Neerlands trots die de naoorlogse luchtmacht in opbouw laat herleven, tot 2018 de enige luchtwaardige Spitfire in Nederland, de MK732. De geschiedenis om dit toestel luchtwaardig te krijgen is een bijna onleesbaar verhaal, maar ik ga hieronder een poging wagen.

Op 25 mei 1944 wordt MK732, gebouwd bij de Vickers Castle Bromwich Factory, afgeleverd bij het No.485 (RNZAF) Squadron. Als persoonlijk toestel van P/O H.W.B.Patterson geeft deze het de naam van zijn vriendin; 'Baby Bea V'. Met de markering OU-Q maakt de Spitfire escorte vluchten en patrouilles over de toekomstige landingstranden van Normandië. Voor D-Day, op 6 juni 1944, wordt MK732 met invasiestrepen uitgerust en voorzien van 'OU-U'. Op 6 juni, als MK732 gevlogen wordt door Fl. Keith J.MacDonald, krijgt ze een gedeelde overwinning op haar naam als nabij Omaha Beach een Ju-88 neergehaald wordt. Op 8 juni weet Patterson een FW-190 tijdens een luchtgevecht te vernietigen. Op 30 september 1944 maakt MK732 een crashlanding op de tijdelijke strip B.53, nabij Merville in Frankrijk. Na reparatie gaat ze in opslag bij het No.39 MU, Colerne. Na 86 operationele vluchten is haar oorlogscarrière dan ten einde.

Op 22 april 1947 wordt MK732 aangewezen voor de Nederlandse luchtmacht. Maar ruim een jaar later, op 27 juni 1948, gaat ze via Vliegbasis Valkenburg naar Vliegbasis Twente, waar het blijft tot 13 juli 1948 toen ze naar Leeuwarden vertrok. Na een langdurige opslag gaat de MK732 in de zomer van 1949 naar Fokker voor een grote revisie. Met de H-25 markering komt ze terecht bij de JVS (Jachtvliegschool).

Op 10 november 1949 'rost' de MK732 door enkele hoogspanningskabels. Eén kabel is gebroken en zet Lichtevoorde en Groenlo tijdelijk in het donker. De Spitfire maakt met een beschadigde propeller een noodlanding nabij Lichtevoorde. De piloot, T.P.A. van Eijsden, komt gelukkig met de schrik vrij. Een ingediende schadevergoeding van f 1001.00 wordt uiteindelijk pas op 25 januari 1957 uitbetaald aan drie fabrieken. (Naar aanleiding van dit incident kreeg ik een inzage in het logboek van de heer T.P.A. van Eijsden, welwillend toegezonden door de zoon Diederick van Eijsden, die mij toestemming gaf het deel hieronder af te beelden. Opvallend detail bij het incident is een klein tekeningetje van een hoogspanningsmast en de understatement entry; 'Low Flying').

Vier dagen na het bovengenoemde incident is MK732 voor reparatie bij Fokker, waarna het terugkeert in zilveren uitmonstering op 27 april 1951 op vliegbasis Twente bij het 322 Squadron. In juni 1951 wordt de markering van H-25 omgezet in 3W-17.

In september 1953 wordt de operationele carrière bij de Koninklijke Luchtmacht beëindigd. MK732 gaat samen met de MK959 en de NH212 voor decoy functies naar de Vliegbasis Eindhoven (NH212 wordt in 1956 verbrand, en MK959 is tegenwoordig in Amerika waar het tot luchtwaardige status is gebracht, zie vorige pagina). De MK732 verdwijnt als wrak na enkele jaren achter de barakken op Eindhoven. Hier wordt ze ontdekt door manschappen van het RAF No.14 Squadron die het toestel ‘kapen’ en meenemen in 1957 naar RAF Ahlhorn in Duitsland. Hier wordt het toestel onder handen genomen door grondpersoneel van No.14 Squadron om als monument voor 124 Wing te fungeren. Als op 23 april 1957 de commandant van 14 Squadron, Group Captain Deryck C. Stapleton, afscheid neemt wordt MK732 gepresenteerd. Om de missende cockpitkap ruimte op te vullen is een oude F-86 Sabre kap aangepast, die veel te ruim valt. Omdat het mistig is op de dag van presentatie zal het weinigen opgevallen zijn. Enige tijd later wordt het geschonken aan RAF Gütersloh als monument.

