U-BOOT BASIS LORIENT
Plouharnel beschermt een onderzeeboot basis
DEEL 2

Nadat u de restanten van Turm 2 achter u gelaten heeft, zet u uw tocht voort naar de eerste aangelegd SK/Gefechtsstand, Turm 1. Deze ligt 250 meter ten noordwesten van Turm 2. Ga naar het geasfalteerde pad, en ga daar een stukje rechtsaf.

Twee stellingen langs het geasfalteerde pad, de generatorbunker voor Turm 2,...

Langs dit verharde pad staan twee goedbewaarde bunkers. De eerste is een generator bunker, een SK/Machinestand, waarover verderop iets meer. De tweede aan dit pad is een FL242 stelling voor (waarschijnlijk) een 2cm Flak 30/38/Flakvierling. Opvallend is de 'sleuf' voor een machinegeweer. Er waren drie van dit type te vinden binnen dit complex, waarvan één geïntegreerd was in Turm 4.

...de FL242 Flak stelling met de opvallende machinegeweer 'sleuf'

Ter hoogte van de Flak stelling, steek het geasfalteerdepad over en ga naar de redelijk goed bewaard gebleven Turm 1. Het eerst dat u tegenkomt is de generator bunker (SK/Machinestand). Elke SK/Gefechtsstand (emplagement) had een eigen generator voor de stroomvoorziening.

Een overzichtskaartje bij Turm 1
(foto: Google Earth)

Begin 1941 begonnen de werkzaamheden. Er kwamen ongeveer 1000 buitenlandse werknemers, uit Nederland, België en Polen in het kader van de Arbeitseinsatz om te helpen met de bouw. Ook veel arbeiders kwamen uit de omgeving, werk was schaars, en alles beter dan dat de familie verhongerde.

De SK/Machinestand was de generator voor Turm 1

Links aan de SK/Machinestand is de ventilatie afvoer aangebracht

Ingang van de manschappenbunker M127 bij Turm 1 voor 26 man
(linksachter is nog de bunker voor 15 man zichtbaar)

De toegang tot Turm 1,...

Nadat er een railverbinding was aangelegd in het gebied konden de eerste 340mm kanonnen worden aangevoerd. Aan het einde van 1942 kwamen de eerste twee voor Turm 1 en Turm 2, respectievelijk nr. 918959 en 918960. Begin 1943 arriveerde nr. 918962.

Ook hier is alles ondergespoten, hoe blauw wil je de munitiebunker hebben?
(op de voorgrond de plekken waar de steunen voor de rails ooit zaten)

De toegang tot de munitie opslagruimtes,...

Aan het einde is de garage te zien waar het voorste treinstel werd opgeslagen

Toen en Nu, let op de bekisting, Turm 1 is nog in aanbouw

Hierboven is goed te zien dat het draaigedeelte van het geschut nog tot slechts 120 graden is opgebouwd. Later werd de draaicirkel uitgebreid zodat het kanon 360 graden kon draaien. Was er in eerste instantie bedacht dat het geschut slechts richting zee zou schieten, al snel werd duidelijk dat het geschut ook landinwaarts zou moeten vuren. Duidelijk is te zien dat de 'goot' aan de achterzijde voor de hoge elevatie slechts tot de helft is uit gediept.

Schematische voorstelling van de elevatie van het kanon (met de 'halve' goot)
(het kanon is richting zee gericht en in de stand om de granaat te ontvangen)

Men had aan één ding niet gedacht, om de 'goot' rondom de draaitafel geheel uit te diepen zodat het kanon een grotere elevatie (de hellinghoek) kon maken landinwaarts. Aan de achterzijde hadden de Duitse ingenieurs wel een uitsparing aangebracht in het beton, maar deze 'goot' had eigenlijk 360 graden rondom het kanon gemoeten om de gehele elevatie te kunnen benutten.

In Geallieerde handen,... het geschut van Turm 1 staat landinwaarts gericht

In april 1945 werd de batterij van Bégo door Amerikaanse artillerie bestookt. De 340mm kanonnen werden landinwaarts gedraaid en het vuur werd geopend op de oprukkende Amerikaanse en Franse troepen. In totaal zouden zo'n 100 granaten zijn afgevuurd voor de batterij op 20 april zich moest overgeven.

Aan de horizon de Leitstand, de observatie- en vuurgeleidingtoren S487

Toen men een eerste testschot wilde afgeven, werd besloten dit met een kleine lading te doen, in Rusland was dit eens misgegaan. Terwijl de arbeiders toekeken werd het kanon afgevuurd,... de granaat plofte 200 meter verder in het zand (gegniffel door de arbeiders). Verdere proefschoten wezen wel uit dat de luchtdruk tegen de wanden van de munitieopslag terug sloeg op het geschut wat schde zou kunnen veroorzaken. Bij de andere emplagementen (#3 en #4) in aanbouw werd daarmee rekening gehouden en kregen die opslagruimtes een iets andere hoek, terwijl Turm 1 een aanpassing kreeg.

Bij ieder emplagement stond een reservoir voor water opslag.
(let op de betonnen restanten op de westelijk duinenrij)

Het vierde 340mm kanon nr. 918961 stond ter verdediging in Crozon om de haven en U-Boot basis van Brest te verdedigen. Voor het naar Bégo verplaatst zou worden ging dit kanon eerst naar een onderhoudswerkplaats in Ruelle. Maar met de inval van de Amerikanen in Bretagne zou het kanon nooit in Bégo arriveren.

De bijna 18 meter hoge observatie- en vuurgeleiding toren S487
(ervoor ligt de commandobunker)

Het meest in het oog springende object is wel de 17.40 meter hoge observatie en vuurgeleiding toren, 'leitstand' S487. De toren bestaat uit zes verdiepeingen, waarvan de laatste drie voor observatie en vuurgeleiding zijn. De laagst gelegen spleet was voor observatie met teleobjectieven. De tweede verdieping had een periscope en de hoogste verdiepeing was een open platform met een betonnen dak. Deze rustte op pootjes welke door de Duitsers werden gesaboteerd waardoor het dak op toren kwam te rusten.

De zuid- en oostzijde van de S487 (klik voor vergroting op de foto)

De zijde gericht naar zee is onbeschadigd, maar de achterzijde vertoond inslagen van Amerikaans geschut. Zoals de foto's laten zien is alles ook aan dit object ontsiert door de graffiti. Aan de voorzijde is nog vaag de contouren zichtbaar van een reiger, misschien toch in opdracht aangebracht door een kunstenaar. Maar het meest kleurige kliederwerk is opgespoten door weinig creatieve geesten. Ook rond de objecten liggen tientallen leeggespoten spuitbussen. Dus niet alleen ontsieren ze de omgeving, maar laten ook hun rotzooi achter,...

Vanaf de plek van de S487, kijkende richting Turm 2, ligt deze (mortier?) bunker

Er zijn niet veel Leitstand S487 torens bewaard gebleven, maar voor een andere S487 kunt u naar Bayonne, diep in het zuidwesten van Frankrijk, waar de rivier de Adour de Golf van Biskaje haar water loost.

Tijdens uw wandeling door het gebied van Bégo ziet u nog veel meer beton,
het meeste is ontoegankelijk en ook veelal overwoekerd.

Op de volgende pagina gaan we naar Saint-Nazaire waar ook een spectaculaie U-Boot bunker is te vinden, en hoe de verdediging rond deze belangrijke havenstad aan de monding van de Loire was georganiseerd. Maar we beginnen met aandacht voor Operation Chariot

KLIK HIERONDER
voor de pagina over
'OPERATION CHARIOT'

GA TERUG