind en ruwe zee,... zou de bemanning zwaaien van blijdschap (15 zinnen van onderaf,...) ietwat (understatement) overdreven geschreven, (de meesten waren zeeziek en waren eerder bang wat hen te wachten stond).
Pag. 75: halverwege de pagina over 'dieptebom afgeworpen', in de orginele text, 'depth charges', dus meerdere bommen,...
Pag. 76: soldaten van de 4th ID zou(den) zich kaal scheren,... dat was slechts een zeer zeer klein deel, de suggestie wordt hier gewekt dat iedere soldaat kaal was,...
Pag. 78: suggestie dat de Thunderbolts en Typhoons in de nacht vlogen,.... Waren beslist geen nachtjagers!
Pag. 79: halverwege: de Belgische stoomferry die 'normaal' (rustig? Of normaliter?) over het kanaal voer.
Pag. 80: uss Corry liep niet op mijn, maar kreeg granaat vanaf batterij Marcouf. En door wat werd de Svenner getroffen, door een torpedo midscheeps, of door kleinere boten die opstoomden?
Pag. 81: tanklandingschip (LST, Tank Landing Ship),... is goed,... maar op pag. 83 is ook een LST het gene dat de DD tanks naar buiten zou zetten?? (dat was een LCT, Landing Craft Tank).
Pag. 83: DD Sherman tank 'kwamen boven om op bunkers' ,.... Boven??? Het waren geen onderzeeboten! De chauffeur keek tegen tegen een grijsgroene smurrie aan door de periscoop,... Hij zag niets, hij keek tegen het omhoogstaande canvasscherm aan!
Pag. 86: onderaan,... landingsvoertuigen,... VAARTUIGEN!
Pag. 87: op 5000 meter werden de 'tanklandingvaartuigen' gestopt om de DD tanks te water te laten,... het was 5 miles out! Het was zeker op 8 kilometer afstand.
Pag. 88 halverwege: ze slapen zeker erg lang uit in Vierville-sur-Mer,... 'wakkergeschut'?.... de bakker werd getroffen om 14.30 uur! En die niet alleen, ook de burgemeesters woning kreeg ook een treffer.
Pag. 89, bovenaan: 'mythen' dat er 88mm 8.8cm, kanonnen zouden staan op Omaha,... mythe?? Het originele 8.8cm kanon staat nog steeds in de bunker van Wn72!
Pag. 96, halverweg: marineofficier Taylor, was een Britse en niet een Amerikaanse officier! (is vertaalfout, in origineel wordt geen nationaliteit genoemd)
Pag. 97, bovenaan,... Mayer of Meyer? (is Meyer).
Pag.101: Cota die zijn Browning pistool rond zijn vinger liet draaien,... ik heb dat geprobeerd, is zeer lastig en slaat nergens op, en is ook nog eens levensgevaarlijk als de safety eraf staat. Zelfde pagina, een rare vertaling van Cota's Bastards, als Cota's Rotzakken,... onnodig te vertalen.
Pag. 109: melding dat de struiken vol bramen zaten, begin juni zitten er nog geen bramen aan de struiken in Normandie,.. wij plukken ze ieder jaar in september,... Pag. 111: de Duitsers begonnen het strand (met kanonnen) te besproeien met kogels,... domme vertaling,... delen van het strand waren niet 'ingeschoten' met het verdragende geschut, dus werd er met berekeningen breed met granaten geschoten,...

Ik ben na pagina 115 weer gestopt na bovenstaande 'verkeerde zaken',... ik kon het niet meer opbrengen,...

Beoordeling: *



Tot zover een bloemlezing uit de gebruikte naslagwerken voor de Normandië pagina's. Het is verre van compleet. Ik heb nog buiten beschouwing gelaten de biografieën, romans en losse artikelen uit magazines en dergelijke. Natuurlijk is het internet ook een enorme bron geworden, zeker wat betreft rond Operation 'Overlord'. Maar hierbij is het toch uitkijken wat men daarvan overneemt. Sommige sites beweren iets anders dan feiten opgeschreven kort na incidenten, omdat deze onderzoek hebben gedaan ruim zeventig jaar na dato, waar dus een gevaar in schuilt. Aan de andere kant bleken veteranen jaren na de hectiek van oorlog een andere beleving van incidenten te hebben dan er werkelijk was gebeurd, vaak ingegeven door combinatie van andere incidenten die bij elkaar werden gevoegd. Dat is hen vergeven, maar dat soort 'feiten' staan wel in boeken die als waar worden gezien. Boeken waar after-action rapporten zijn gebruikt zijn het meest betrouwbaar, al moet men daar ook voorzichtig mee zijn, daar deze soms pas na weken of nog langer werden opgemaakt. Wat vaak ook een ander inzicht geeft voor de lezer, dat is een bezoek brengen aan plaatsen die beschreven staan in boeken, zeker voor de inleving wat zich daar heeft afgespeeld,...

Uw webmaster, Pieter Jutte

Onderzoek in het veld, de Batterij van Néville-sur-Mer

Klik hieronder om terug te keren naar
www.strijdbewijs.nl