Hier is RAF technician John Appleby verantwoordelijk voor het onderhoud aan de 'gate guardian'. Tijdens zo'n onderhoud vond John een een tube met zogenaamde 'high-pressure' vet, los achter in de romp, met de datum 1940,... MK732 heeft waarschijnlijk geruime tijd rondgevlogen met dit los liggende object tussen de bedieningsdraden! (van John komt onderstaande foto).

Het was een schok voor Eindhoven om te ontdekken dat hun Spitfire was gestolen. Maar deze hebben nog de MK959, dus de MK732 is al snel een vage herinnering. Maar niet voor de Britten, die vliegen op 27 juni 1969 de MK732 in een Short Belfast naar Brize Norton. Via St Athan gaat de Spitfire voor opslag naar No. 71 MU, Bicester in 1970.

MK732 wordt daarna uitverkoren om als onderdelenmachine te dienen voor de Battle of Britain Memorial Flight (BBMF) en wordt verplaats naar Coltishall in 1974. Hier wordt ‘de Nederlandse’ Spitfire leeggeroofd om de Mk V, AB910 van de BBMF weer te restaureren die zwaar beschadigd was geraakt in Zwitserland na een aanvaring met een Nederlandse Harvard tijdens een luchtshow. De MK732 wordt helemaal uitgekleed en alleen de twee vleugels en de gestripte monococq blijven over.

In 1983 wordt het 40 jarige jubileum gevierd van het 322 Squadron en verzoekt men of het mogelijk is de restanten van MK732 terug te mogen krijgen. En zo komt op 13 april 1984 'de Nederlandse' Spitfire (of wat er nog van over is), terug naar Nederland. De restanten worden op 20 mei 1984 aan het publiek getoond op het vliegveld van Hilversum.

Technisch Conservator van het toenmalige Aviodome, Harry van der Meer (‘Mister Spitfire’), zit tijdens de Open dag van de Luchtmacht op Vliegbasis Soesterberg met de MK732 stukken. Op een begeleidend bord wordt bezoekers gevraagd naar onderdelen. Al snel wordt duidelijk dat het financieel onmogelijk is om een complete restauratie uit te voeren en de restanten van MK732 gaan in opslag.

Begin 1990 begint een groepje enthousiastelingen, Ruud Heinen, Ruud Krens en Jack van Egmond, te onderzoeken of het mogelijk zou zijn een luchtwaardige Spitfire in Nederland van de grond te krijgen voor het 50 jarig jubileum van het 322 Squadron en komen bij Harry van der Meer terecht. Het blijkt dat de restanten van de MK732, die in opslag lagen in het depot van het Militaire Luchtmacht Museum (MLM) in Gilze-Rijen, in 1989 naar Engeland zijn verscheept als ruil voor een plastic Spitfire voor het MLM (deze staat nog steeds in Soesterberg als de '3W-B', dat in deze markering vloog bij het 322 Squadron in september 1944).

Eigenaar van MK732 op dat moment, Steve Atkins, had besloten de Spitfire niet te restaureren en biedt hem te koop aan. De Nederlandse groep weet het toestel aan te kopen. Steve Atkins heeft dan wel bedongen dat hij toch een deel van de restauratie op zich zal nemen. Hij zal onder andere de vleugels weer opbouwen. In die periode dient de MK732 ook als een mal voor de romp voor een restauratie project van een Seafire.

De initiatiefnemers, om MK732 weer luchtwaardig te maken, richten de Dutch Spitfire Flight (DSF) op. Op voorstel van Ton Krechting wordt als voorzitter de officier Ab Schouten aangesteld, waarmee de Koninklijke Luchtmacht een vinger achter de deur krijgt. Op 22 januari 1991 komt MK732 weer terug in Nederland om daar weer luchtwaardig gemaakt te worden. De romp wordt eerst opgeslagen in de garage van Ruud Heinen, voor het verplaatst wordt naar de Vliegbasis Deelen. Enthousiast begint daar een groepje vrijwilligers, onder leiding van Ruud Heinen, aan de romp te werken. De DSF trekt het land door om het project te promoten en donateurs te werven. Op Vliegbasis Twente wordt tijdens een open dag zelfs een plastic Spitfire in de toekomstige MK732 'H-25' markering geshowd.

Op 19 januari 1993 wordt de romp van Mk732 naar Paleis Soestdijk gereden om deze aan Prins Bernhard te laten zien. De prins, zelf een oud piloot en vliegenier op de Spitfire, is zeer onder de indruk van het werk wat tot dan toe is gerealiseerd.

In 1993 wordt er een Rolls Royce ‘Merlin’ Type 224, gebouwd bij Packard, Detroit VS (S/N/A8928) geïnstalleerd. Tevens wordt de propeller (S/N H5550) aangebracht. In april 1993, als de elektrische bedrading gereed is wordt het landingsgestel gemonteerd en getest. De MK732 kan daarna weer geheel gedemonteerd worden en weer verscheept naar Engeland voor keuring door de CAA voor een certificaat van luchtwaardigheid. Binnen twee en een half jaar is het project gerealiseerd en is de MK732 op tijd luchtwaardig om het jubileum op te luisteren van het 50 jarige 322 Squadron. Haar eerste vlucht na restauratie is op 10 juni, 1993.

Op 11 juni 1993 maakt Mark Hannah nog een proefvlucht en worden de laatste probleemjes verholpen. Nog eenmaal wordt de motor opgestart, en dan spoelt opeens de olie op de grond. Onder leiding van Jack van Emond en Cor de Bly wordt er hard gewerkt om lek boven te krijgen, en zijn daar de hele nacht mee bezig. De volgende dag is aangebroken, het is 12 juni 1993, en de Spitfire wordt verwacht op Leeuwarden. Maar Van Egmond en De Bly, de twee aangewezen piloten zijn bekaf en willen de veiligheid niet in het geding brengen. Testvlieger Dan Griffith wil het wel doen, maar heeft nooit een Spitfire gevlogen. Na een korte instructie verlaat de MK732 met de markering 'H-25' het vliegveld Lydd en gaat het op naar Leeuwarden. Twee uur later maakt Griffith een 'acceptabele' landing en is Nederland weer in het trotse bezit van een vliegende Spitfire.
In 1994 krijgt de Spitfire de markering 'OU-U' en invasiestrepen en zo vliegt ze over de stranden van Normandië tijdens de 50 jarige D-Day herdenking op 6 juni van dat jaar.

Financieel is het luchtwaardig houden van zo'n type een enorme kostbare zaak. De KLu (Koninklijke Luchtmacht) besluit het project financieel te steunen en er wordt een koopovereenkomst gesloten op 8 december 1993. Er wordt wel een clausule ingebracht dat de DSF de Spitfire zal beheren, onderhouden en exploiteren, maar deze blijkt echter nogal luchtig te zijn. Door deze 'beheersovereenkomst' wordt het voor de DSF bijna onmogelijk gemaakt nog langer de donateurs tegemoet te komen. Voor deze mensen van het eerste uur is dit een hele bittere pil, financieel hebben deze mensen er veel geld in gestoken terwijl anderen er heel veel vrije tijd aan hebben opgeofferd om over de persoonlijke drama's in de privésfeer maar te zwijgen. Zonder een woord van dank of uitleg sterft de DSF een zachte dood na 1996.

In 1999 gaat de Spitfire naar Gilze-Rijen Historic Flight (dat later haar naam veranderd in Koninklijke Luchtmacht Historische Vlucht, de KLHV). Op 30 maart 2000 komt de MK732 in haar nieuwe kleuren uit Woensdrecht terug, nu als de '3W-17' en geheel zilver gespoten. De Spitfire die in Engeland geregistreerd was met de registratie G-HVDM, krijgt op 19 oktober 2000 een Nederlands registratie; PH-OUQ.

Spitfire MK732 krijgt landelijke bekendheid tijdens de uitvaartdienst van Prins Bernhard op 11 december 2004 als ze in een 'missing-man formation' zich losmaakt uit een vlucht van F-16's en steil het grijze wolkendek in vliegt.

MK732 vliegt niet vrij van incidenten. Na de restauratie wordt meerdere malen de propeller beschadigd tijdens landingen, waarop deze vervangen moet worden. Tijdens een zeer zware landing in 2007 waarbij een vleugel beschadigd raakt, moet ze langere tijd in restauratie, maar op 29 april 2010 maakt ze weer, vanaf Vliegbasis Gilze-Rijen, een succesvolle eerste vlucht in handen van John Romain.